Στα χέρια στελεχών του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών βρίσκεται εδώ και λίγες ώρες το μνημόνιο συνεργασίας Τουρκίας-Λιβύης που τίθεται προς ψήφιση σήμερα στο τουρκικό κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με την απόφαση για την απέλαση του πρεσβευτή της Λιβύης, ενώ παράλληλα επιβεβαιώνεται ότι το περιεχόμενο του μνημονίου αντίκειται στις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες η συνεργασία θα κινηθεί στη βάση της αρχής της ίσης κατανομής, ενώ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διεμήνυσε πως με βάση την αρχή αυτή, στα ελληνικά νησιά δεν θα πρέπει να δοθεί ΑΟΖ.
Τι αναφέρει το κείμενο
Στο μεταξύ διέρρευσαν το κείμενο αλλά και οι χάρτες με τις συντεταγμένες που δόθηκαν σήμερα στην τουρκική βουλή.
Σε αυτό αναφέρονται τα εξής:
«Η Τουρκία και η Λιβύη, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους στους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, έχοντας αποφασίσει να ορίσουν μια ακριβή και δίκαιη οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους στη Μεσόγειο στις οποίες οι δύο πλευρές ασκούν κυριαρχία, κυριαρχικά δικαιώματα και/ή δικαιοδοσία σε συμφωνία με τους ισχύοντες κανόνες διεθνούς δικαίου και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές καταστάσεις αλλά και την προθυμία όλων των μερών να επιτύχουν δίκαιες και αμοιβαία αποδεκτές λύσεις στα παραπάνω θέματα μέσω εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων και σε πνεύμα φιλικών σχέσεων, ούσες πεπεισμένες ότι αυτό το μνημόνιο κατανόησης θα συνεισφέρει στην ενδυνάμωση των σχέσεων και θα ενθαρρύνει περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ των μερών προς το συμφέρον των δύο αδελφών-κρατών, συμφώνησαν τα ακόλουθα:
Στο άρθρο 1 περιγράφονται οι συντεταγμένες που καθορίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση διαφορών τονίζεται ότι «οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών που προκύπτει από την ερμηνεία και την εφαρμογή αυτού του μνημονίου κατανόησης θα πρέπει να διευθετηθεί μέσω διπλωματικών διαύλων σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας και σε συμφωνία με το άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι που εκτείνονται από την ΑΟΖ της μιας πλευράς στην ΑΟΖ της άλλης, οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να συνεργαστούν προκειμένου να συμφωνήσουν στις λεπτομέρειες της αξιοποίησης των πόρων αυτών. Αν κάποιο από τα δύο μέρη (δηλαδή Τουρκία ή Λιβύη) έχει εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις που στοχεύουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με κάποιο άλλο κράτος, αυτό το μέρος πριν καταλήξει σε οριστική συμφωνία με το κράτος αυτό θα πρέπει να ειδοποιήσει και να συμβουλευτεί το άλλο μέρος».
Στο κεφάλαιο που αναφέρεται σε τροποποιήσεις ή επανεξέταση του μνημονίου αυτού επισημαίνεται ότι οποιαδήποτε πλευρά μπορεί να προτείνει τροποποίηση ή επανεξέτασή του μέσω διπλωματικών διαύλων, εάν κριθεί αναγκαίο, με εξαίρεση τα άρθρα 1 και 2. Οι τροποποιήσεις απαιτούν τη συγκατάθεση και των δύο πλευρών.
Το μνημόνιο, όπως αναφέρεται, θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία που θα ληφθεί η τελευταία γραπτή ειδοποίηση με την οποία τα δύο μέρη ειδοποιούν το ένα το άλλο μέσω διπλωματικών διαύλων για την ολοκλήρωση των εσωτερικών νομικών διαδικασιών που απαιτούνται προκειμένου αυτό να εφαρμοστεί.
Ακάθεκτη η Τουρκία
Η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη θα τεθεί προς ψήφιση σήμερα, στο τουρκικό κοινοβούλιο, όπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Φουάτ Οκτάι.
Ο κ. Οκτάι χαρακτήρισε «σημαντική» τη συμφωνία της Άγκυρας με τη Λιβύη, τονίζοντας: «Η συμφωνία που θα ψηφιστεί σήμερα στη Βουλή μας θα είναι μια προσπάθεια για την ειρήνευση στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Τουρκία και στη Λιβύη».
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο Έλληνας πρωθυπουργός ζήτησε από τον Τούρκο πρόεδρο το κείμενο του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης, όμως δεν δόθηκε.
Η συμφωνία πρέπει να κατατεθεί και στο κοινοβούλιο της Λιβύης και κυβερνητικές πηγές θεωρούν ότι ο Ερντογάν μπορεί να εκτεθεί στο σοβαρό ενδεχόμενο η Λιβύη να υπαναχωρήσει κάτω από την πίεση της διεθνούς κοινότητας.
Σύμφωνα πάντα με τις κυβερνητικές πηγές, πίσω από τις κλειστές πόρτες έγινε μια ανοιχτή συζήτηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό να ξεκαθαρίζει πως η συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης είναι μια συμφωνία νομικά άκυρη που μόνο προβλήματα μπορεί να προκαλέσει στην περιοχή αλλά και στην Τουρκία.
Χαφτάρ: Είναι άκυρη η συμφωνία
Τη δική του απάντηση–καταδίκη για το σύμφωνο θαλάσσιας οριοθέτησης μεταξύ Τουρκίας – Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA) έδωσε ο Διοικητής του Εθνικού Λιβυκού Στρατού (LNA), Χαλίφα Χαφτάρ.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την ιστοσελίδα Αawsat, κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να παρέμβει για να αντιμετωπίσει και να ματαιώσει τα τουρκικά σχέδια της Άγκυρας που στοχεύουν στην «αποκατάσταση της καταστρεπτικής επιρροής της στην περιοχή».
Σε δήλωση, περιέγραψε το GNA ως «νεκρό εγκέφαλο», λέγοντας ότι δεν έχει την εντολή να υπογράψει τέτοιες συμφωνίες, επομένως, αυτές καθίστανται άκυρες. Επιπλέον, χαρακτήρισε τη συμφωνία Τουρκίας – GNA ως «επιθετική πράξη που απειλεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα».
«Η Τουρκία έχει γίνει άμεση απειλή για τα συμφέροντα του λαού της Λιβύης», προειδοποίησε ο Χαφτάρ.