της Σοφίας Ασλανίδου
«Τούτη τη στιγμή, όμως σε τούτη εδώ την άκρη, η ανθρωπότητα ολόκληρη είμαστε εμείς, είτε μας αρέσει είτε όχι. Ας σπεύσουμε να επωφεληθούμε, πριν είναι πολύ αργά. Ας εκπροσωπήσουμε επάξια κι εμείς για μια φορά τη σιχαμένη φάρα εις την οποία μας έριξε η μαύρη μας η μοίρα. Είναι αλήθεια ότι καθήμενοι εδώ με τα χέρια σταυρωμένα και σταθμίζοντας τα υπέρ και τα κατά τιμάμε εξ ίσου το είδος μας… Ναι μέσα σ' αυτή την απέραντη σύγχυση ένα είναι ξεκάθαρο: Περιμένουμε τον Γκοντό ή το σκοτάδι. Το βέβαιο είναι πως οι ώρες είναι ατέλειωτες κάτω από αυτές τις συνθήκες».
Με αριστοτεχνικό τρόπο ο Σάμιουελ Μπέκετ το 1948 περιγράφει την έννοια του χρόνου. Του άπειρου χρόνου που δεν έχει κάποιος να κάνει κάτι περιμένοντας κάποιον που δεν έρχεται. Και τι κάνεις σ' αυτή την περίπτωση που οι ώρες περνούν; Τι κάνουν οι ήρωες του Μπεκετ, ο Βλαντιμίρ και ο Εστραγκόν; Προσπαθούν να δαμάσουν τον χρόνο τους. Πώς να σκοτώσουν τις ώρες κάτω από αυτές τις συνθήκες; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς κάτω από αυτές τις συνθήκες; Να μαλώσουμε, να μιλήσουμε, να αντισταθούμε; Πως και σε τι;
Η έννοια τους χρόνου απασχόλησε πολλές επιστήμες, τη φυσική, τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία. Τι είναι χρόνος; Πως ορίζεται; Τι σημαίνει διαχείριση του χρόνου; Πώς δαμάζεται ο χρόνος; Πώς ροκανίζεται ένας άπειρος ελεύθερος χρόνος; Πώς μπορείς να ξεφύγεις από μια επίπονη ψυχολογικά και σωματικά αναμονή; Πώς μπορείς να ψυχαγωγηθείς όταν δεν έχεις διαφυγές; Να κάνεις το γύρω την συνοικίας σου; Να κάνεις ζάπινγκ; Πόσο καιρό;
Για τη διαχείριση του χρόνου μας μιλά με προφητικό τρόπο πριν από χρόνια ο Ματιέ Κασοβίτς στην ταινία του το “μίσος”. Οι τρεις έφηβοι ήρωές του επιδίδονται σε παραβατικές συμπεριφορές μην γνωρίζοντας πώς να σκοτώσουν τον άπειρο ελεύθερο χρόνο τους. Η κατάσταση που ζούμε τον τελευταίο καιρό είναι πρωτόγνωρη περιμένοντας μπροστά στις οθόνες, στα δελτία ειδήσεων, την είδηση που θα μας κάνει να βγούμε από τα σπίτια μας. Ο εγκλεισμός μπορεί να φέρει παραλογισμό. Ο Βλαντιμίρ και ο Εστραγκόν για να ψυχαγωγηθούν βγάζουν τα παπούτσια τους, μασουλούν καρότα, και γογγύλια, αλλάζουν τα καπέλα τους.
Δοκιμάζονται η ανθρωπιά μας και οι αντοχές μας αυτές τις στιγμές, δοκιμάζεται η ατομική μας ευθύνη. Μπροστά σ' αυτόν τον Αρμαγεδώνα που μας έλαχε, προσπαθούμε να βρούμε διαφυγές και τρόπους διασκέδασης (ως πότε;) για να κάνουμε την αναμονή ελπίδα. Αυτός ο χρόνος της αναμονής είναι που θα μας κάνει -ελπίζουμε- να αλλάξουμε τις σχέσεις μας και να αναθεωρήσουμε πολλά που τα θεωρούσαμε δεδομένα.
*Η Σοφία Ασλανίδου είναι Καθηγήτρια στην ΑΣΠΑΙΤΕ Θεσσαλονίκης