Οι εκλογές αυτές είναι διαφορετικές. Όχι μόνο διότι οι τόνοι είναι πεσμένοι. Ούτε επειδή λόγω των ευρωεκλογών όλοι λίγο πολύ προεξοφλούν το αποτέλεσμα. Ούτε ακόμη διότι το 2019 για πρώτη φορά στην Ελλάδα –επιτέλους!- δεν κυριαρχούν προεκλογικά οι έννοιες δεξιά – αριστερά. Με καθυστέρηση ετών η χώρα ακολουθεί σύγχρονες τάσεις και σχετικώς μοντέρνα φρασεολογία.
Τον 21ο αιώνα, στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης και την 4ης ψηφιακής βιομηχανικής επανάστασης, τα διλήμματα δεν μπορούν να τίθενται μόνο με το απλοϊκό σχήμα πλούσιοι – φτωχοί. Εννοείται ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ταξικοί διαχωρισμοί που βασίζονται στα εισοδήματα και τις περιουσίες, αλλά, πλέον, η αλλαγή της κατάστασης δεν υπακούει σε συνδικαλιστικού τύπου αμυντικές λογικές, παρά μόνο εάν απέναντι υπάρχει το κράτος. Διαφορετικά είναι οι δεξιότητες, τα ρίσκα, οι καινοτομίες που εφαρμόζει κανείς για να επιβιώσει και να προοδεύσει στην αγορά εργασίας. Και στην αγορά γενικότερα.
Πέρα από αυτά που ο καθένας οφείλει να σκεφτεί και να αναλύσει, ώστε να διαμορφώσει πολιτική συνείδηση και να κάνει τις επιλογές του, για τη Θεσσαλονίκη οι φετινές εκλογές έχουν και χωροταξική διάσταση. Για δεκαετίες το επίκεντρο της προεκλογικής περιόδου ήταν η πλατεία Αριστοτέλους, το ισοδύναμο της αθηναϊκής πλατείας Συντάγματος. Στην πλατεία Αριστοτέλους μιλούσε στη μεταπολίτευση ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Εκεί αργότερα και ο Ανδρέας Παπανδρέου, τουλάχιστον τις περισσότερες φορές. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από την ίδια πλατεία σφράγισε τη νίκη του το 1989 – 1990. Αλλά και μέχρι πριν από λίγα χρόνια, παρά την μείωση της συμμετοχής των πολιτών σε ανοιχτές συγκεντρώσεις, την πλατεία Αριστοτέλους αξιοποιούσαν τα κόμματα, έστω κι αν δεν έκλειναν τους δρόμους και δεν διέκοπταν την κυκλοφορία.
Φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά. Κόμματα και πολιτικοί αρχηγοί πήγαν… παρά θιν’ αλός. Η Θεσσαλονίκη αποκτά, πλέον, δύο νέα πολιτικά τοπόσημα. Η Α΄ προβλήτα του λιμανιού και ο Λευκός Πύργος στην αρχή της Νέας Παραλίας φιλοξένησαν τις φετινές συγκεντρώσεις, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Τα δρώμενα συμβαίνουν δίπλα ακριβώς στη θάλασσα και γι’ αυτό η γραμμή του ορίζοντα δεν μπορεί να ξεφύγει από κανέναν. Αν το θαλασσινό αεράκι και οι μπλε εικόνες βοηθούν να ανοίξουν τα μυαλά είναι άλλο θέμα, αλλά, πάντως, φόντο είναι η απεραντοσύνη και όχι η πυκνοδομημένη πλατεία. Ασφαλώς και η Αριστοτέλους είναι δίπλα στη θάλασσα, αλλά πάντα η λεωφόρος Νίκης με την πυκνή κυκλοφορία συνιστά όριο. Ίσως γι’ αυτό υπήρξαν φορές που οι εξέδρες είχαν στηθεί με πλάτη στη θάλασσα. Εκείνο που ενδιέφερε τότε τους επιτελείς των κομμάτων ήταν περισσότερο οι τηλεοπτικές εντυπώσεις στην άκρη της Ελλάδας και λιγότερο η εμπειρία των συμμετεχόντων, οι οποίοι για να κατέβουν στη συγκέντρωση ήταν σε κάθε περίπτωση δεδομένοι οπαδοί του κόμματος.
Καλό θα ήταν αυτό που ανακάλυψαν κόμματα και πολιτικοί, ακόμη και καλλιτέχνες που κάνουν συναυλίες, δηλαδή ότι η Θεσσαλονίκη αναπνέει στη θάλασσα, να το συνειδητοποιήσουν οι πολίτες και οι φορείς της πόλης. Αυτοί που αποφασίζουν ποια έργα θα γίνουν και μέχρι σήμερα επιμένουν να αναβαθμίζουν τα πεζοδρόμια «σε υγρά κι ανήλιαγα στενά», όπως είναι η οδός Διαλέττη και η οδός Δεσπεραί, κάπου εκεί κοντά στη ΧΑΝΘ. Κατακαλόκαιρο σε παραθαλάσσια πόλη σημαίνει ότι όλοι πρέπει να θέλουν να βρεθούν κοντά στη θάλασσα. Για τη Θεσσαλονίκη αυτό δεν είναι αυτονόητο, κυρίως διότι μόνο σε ένα μικρό κομμάτι του θαλασσίου μετώπου της πόλης η πρόσβαση είναι εφικτή και σε ακόμη μικρότερο εύκολη. Λίγα από τα συνολικά 52 χιλιόμετρα –τόση είναι η απόσταση από το Καλοχώρι μέχρι το Αγγελοχώρι- προσφέρονται για να προσεγγίσει κάποιος τη θάλασσα. Πρόκειται για αναξιοποίητο πλούτο, που αναδεικνύεται κάθε φορά που κάποιος φορέας παίρνει μια πρωτοβουλία να βελτιώσει το περιβάλλον. Ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης πριν από μερικά χρόνια έριξε τον μπαντρότοιχο που χώριζε το λιμάνι από την πόλη και βελτίωσε τις συνθήκες στην Α΄ προβλήτα, που μοιάζει, πλέον, με κατάστρωμα πλοίου. Αμέσως το σημείο έγινε από τα δημοφιλέστερα στο κέντρο της πόλης. Το ίδιο συνέβη και μετά την ανάπλαση της Νέας Παραλίας, που μπορεί να μην αρέσει στον Γιάννη Μπουτάρη για δικούς του λόγους, αλλά βουλιάζει καθημερινά από κόσμο. Ακόμη και στην περιοχή του ναυτικού Ομίλου που βρίσκεται στην οδό Σοφούλη, αν και δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση, αρκετοί… τολμηροί κάνουν μπάνιο τα μεσημέρια.
Το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης πρέπει να είναι το επόμενο μεγάλο πρότζεκτ της Θεσσαλονίκης. Ισοδύναμο του μετρό. Πολύ μεγαλύτερο από την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ, του εκσυγχρονισμού της αγοράς Μοδιάνο, του λίφτινγκ στο Καπάνι και της πεζοδρόμησης της Αγίας Σοφίας μαζί. Η Voria.gr αναδεικνύει το θέμα σταθερά εδώ και χρόνια, οι δήμοι συμφωνούν, η Περιφέρεια το έχει υιοθετήσει, αλλά –ας είμαστε ειλικρινείς- για να γίνει κάτι ουσιαστικό και γρήγορα απαιτούνται δραστικές αποφάσεις. Ενδεχομένως μια Ανώνυμη Εταιρία του Δημοσίου με αυξημένες αρμοδιότητες για κάθε εκατοστό του μετώπου και ικανή τεχνοκρατική ηγεσία, που θα προχωράει πέρα από δημοτικά συμβούλια και τις παρέες κάθε γειτονιάς. Που θα σχεδιάζει και ως εκ τούτου θα γνωρίζει τι συμβαίνει και τι πρόκειται να γίνει από το Καλοχώρι μέχρι το Αγγελοχώρι. «Όνειρο θερινής νυκτός» θα σκεφτούν κάποιοι και πιθανόν να έχουν δίκιο. Άλλωστε καλοκαίρι είναι, όνειρα θερινής νυκτός κάνουμε, τι άλλο; Πέρα από το προφανές του εμπορικού λιμένα η θάλασσα εξακολουθεί να είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα της Θεσσαλονίκης. Μια πραγματική πλουτοπαραγωγική πηγή. Από την –έστω μίζερη- προεκλογική τους ματιά τα κόμματα και οι πολιτικοί αρχηγοί το κατάλαβαν. Ή το διαισθάνθηκαν! Ή τους βόλεψε! Πάντως, όσο τυχαίο και αν είναι Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ στα κεντρικά προεκλογικά τους σποτάκια έχουν πλάνα από το λιμάνι και την παραλία της Θεσσαλονίκης.