Skip to main content

«Πόθεν Έσχες»: Αλλάξτε το ή αν δεν θέλετε, καταργήστε το

Στόχος του «Πόθεν Έσχες» ήταν να ενισχύσει τη διαφάνεια, μέσω του αυστηρού και αποτελεσματικού ελέγχου. Κάτι τέτοιο δυστυχώς, δεν συμβαίνει

Είναι ένα από τα ανέκδοτα τα οποία κυκλοφορούν άπαξ ετησίως και το μόνο που προσφέρουν είναι να μας διασκεδάζουν για λίγη ώρα, να ερεθίζουν την περιέργειά μας, να μας σπρώχνουν για λίγο στην κλειδαρότρυπα και μετά να λησμονούνται ώσπου να κυλήσει ένας ολόκληρος χρόνος ως την επανεμφάνισή τους. Αναφέρομαι στα περίφημα «Πόθεν Έσχες» των πολιτικών τα οποία έχουν απαξιωθεί πλήρως στα μάτια της κοινής γνώμης καθώς η έως τώρα εφαρμογή του μέτρου δεν εκπλήρωσε επ' ουδενί το σκοπό του.

Το μέτρο δεν θεσπίστηκε για να περνάμε μια δυο ώρες μπροστά στον υπολογιστή μας προκειμένου να δούμε πόσα εισοδήματα, καταθέσεις, μετοχές και ακίνητα διαθέτει το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Στόχος του «Πόθεν Έσχες» ήταν να ενισχύσει τη διαφάνεια, μέσω του αυστηρού και αποτελεσματικού ελέγχου των πάσης φύσεως εισοδημάτων, ανθρώπων οι οποίοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα.

Κάτι τέτοιο δυστυχώς, δεν συμβαίνει με αποτέλεσμα να ευτελίζεται στα μάτια της κοινής γνώμης ένα μέτρο το οποίο, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να έχει την αξία του. Αρκεί, βεβαίως, να γίνουν οι δέουσες αλλαγές κατά τη σύνταξη, και κυρίως κατά τον έλεγχο του «Πόθεν Έσχες».

Μια πρώτη αλλαγή θα μπορούσε να είναι η μόνιμη ανάρτηση στο διαδίκτυο των περιουσιακών στοιχείων όλων όσοι κατέχουν δημόσια αξιώματα καθώς και των προσώπων με τα οποία συνδέονται με συγγένεια πρώτου βαθμού. Παράλληλα, το «Πόθεν Έσχες» το οποίο υποβάλλεται για πρώτη φορά, κατά το «έτος μηδέν», με την ανάληψη δηλαδή του δημόσιου αξιώματος, να θεωρείται ως η «βάση δεδομένων» με την οποία θα συγκρίνονται όλες οι μετέπειτα ανάλογες δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης.

Σε κάθε νέα δήλωση, δηλαδή, εκτός από το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων, να δηλώνεται και η μεταβολή τους, εάν και εφόσον υπήρξε, όχι μόνον σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αλλά κυρίως σε σχέση με το «έτος μηδέν». Έτσι, θα μπορεί ευκολότερα ο πολίτης να συγκρίνει το «χθες» με το «σήμερα» ώστε αβίαστα να διαπιστώνει πόσο φουσκώνει από χρόνο σε χρόνο το πορτοφόλι των αξιωματούχων. Ώστε, όταν θα 'ρθει η ώρα -γιατί για όλους έρχεται αυτή η ώρα- της πολιτικής αποστρατείας, να γνωρίζουν οι πολίτες, πόσο φτωχότερος ή πόσο πλουσιότερος εξέρχεται κανείς.

Μια δεύτερη αναγκαία αλλαγή αφορά τον τρόπο ελέγχου των δηλώσεων «Πόθεν Έσχες». Ο έλεγχος θα πρέπει να ανατεθεί σε ένα ειδικό σώμα το οποίο θα συγκροτούν έμπειροι οικονομικοί επιθεωρητές και δικαστικοί λειτουργοί προς τους οποίους θα παραχωρηθούν όλα τα εφόδια και οι αναγκαίες εξουσίες ώστε να είναι αποτελεσματικοί στο έργο τους. Χωρίς να υπάρχει καμία εμπλοκή της Βουλής.

Όσο κι αν στην εποχή μας οργιάζουν οι offshore, τα παρένθετα πρόσωπα και τα κρυφά συμβολαιογραφικά προσύμφωνα, κανάλια μέσα από τα οποία διακινείται το «μαύρο» πολιτικό χρήμα, αποτελεσματικός τρόπος ελέγχου πάντα υπάρχει, αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση. Το θέμα είναι ποιος θα το τολμήσει.