Πέρασαν πάνω από οχτώ ολόκληρα χρόνια από το περίφημο σύνθημα «Η Ελλάδα κόβει το τσιγάρο». Είναι βέβαια φανερό το τι ακριβώς έκανε η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια πάνω στο ζήτημα του τσιγάρου και κατά πόσο το έκοψε. Είναι φανερό ότι έκανε πως δεν κατάλαβε. Ότι κρύφτηκε πίσω από το δάχτυλό της.
Ο αντικαπνιστικός νόμος (Νόμος 3730/2008) επί της ουσίας δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Μαγαζιά που φέρνουν μπωλ με βρεγμένες χαρτοπετσέτες, σφηνοπότηρα, γόπες στο πάτωμα και πολλές άλλες ελληνικές πατέντες.
Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης
Η Θεσσαλονίκη φυσικά δεν εξαιρείται από τον κανόνα. Πάνε ήδη κάποια χρόνια που ο ίδιος ο δήμαρχος της πόλης, Γιάννης Μπουτάρης, δήλωνε ότι η εφαρμογή του νόμου θα κάνει τα μαγαζιά να μην «δουλεύουν». Πριν έναν περίπου χρόνο δήλωσε ότι θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι σε μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Ωστόσο, αυτή η δράση προσκρούει πάνω στις δομικές αδυναμίες του ελληνικού κράτους, οι οποίες φανερώνονται και στη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα, ο βασικότερος λόγος είναι η υποστελέχωση, όπως εξηγεί στη Voria.gr, ο αρμόδιος εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος, υπεύθυνος για τη δημοτική αστυνομία, Λευτέρης Κιοσέογλου.
Όπως αναφέρει, από τις 186 θέσεις στη δημοτική αστυνομία πριν την κατάργησή της, αυτή τη στιγμή (και μετά την επανασύστασή της) απασχολεί μόλις 65 άτομα. Τα τελευταία, είναι επιφορτισμένα, εκτός από τους ελέγχους για την τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου, με διάφορες άλλες αρμοδιότητες, όπως η τήρηση του Κ.Ο.Κ., το παρεμπόριο, κ.α.
«Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η αδυναμία να διεξάγονται καθημερινοί έλεγχοι. Αυτό που κάνουμε είναι να υπάρχουν μικτά κλιμάκια από τη Διεύθυνση Υγιεινής, την Ελληνική Αστυνομία και τη Δημοτική Αστυνομία, τα οποία προβαίνουν σε ελέγχους μετά από καταγγελίες», τονίζει ο κ. Κιοσέογλου.
Ο ίδιος πάντως υπογραμμίζει ότι οι έλεγχοι και τα πρόστιμα σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 2016.
«Άκαπνα» μαγαζιά Θεσσαλονίκης
Και ενώ μοιάζει με κυνήγι χαμένου θησαυρού το να βρει κάποιος μαγαζί στη Θεσσαλονίκη που να εφαρμόζει τον νόμο, ο παθητικός καπνιστής μπορεί πλέον να βρει το «άκαπνο» cafe, εστιατόριο, bar, μέσα από μία ομάδα στο Facebook με το όνομα «Άκαπνα μαγαζιά Θεσσαλονίκης», η οποία αν και δεν είναι καινούργια, ανανεώνει συνεχώς τον χάρτη με τα μαγαζιά στην πόλη που απαγορεύουν το κάπνισμα εντός τους.
Ο συγκεκριμένος χάρτης (πατήστε εδώ για να τον δείτε αναλυτικά) εμπλουτίζεται συνεχώς, καθώς όλο και περισσότερα μαγαζιά δηλώνονται και προτείνονται από τους χρήστες ως «άκαπνα». Όπως αναφέρει η διαδικτυακή ομάδα, «η επανάσταση του καθαρού αέρα έχει αρχίσει και θα συνεχιστεί».
Αυτή τη στιγμή, ο χάρτης εμπεριέχει 31 cafe-bars, 3 bars, 30 εστιατόρια και 8 ξενοδοχεία, ενώ κάποια από αυτά διαθέτουν χωριστούς χώρους για καπνίζοντες και μη καπνίζοντες.
Όπως δηλώνει στη Voria.gr, ο Γιάννης Κεδές, ιδιοκτήτης του «Vogatsikou 3», ενός από τα λίγα νυχτερινά μαγαζιά που απαγορεύουν το κάπνισμα εντός τους, χρειάζεται γερό στομάχι από έναν επιχειρηματία για να εφαρμόζει αυτό το μέτρο. «Εμείς ξεκινήσαμε άκαπνοι προσφέροντας ένα συγκεκριμένο προϊόν, του οποίου η φιλοσοφία δεν συνδυαζόταν με το κάπνισμα», τονίζει, ενώ προσθέτει πως αν δεν πετύχαινε, θα προτιμούσε να το κλείσει παρά να επιτρέψει το κάπνισμα.
Αντιστοίχως, ο Γιάννης Μουστάκης, σεφ και ένας από τους τρεις ιδιοκτήτες του εστιατορίου «Extravaganza», στο οποίο δεν επιτρέπεται το κάπνισμα εδώ και 1,5 χρόνο, ανέφερε πως η αρχή ήταν δύσκολη καθώς αρκετοί πελάτες δεν το δέχτηκαν θετικά. Ωστόσο, όπως αναφέρει, η αποδοχή στη συνέχεια ήταν καθολική. «Θέλαμε να δείξουμε, εκτός του ότι επιβαρύνεται η ατμόσφαιρα, ότι το φαγητό δεν ταιριάζει με το τσιγάρο», προσθέτει.
Ο Θανάσης Ματράκας, ιδιοκτήτης του Kafe Passion, εφαρμόζει τη συγκεκριμένη φιλοσοφία τόσο στο μαγαζί του στην Καλαμαριά από το 2014, όσο και στο δεύτερο μαγαζί στο κέντρο, το οποίο άνοιξε τον Σεπτέμβριο. Όπως αναφέρει, βασικός λόγος είναι η ύπαρξη της νομοθεσίας, «στην οποία καλούμαστε να συμμορφωθούμε». Παράλληλα, όπως τονίζει, αυτό έγινε και για λόγους ποιότητας. «Εμείς έχουμε ως βασικό μας προϊόν τον καφέ, ένα ευπαθές προϊόν που τραβάει τις μυρωδιές», σημειώνει, ενώ τόνισε ότι η εφαρμογή αυτής της φιλοσοφίας θέλει χρόνο και δεν θα πρέπει να φοβίζει τους καταστηματάρχες.
«Κάν' το όπως στα Τρίκαλα»
Εδώ και περίπου ένα μήνα ο δήμος Τρικκαίων ξεκίνησε με δική του πρωτοβουλία μία μεγάλη αντικαπνιστική εκστρατεία, προτρέποντας τους κατοίκους και τους επισκέπτες των Τρικάλων να μην ανάβουν τσιγάρο σε καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ.
Συγκεκριμένα, από τις αρχές Νοεμβρίου μοιράζονται φυλλάδια σε κάθε χώρο υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπου πάνω αναγράφεται το μήνυμα «Τα Τρίκαλα δεν ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ».
Τα φυλλάδια τοποθετούνται στα τραπέζια και σε χώρους των καταστημάτων, τη στιγμή που η Δημοτική Αστυνομία θα ενημερώνει τους πολίτες για το μέτρο. Μάλιστα, οι ίδιοι οι επαγγελματίες προτρέπουν τους καπνιστές να μην καπνίζουν στο κατάστημά τους.
Το γιατί η Ελλάδα υπονομεύει την παρουσία της ανάμεσα στις χώρες που εκτιμούν και προστατεύουν τον πολιτισμό και την δημόσια Υγεία, τη στιγμή που ακόμα και γειτονικές μας χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία το έχουν επιτύχει, θα πρέπει ίσως να αναζητηθεί ιστορικά, καθώς έχει πλείστες κοινωνιολογικές προεκτάσεις.
Η παρακάτω κάρτα, η οποία απεικονίζει το επίπεδο της έκθεσης στο κάπνισμα σε κλειστούς χώρους εντός της ΕΕ, είναι σοκαριστική. Η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία. Με διαφορά.
