Skip to main content

Συμφωνία τραπεζών-κυβέρνησης: Τα νέα όρια προστασίας της α' κατοικίας

Η κοινή πρόταση θα διαβιβαστεί στους εποπτικούς θεσμούς με στόχο η διαδικασία νομοθέτησης να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.

Συμφωνήθηκε το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη, μετά τη χθεσινή σύσκεψη που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζιτών. 

Όπως μεταδίδει η Ναυτεμπορική, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε ένα σχέδιο το οποίο προβλέπει ότι το ανώτατο όριο της αντικειμενικής αξίας μέχρι το οποίο θα προστατεύεται η πρώτη κατοικία απ’ όλα τα επαχθή μέτρα θα ανέρχεται σε 250.000 ευρώ. Το όριο αυτό θα συνδυάζεται υποχρεωτικά και με το ύψος του δανεισμού, το οποίο προσδιορίζεται σε 130.000 ευρώ, ενώ θα προβλέπεται και «κούρεμα» του δανείου υπό προϋποθέσεις.

Η κοινή πρόταση θα διαβιβαστεί στους εποπτικούς θεσμούς του τραπεζικού συστήματος με στόχο η διαδικασία νομοθέτησης να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου καθώς τέλη Φεβρουαρίου σταματάει η ισχύς του νόμου Κατσέλη.

Τα νέα όρια εκτιμάται πως είναι ανάλογα του προηγούμενου θεσμικού πλαισίου και επομένως δεν θέτουν εκτός κοινωνικές ομάδες έναντι των δυνατοτήτων που είχαν με τον ν. Κατσέλη. Η περίμετρος μάλιστα του νέου θεσμικού πλαισίου επεκτείνεται και περιλαμβάνει και τα επιχειρηματικά δάνεια όπου αυτά προσκρούουν σε εγγυήσεις πρώτης κατοικίας, κάτι που δεν ίσχυε με τον νόμο Κατσέλη.

Εισοδηματικά κριτήρια

Τα εισοδηματικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι δανειολήπτες είναι: για ένα άτομο ετήσιο εισόδημα μέχρι 12.500 ευρώ, για ζευγάρι 21.000 ευρώ, ενώ 5.000 ευρώ επιπλέον εισόδημα αφορά το κάθε παιδί.

Όροι για «κούρεμα»

Το νέο θεσμικό πλαίσιο θα προβλέπει «κούρεμα» του υπόλοιπου ποσού του δανείου όταν το ανεξόφλητο υπόλοιπό του υπερβαίνει το 120% της αξίας της πρώτης κατοικίας.

Στη χθεσινή σύσκεψη συμμετείχαν οι κ.κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος, υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Δραγασάκης, αντιπρόεδρος, Δημήτρης Λιάκος, υφυπουργός Παρά τω Πρωθυπουργώ, Θεανώ Φωτίου, αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αλέκος Φλαμπουράρης, υπουργός Επικρατείας, και ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου. Από την πλευρά των τραπεζών, μετείχαν οι κ.κ. Νίκος Καραμούζης, πρόεδρος Ένωσης Τραπεζών, Φωκίων Καραβίας, CEO Eurobank, Παύλος Μυλωνάς, CEO Εθνικής Τράπεζας, ΕΤΕ Χρήστος Μεγάλου, CEO Πειραιώς, Βασίλης Ψάλτης, CEO Alpha Βank, και Θεόδωρος Καλαντώνης, μέλος της Ένωσης και αναπληρωτής CEO της Eurobank.

Μέσα στο διάστημα που προηγήθηκε οι τράπεζες έτρεξαν τα μοντέλα με τα σενάρια για την πρώτη κατοικία. Οι εκτιμήσεις λένε πως δεν πρόκειται να αυξηθεί το συνολικό ύψος των δανείων που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα προστασίας και τούτο διότι η προστασία πλέον θα χορηγείται σε αυτούς που τη δικαιούνται.

Όλα τα δικαιολογητικά θα εισέρχονται σε μια πλατφόρμα, που με αντικειμενικά κριτήρια θα αποφασίζει την υπαγωγή ή όχι κάποιου στο νέο θεσμικό πλαίσιο.

Στην πλατφόρμα δηλαδή θα υποβάλλονται όλα τα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη, ενώ θα είναι δυνατή και η παρακολούθηση του συνολικού δανεισμού του σε όλες τις τράπεζες.

Αντιθέτως με βάση το νόμο Κατσέλη η προστασία εδίδετο σε όλους όσοι την αιτούντο και στην εκδίκαση των υποθέσεων περίπου το 40% των περιπτώσεων έβγαινε εκτός προστασίας.

Αναδρομικότητα

Εξού και οι τραπεζίτες επιθυμούν αναδρομική ισχύ του νέου νόμου για 170.000 περιπτώσεις που έχουν αιτηθεί ένταξη στον νόμο Κατσέλη και θα εκδικαστούν έπειτα από μία διετία.

Η αναδρομικότητα, λένε νομικές πηγές, δεν είναι από μόνη της αντισυνταγματική. Αν ωστόσο προσβληθεί στα δικαστήρια, θα πρέπει να κριθεί κατά περίπτωση και είναι πιθανόν αν το προηγούμενο καθεστώς είναι ευνοϊκότερο, τότε να κριθεί ως αντισυνταγματική.

Στη σύσκεψη συμφωνήθηκε πως όσοι επιθυμούν μπορούν να μεταπηδήσουν από τον νόμο Κατσέλη στο νέο καθεστώς αν είναι πιο ευνοϊκό γι’ αυτούς.

Ας σημειωθεί πως το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει επιδότηση δόσης για τους οικονομικά ασθενέστερους, εξού και η παρουσία της κυρίας Φωτίου -αρμόδιας υπουργού- στη σύσκεψη.

Η υποβολή αιτήσεων για ένταξη στον νόμο Κατσέλη συνεχίζεται με αυξητικούς ρυθμούς και χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις μόνον και μόνον προκειμένου να μπλοκάρει προγραμματισμένους πλειστηριασμούς.

Καθώς το θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον συμπεφωνημένο μεταξύ τραπεζών και κυβέρνησης, εκτιμάται πως θα εγκριθεί με σχετική άνεση και από τους θεσμούς.