Αυτές τις μέρες οι κουζίνες στα σπίτια της Μεγάλης Παναγίας στη Χαλκιδική αρχίζουν να αναδίδουν τις πρώτες μυρωδιές της σουσαμόπιτας, του παραδοσιακού χριστουγεννιάτικου γλυκού που δεν λείπει από κανένα νοικοκυριό του χωριού. Με ιστορία που μετρά πάνω από μισό αιώνα και με μικρασιατικές καταβολές, η σουσαμόπιτα αποπνέει Χριστούγεννα, αφού ανέκαθεν ήταν το γλυκό που άνοιγε τη χριστουγεννιάτικη περίοδο στη Μεγάλη Παναγία. Μάλιστα, είναι τόσο δημοφιλής που πλέον και τα ζαχαροπλαστεία της ευρύτερης περιοχής την έχουν εντάξει στις χριστουγεννιάτικες προτάσεις τους. Η παράδοση περνά από γενιά σε γενιά, με τις μεγαλύτερες γυναίκες να μεταλαμπαδεύουν τη γνώση τους και να αποκαλύπτουν τα μυστικά τους στις νεότερες, που συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να φτιάχνουν τη σουσαμόπιτα λίγο πριν από τα Χριστούγεννα.
Η σουσαμόπιτα θεωρούνταν κάποτε το γλυκό του φτωχού, αφού τα υλικά της ήταν πολύ οικονομικά και κάθε σπίτι μπορούσε να την απολαύσει. Μια χούφτα σουσάμι, λίγη ζάχαρη, γαρύφαλλο και τα υλικά για το φύλλο ήταν αρκετά για να μοσχομυρίσει κάθε νοικοκυριό της Μεγάλης Παναγίας. Μάλιστα, οι σουσαμόπιτες ψήνονταν στις μασίνες, που έβαζαν και τη δική τους πινελιά στην τελική γεύση.
Τα 12 φύλλα και η… παράσταση
Η ιδιαιτερότητα του γλυκού αυτού, όπως λέει στη Voria.gr η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Πολιτισμού και Παράδοσης της Μεγάλης Παναγίας, Χρυσώ Κεφαλά, είναι πως οι νοικοκυρές πρέπει να ανοίξουν 12 φύλλα για να είναι πετυχημένο και να έχει το απαραίτητο ύψος. Γι’ αυτό και συνήθως σε κάθε νοικοκυριό απαιτούνται τουλάχιστον δύο άτομα για να ετοιμαστεί το γλυκό, ώστε τα φύλλα να μην μένουν και στεγνώνουν, αλλά να στρώνονται άμεσα στο ταψί. «Μαμάδες με κόρες, αδερφές, συννυφάδες βρίσκονται τις μέρες πριν από τα Χριστούγεννα και συνεργάζονται για να πετύχει η σουσαμόπιτα. Φτιάχνουν 12 φύλλα και μετά από το στρώσιμο του καθενός μπαίνει η γέμιση με το ψημένο σουσάμι και την ζάχαρη. Στο τέλος τη χαράζουν σε τριγωνάκια και σε κάθε ένα βάζουν ένα γαρύφαλλο. Η σουσαμόπιτα μπορεί να σιροπιαστεί –όπου στο σιρόπι προστίθεται και κανέλα- ή να μελωθεί. Θέλει πολλή μαστοριά για να βγει το επιθυμητό αποτέλεσμα» λέει η Χρυσώ Κεφαλά.
Ο Σύλλογος διοργανώνει κατά καιρούς δράσεις για την ανάδειξη της παραδοσιακής σουσαμόπιτας, η οποία έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον ξένων δημοσιογράφων που έχουν επισκεφθεί τη Μεγάλη Παναγία, στο πλαίσιο της δράσης Kouzina, της γαστρονομικής πρωτοβουλίας της περιοχής. Άλλωστε, η τεχνική και η διαδικασία που απαιτούνται για τη σουσαμόπιτα μοιάζουν με… παράσταση, την οποία αξίζει τον κόπο να παρακολουθήσει κανείς.
Να σημειωθεί μάλιστα πως η σουσαμόπιτα αποτελεί ένα από τα βασικότερα προς προβολή τουριστικά ατού της μεγάλης Παναγίας, με τα υπόλοιπα να είναι τα προσκυνήματά της, τα οινοποιεία της και τα τσιπουροκάζανα της.