Του Σταύρου Κουμεντάκη*
Είναι γνωστή, σε παγκόσμιο επίπεδο, η σημασία και αξία των Επιχειρηματικών Αγγέλων (:Angels Ιnvestors ή Business Angels) στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας. Στη χώρα μας, όμως, μοιάζουν σχεδόν ανύπαρκτοι. Η πρόσφατη, μικρή έστω, ώθηση του σχετικού θεσμού από μέρους της Πολιτείας ευελπιστούμε πως θα συμβάλλει στην (ευκταία) ανάπτυξή του.
Ποιοι είναι, όμως, οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι;
Επιχειρηματικοί Άγγελοι είναι, κατά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανεξάρτητοι ιδιώτες με επιχειρηματική εμπειρία, που επιλέγουν να επενδύσουν τμήμα της περιουσίας τους σε νέες και πολλά υποσχόμενες (κατά την άποψή τους), ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι προσφέρουν (εκτός από κεφάλαια) την εμπειρία, τις δεξιότητες και τις επαφές τους, με σκοπό την διεύρυνση της επιχειρηματικής δράσης και, αυτονοήτως, του προσωπικού τους οφέλους.
Επιχειρηματικοί Άγγελοι και startups
Οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι κατέχουν, σε πολλές χώρες, σημαίνουσα θέση όσον αφορά της πηγές εξωτερικής χρηματοδότησης νεοσύστατων επιχειρήσεων (:startups). Φυσικά και στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από τον πίνακα που ακολουθεί:
Για το 2018, το 1/3, σχεδόν, των startups στην Ευρώπη αξιοποίησε τη χρηματοδότηση και συνδρομή Επιχειρηματικών Αγγέλων. Υπολείπονται μόνον των περιπτώσεων εκείνων που οι ιδρυτές συνεισέφεραν αναγκαία κεφάλαια (το 77,8% του συνόλου), ενώ κινούνται στα αντίστοιχα επίπεδα της κατηγορίας «Οικογένεια και Φίλοι» (:30,2% του σύνολου).
Επιχειρηματικοί Άγγελοι: πόσοι να είναι άραγε;
Είναι ενδιαφέρουσα η αριθμητικά αυξητική παρουσία των Επιχειρηματικών Αγγέλων, στη διαδρομή των ετών, όπως προκύπτει και από τον πίνακα που ακολουθεί:
Δύο τα βασικά συμπεράσματα: (α) οι 240.000 περίπου Επιχειρηματικοί Άγγελοι που δραστηριοποιούνταν το 2011 στην Ευρώπη έφτασαν, σταδιακά, τις 345.000 το 2018/2019 και (β) η αυξητική τους, κατ’ αριθμό, πορεία σταδιακά ανακόπτεται τα τελευταία χρόνια.
Οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι στη χώρα μας
Προσπάθειες για τη δημιουργία ενός σχετικού Δικτύου στη χώρα μας αλλά και την παρότρυνση επενδυτών να λειτουργήσουν ως τέτοιοι έχουν ήδη υπάρξει. Σημαντικότερη, μεταξύ αυτών, εκείνη του ΕΒΕΑ, που δημιούργησε το Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων.
Στο πλαίσιο πάντως της, ευρύτερης, προσπάθειας του ΕΒΕΑ για επανεκκίνηση του ενδιαφέροντος για την ενεργοποίηση Επιχειρηματικών Αγγέλων, τέθηκε επικεφαλής του project Gazelle. Το συγκεκριμένο project δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Interreg-Balkan Med και συμμετέχουν περισσότερες χώρες (Ελλάδα, Κύπρος, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία).
Κατά την εκτίμηση του πρόσφατα εκλιπόντος κ. Κων. Μίχαλου (Προέδρου της ΚΕΕΕ και του ΕΒΕΑ), που μοιράστηκε με τον υπογράφοντα-ελάχιστα πριν την αδόκητη απώλειά του: «Με την ενεργοποίηση των πρόσφατων, ευνοϊκών, φορολογικών μέτρων, όσον αφορά τις επενδύσεις από μέρους των Επιχειρηματικών Αγγέλων, αναμένεται αναθέρμανση του σχετικού θεσμού, που θα συμβάλλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας της χώρας μας». Προσβλέπουμε στην επιβεβαίωσή του.
Ήδη από έτους, έστω καθυστερημένα, υπήρξε η κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση για την προσέλκυση Επιχειρηματικών Αγγέλων. Η ενεργοποίησή της καθυστέρησε, δυστυχώς, ένα, σχεδόν, έτος-όσο και η έκδοση της αναγκαίας Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Το περιεχόμενο των συγκεκριμένων ρυθμίσεων και, κυρίως, τα θέματα στα οποία οι ιδιοκτήτες των νεοφυών επιχειρήσεων και οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι, θα πρέπει να εστιάσουν για την προστασία τους, θα μας απασχολήσουν σε επόμενη αρθρογραφία μας.
Ευκταία πάντως, για όλους, η ουσιαστική ανάπτυξη του συγκεκριμένου θεσμού και η υποβοήθηση της αξιοποίησής του, προς την κατεύθυνση της (πολυπόθητης) ανάπτυξης.
Η σκυτάλη πέρασε, ήδη, στα χέρια των Επενδυτικών Αγγέλων.
*Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή