Σε ζωντανό εργαστήριο έχει μετατραπεί μια πολυκατοικία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, η οποία ξεκίνησε πρόσφατα να μετράει τη θερμοκρασία, την υγρασία, τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, την ατμοσφαιρική πίεση και τα αιωρούμενα σωματίδια εντός και εκτός των διαμερισμάτων. Οι μετρήσεις αυτές γίνονται στο πλαίσιο της μετατροπής της στην πρώτη πράσινη πολυκατοικία της πόλης.
Συντονιστής του πρότζεκτ «Κοινά υπό Κατοίκηση», ο Περικλής Χατζηνάκος περιγράφει πως παράλληλα με τους μετρητές, οι κάτοικοι θα κρατούν ημερολόγιο των διάφορων πρακτικών που εφαρμόζουν ώστε να φανεί στο τέλος του πρότζεκτ ποια εξ' αυτών είχε τη μεγαλύτερη απόδοση. Παραδείγματος χάρη, ο δεύτερος όροφος έχει τοποθετήσει πολλά λουλούδια στο σαλόνι ενώ ο τέταρτος έχει βάλει έναν ιονιστή. «Οι κάτοικοι καλούνται να καταγράψουν τι κάνουν μέσα στο σπίτι ώστε με τον συνδυασμό του ημερολογίου και των αποτελεσμάτων των μετρητών να δούμε ποιες είναι οι βέλτιστες πρακτικές», σημειώνει.
Η τοποθέτηση των μετρητών έγινε με τη συνεργασία του προγράμματος URwatair και των μελών της Ερευνητικής Ομάδας Περιβαλλοντικής Πληροφορικής του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ. Όπως εξηγεί ο Θεοδόσης Κάσσανδρος, υποψήφιος διδάκτορας του τμήματος και μέλος της ομάδας η πρακτική της συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων και πολιτών που εφαρμόζεται στην πολυκατοικία ονομάζεται Επιστήμη των Πολιτών και το URwatair είναι από τα πρώτα προγράμματα στην Ελλάδα που την υλοποιούν. «Στην ουσία αυτό που θέλουμε είναι να μετατρέψουμε τον πολίτη από παθητικό δέκτη ενημέρωσης σε ενεργό συμμετέχοντα σε ό,τι έχει να κάνει με την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής του», αναφέρει ο ίδιος. Ο ερευνητής εξηγεί πως στους κατοίκους θα δοθούν οι μετρήσεις σε ένα σχεδιάγραμμα στο οποίο θα φαίνεται ποιες ημέρες οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων, παραδείγματος χάρη, ήταν υψηλές, ώστε μετά οι πολίτες να ανατρέξουν στο ημερολόγιό τους και να βλέπουν ποιες δραστηριότητες είχαν κάνει τις ημέρες εκείνες. «Ο κάτοικος θα προσπαθήσει να δώσει νόημα στα δεδομένα», τόνισε. Όπως είπε, η επιστήμη των πολιτών έχει θετικά και για τους επιστήμονες που συγκεντρώνουν πολλά στοιχεία, αλλά και για τους πολίτες που αντιλαμβάνονται καλύτερα την επιστημονική διαδικασία και παράλληλα ευαισθητοποιούνται γύρω από κάποια θέματα, όπως το περιβάλλον στην προκειμένη περίπτωση.
Πλην της πολυκατοικίας, η δράση URwatair έχει πραγματοποιήσει αντίστοιχα σεμινάρια επεξεργασίας δεδομένων με εθελοντές από τους δήμους Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς. Η δράση χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο, στο πλαίσιο του προγράμματος "Φυσικό Περιβάλλον και καινοτόμες δράσεις", υποστηρίζεται από τους δήμους Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς και υλοποιείται από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (παράρτημα Θεσσαλονίκης) με την επιστημονική υποστήριξη της Πολυτεχνικής Σχολής.
Παράλληλα, στην «πράσινη πολυκατοικία» έχουν ξεκινήσει ξανά τα εργαστήρια συμμετοχικού σχεδιασμού, τα οποία είχαν σταματήσει λόγω καραντίνας. Οι κάτοικοι κάθονται στο ίδιο τραπέζι μαζί με τεχνικούς και επιστήμονες ώστε να σχεδιάσουν από κοινού τη μετατροπή της πολυκατοικίας σε μια πράσινη, φιλική προς το περιβάλλον, πολυκατοικία με τη χρήση διαφόρων μεθόδων. «Αν δεν είχαμε και τις απόψεις των κατοίκων, το αποτέλεσμα που θα βγάζαμε θα ήταν κάτι που δεν θα είχε σχέση αναφοράς με την καθημερινότητα των ανθρώπων της πολυκατοικίας», τόνισε ο κ. Χατζηνάκος.
