Skip to main content

Sign me the way: Το θαύμα της μουσικής μέσα από τη νοηματική (vid)

Δύο νέες κοπέλες από Θεσσαλονίκη και Πτολεμαΐδα ένωσαν τα ταλέντα τους δίνοντας την ευκαιρία σε κωφά άτομα να έρθουν κοντά στη μουσική.

Ζώντας αποκομμένοι από όλες τις δια ζώσης πολιτιστικές δραστηριότητες για παραπάνω από έναν χρόνο λόγω πανδημίας, εκτιμήσαμε ίσως περισσότερο την αξία που έχει στην ψυχολογία μας η επαφή με τη μαγεία του θεάτρου και το θαύμα της μουσικής. Ο συνεχής εγκλεισμός εντείνει την επιθυμία να τα ζήσουμε όλα αυτά έντονα όταν επιστρέψουμε σε μια σχετική κανονικότητα, όσο αυτό είναι εφικτό. Γιατί γνωρίζουμε ότι μπορεί να τα στερούμαστε τώρα, θα φτάσει όμως η στιγμή που θα τα απολαύσουμε και πάλι.

Ωστόσο, υπάρχουν ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση σε αυτές τις δραστηριότητες και χωρίς τους περιορισμούς της πανδημίας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν άτομα με έλλειψη ή αδυναμίες στην ακοή που συχνά βιώνουν τον αποκλεισμό, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν υπάρχει μέριμνα για τη συμμετοχή τους στον πολιτισμό.

Τα εμπόδια πολλά, στα θέατρα συνήθως δεν υπάρχουν διερμηνείς, μία ταινία ή μια τηλεοπτική σειρά χωρίς υπότιτλους είναι ακατανόητη και μια συναυλία θεωρείται πρακτικά απαγορευτική.

Η Ανδρομάχη Βλάχου, μια νέα κοπέλα από την Πτολεμαΐδα που ζει στη Θεσσαλονίκη γνώρισε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα κωφά άτομα μέσα από άμεση συναναστροφή μαζί τους. Όντας μαθήτρια στη Σχολή Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας Smiyl, αφουγκράστηκε τη δίψα αλλά και την ανάγκη τους για πρόσβαση σε δραστηριότητες που άλλοι θεωρούν δεδομένες.

Την ανησυχία της για το κενό αυτό μοιράστηκε με τη φίλη της Βίκη Αδαμοπούλου που λατρεύει το τραγούδι και μαθαίνει κιθάρα από μόνη της. Και κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα για το Sign me the way, ένα κανάλι στο Youtube όπου τα δύο κορίτσια ενώνουν τα ταλέντα και τις δυνάμεις τους, με το αποτέλεσμα να είναι συγκινητικό, ανακουφιστικό και άκρως εμπνευστικό.

Στην όμορφη αυτή πρωτοβουλία, η Βίκη με τη μελωδική φωνή και την κιθάρα της τραγουδά το κομμάτι που έχουν επιλέξει από κοινού και η Ανδρομάχη αποδίδει τους στίχους στη νοηματική.

Η αρχή, όπως περιγράφουν στη Voria.gr, ήρθε φυσικά πριν από λίγο καιρό, παρά το γεγονός ότι η Ανδρομάχη ζει στη Θεσσαλονίκη και η Βίκη στη Γερμανία. Η απόσταση ωστόσο δεν τις πτόησε, αντιθέτως έδωσε το έναυσμα να συνδεθούν κάνοντας κάτι τόσο δημιουργικό και μάλιστα εν μέσω lockdown. Τα βίντεο έχουν αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια τόσο από κωφούς όσο και ακούοντες, γεγονός που παροτρύνει τις δύο κοπέλες να εμπλουτίσουν το κανάλι τους ακόμα περισσότερο.

Η αγάπη της Ανδρομάχης για τη νοηματική την ώθησε να επιλέξει αυτόν τον κλάδο ως αντικείμενο του μεταπτυχιακού της στο Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του ΠΑΜΑΚ.

Όπως εξηγεί, η διαδικασία για να ετοιμαστεί ένα βίντεο είναι ιδιαίτερα απαιτητική καθώς η απόδοση στη νοηματική δεν είναι απλή υπόθεση. Χωρίς να αλλάξει το νόημα ενός τραγουδιού, ψάχνει τρόπους ώστε να δημιουργηθούν συναισθήματα και εικόνες, μετατρέποντας τις λέξεις -που ορισμένες φορές από μόνες τους μπορεί να είναι κενές- σε μια περιγραφή που θα πλημμυρίσει χρώματα και λάμψεις τον αποδέκτη.

«Πολλά τραγούδια έχουν κρυφά νοήματα ενώ παράλληλα οι κωφοί δεν μπορούν να καταλάβουν τόσο εύκολα τον μεταφορικό λόγο. Οι στίχοι δεν είναι απλές λέξεις που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα, αλλά συναισθήματα. Προσπαθώ να αποδώσω εικόνες που ένα κωφό άτομο μπορεί να αποτυπώσει, που θα αισθανθεί το νόημα και θα ταξιδέψει», αναφέρει χαρακτηριστικά στη Voria.gr.

«Η νοηματική είναι ένας πολύχρωμος κόσμος, όπως άλλωστε και όλες οι γλώσσες. Δεν είναι απλά νεύματα. Η απόδοσή της έχει κίνηση, συναίσθημα, χρωματισμούς και περιγραφές. Πρόκειται για έναν πανέμορφο κόσμο», συμπληρώνει.

 Από την πλευρά της η Θεσσαλονικιά Βίκη, που αυτή την περίοδο κάνει μεταπτυχιακές σπουδές με αντικείμενο το Φύλο, τον Πολιτισμό και την Κοινωνία σημειώνει στη Voria.gr, πως η σχέση της με τους κωφούς, έρχεται μέσα από τον φεμινισμό και τη διαθεματικότητα.

«Αν ο φεμινισμός σου δεν είναι διαθεματικός, τότε σίγουρα κάνεις κάτι λάθος! Η διαθεματικότητα αποτελεί μια θεωρία η οποία πρεσβεύει ότι τα κλασικά μοντέλα καταπίεσης μέσα στην κοινωνία, όπως αυτά που βασίζονται στη φυλή, την εθνικότητα, το φύλο, τη θρησκεία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την τάξη ή την αναπηρία δεν δρουν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο», αναφέρει.

«Οι μορφές αυτές αλληλοσυνέδονται δημιουργώντας ένα ολόκληρο σύστημα καταπίεσης που αντικατοπτρίζει τη διασταύρωση πολλαπλών μορφών διακρίσεων. Όταν μιλάμε για διαθεματικότητα στον φεμινισμό, μιλάμε για μια φεμινιστική σκοπιά η οποία θα πρέπει να εστιάζει σε όλο το σύνολο των συστημικών καταπιέσεων και διακρίσεων. Το Sign me the way, λοιπόν, δεν είναι απλώς ένα κανάλι στο Youtube. Είναι μια δήλωση. Μια συμπερίληψη. Και για πολλές/πολλούς/πολλά, ένας τρόπος ζωής. Με μια σπασμένη κιθάρα, μια φωνή και πολλή νοηματική», λέει στη Voria.gr η Βίκη.

Εκτός από το ψυχαγωγικό κομμάτι, τα δύο κορίτσια ευελπιστούν να γεννηθούν περισσότερες ιδέες που αφορούν δράσεις για κωφά άτομα, μέσω της πρωτοβουλίας τους.

Όπως αναφέρει η Ανδρομάχη, οι κωφοί είναι μια ομάδα πολύ δεμένη, σαν γροθιά, που συνδέονται με τη δική τους κουλτούρα. Δεν αφήνουν την έλλειψη ή την αδυναμία ακοής να τους απομακρύνει από το να διεκδικούν συνεχώς τα δικαιώματά τους, αντιθέτως είναι πολύ δραστήριοι.

«Αυτό που επιδιώκουν μέσα από τις δράσεις τους είναι η πρόσβαση στη ζωή», αναφέρει χαρακτηριστικά.