Skip to main content

Ποιο μέλλον μπορεί να περιμένει την Ελλάδα χωρίς νέους;

Η σημερινή φυγή δεν έχει σημάδια επιστροφής για τους περισσότερους. Και μιλάμε για 500.000 νέους, τόσο για εργασία, όσο και για οικογένεια

Αποτελεί κοινοτοπία η επανάληψη της διαπίστωσης, ότι μεγαλύτερο βάρος δίνουμε στον μικρόκοσμό μας, στην καθημερινότητα, που εντός ολίγου λησμονείται, επειδή άλλα γεγονότα παρεμβάλλονται, και αδιαφορούμε για τα σημαντικά.

Έχω γράψει, ότι ποτέ στην ανθρωπότητα δεν εξαλείφθηκε έθνος από οικονομικούς λόγους. Τα δεινά της οικονομίας, με την πάροδο του χρόνου, θα περιοριστούν, και με την ανάδειξη καταλλήλων ηγετών θα επανέλθει κάποια στιγμή η ευμάρεια. Μπορεί να περάσουν χρόνια, αλλά η πορεία των εθνών δεν λογιέται με τους μήνες και τα έτη. Τα έθνη χάνονται από την σήψη της κοινωνίας. Η ιστορία το διαπιστώνει, όχι εγώ.

Η Ελλάδα μας, εδώ και λίγες δεκαετίες, τρέχει ολοταχώς στον κατήφορο, με πολίτες και ηγέτες αν ενδιαφέρονται μόνον για τα πρόσκαιρα, τα οποία μπορεί να είναι σημαντικά, αλλά υπάρχουν σπουδαιότερα. Ανησυχούμε, φερ’ ειπείν, για πιθανή απώλεια κάποιου νησιού, λόγω της τουρκικής απληστίας.

Καλά κάνουμε και ανησυχούμε. Αλλά, ας μου απαντήσει κάποιος, τι να τα κάνουμε τα νησιά, όταν δεν θα υπάρχουν Έλληνες; Υπόθεση λίγων δεκαετιών είναι η μετάπτωση των Ελλήνων σε μειοψηφία στην χώρα. Αυτό λένε οι έρευνες του ΟΗΕ. Οφειλόταν στα ανησυχητικά στοιχεία του Δημογραφικού, όπου χρόνο με τον χρόνο λιγοστεύουμε. Το 2100, σύμφωνα με τις ανωτέρω έρευνες, οι γηγενείς Έλληνες θα είναι 2,5 εκατομμύρια.

Και τώρα, κοντά στο δημογραφικό προστέθηκε και η φυγή των Ελλήνων στο εξωτερικό. Δεν είναι ίδια η περίπτωση της δεκαετίας του ’50, όπου τραίνα και καράβια, γεμάτα από Έλληνες έφευγαν στις χώρες της Δύσης, για ένα μεροκάματο. Τότε, έφευγαν οικογένειες, που άφηναν πίσω τα παιδιά τους, σημάδι ότι σκοπό είχαν την επιστροφή. Και η πλειονότητα επέστρεψε.

Η σημερινή φυγή δεν έχει σημάδια επιστροφής για τους περισσότερους "φυγάδες". Και μιλάμε για 500.000 νέους, παραγωγικής ηλικίας, τόσο για εργασία, όσο και για οικογένεια. Ο Περικλής Γιαννόπουλος κραύγαζε πριν από 120 χρόνια: «Εσκοτώσατε την Εθνικήν ΝΕΟΤΗΤΑ. Και Έθνος χωρίς ΝΕΟΛΑΙΑΝ είναι Άνοιξις χωρίς ΑΝΘΗ».
Το 65% των νέων που έφυγαν είναι άνδρες. Σε μελέτη της ICAP καταγράφηκε ότι περίπου το 44% έφυγε εξαιτίας της διαφθοράς και της αναξιοκρατίας, το 36% εξαιτίας των κακών οικονομικών συνθηκών και το 30% προς αναζήτηση καλύτερων οικονομικών προοπτικών. Παρόμοιες καταστάσεις έχουν ζήσει χώρες όπου εφαρμόστηκαν σκληρά προγράμματα λιτότητας.

Ο Παναγιώτης Βλάχος, σύμβουλος δημόσιας καινοτομίας, γράφει ότι εκτός από το δημογραφικό ζήτημα, η φυγή δημιουργεί προβλήματα στην αγορά εργασίας και την ανάπτυξη. Αυξάνονται οι δουλειές χαμηλής ειδίκευσης και εντείνεται η έλλειψη δεξιοτήτων για επιχειρήσεις, γεγονός που τις ωθεί είτε να αναζητήσουν αλλού ανθρώπινο δυναμικό είτε να σταματήσουν τη δραστηριότητά τους.

Το μεγαλύτερο πλήγμα είναι ότι η έλλειψη καλών και ανταγωνιστικών στελεχών επιχειρήσεων, αλλά και ικανών στελεχών για τη Δημόσια Διοίκηση κοστίζει ευρύτερα στην προσπάθεια της χώρας να πατήσει ξανά στα πόδια της.
Είναι σχεδόν βέβαιο, ότι όσοι μένουν εκτός συνόρων πάνω από μια πενταετία δύσκολα θα επιστρέψουν. Οι ξένες χώρες χρειάζονται ειδικευμένους νέους, ιδίως των θετικών επιστημών. Ποια ενέργεια έγινε κατά τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, από κυβερνητικής πλευράς, ώστε να αναπτυχθεί κι εδώ ο τομέας της καινοτομίας;
Η ιταλική εφημερίδα "Ιl sole 24 ore", σε ρεπορτάζ της με τίτλο: "Η κρίση στην Ελλάδα δεν τελειώνει - Γιατί οι νέοι μεταναστεύουν", υποβάλλει μία ερώτηση απλή: «Αν ζείτε στην Ελλάδα και έχετε πτυχίο στη μηχανική ρομποτική, τι κάνετε; Φεύγετε! Καθώς δεν υπάρχει μέλλον εδώ».

Και προσθέτει, αυτό που γνωρίζουμε όλοι: «Εκείνοι που φεύγουν είναι κυρίως νεαροί που έχουν σπουδάσει, μιλούν καλά ξένες γλώσσες και μεγάλωσαν με μια ευρωπαϊκή ευαισθησία. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις το σύνολο των πτυχιούχων που είπαν αντίο (ή ένα παρατεταμένο εις το επανιδείν) στην Ελλάδα είναι γύρω στις 180.000-200.000: πρόκειται για μηχανικούς, γιατρούς, επιστήμονες, ειδικούς που πήγαν στην υπόλοιπη Ευρώπη (το 71% σύμφωνα με έρευνα της Endeavor Greece), στις ΗΠΑ, την Ασία και την Αυστραλία».

Και αναρωτιέσαι: Τα χειρότερα πέρασαν, ή τώρα έρχονται;

Ο Μακεδών