Μέχρι τέλη Οκτωβρίου θα έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του business plan της Αγροδιατροφικής Εξαγωγικής Σύμπραξης, του cluster αγροτεχνολογίας και αγροδιατροφής, που έχουν δημιουργήσει 19 επιχειρήσεις και φορείς από την Κεντρική Μακεδονία με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εξαγωγέων – ΣΕΒΕ. Μετά τη σύσταση της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας έχει ήδη οριστεί το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο θα «τρέξει» το cluster στην πρώτη του φάση μέχρι το τέλος του 2022, οπότε εκπνέει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα στο οποίο έχει ενταχθεί η πρωτοβουλία. Πρόεδρος είναι ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης (Pelopac), αντιπρόεδρος ο Χρήστος Βoγιάννου (Provil), διαχειριστής ο Αλέξανδρος Μενεξόπουλος (Αφοί Μενεξόπουλοι) και μέλη ο Δημήτρης Στρατάκης (Unismack) και ο Αντώνης Βεζύρογλου (Βεζύρογλου Αντώνης και Σία ΕΕ).
Σύμφωνα με τη διοίκηση του Συνδέσμου Εξαγωγέων – ΣΕΒΕ, βασικός στόχος είναι να εξελιχθεί το cluster σε επιχειρηματική βάση μετά την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού προγράμματος σε δύο χρόνια από σήμερα. Κομβικός παράγων της επιτυχίας θα είναι η δυνατότητα των επιχειρηματιών που συμμετέχουν να δουν το εγχείρημα μακροπρόθεσμα και να συνεργαστούν, κάτι που δεν είναι αυτονόητο λόγω της διαφορετικότητας της εταιρικής τους δομής αλλά και της διαφοροποίησης των προϊόντων τους. Όπως σημειώνουν στελέχη του ΣΕΒΕ η συνεργασία δεν βρίσκεται ούτε στο DNA του ελληνικού επιχειρείν ούτε στην κουλτούρα των Ελλήνων επιχειρηματιών, ανάμεσα στους οποίους πολύ συχνά υπάρχει έλλειψη κοινής αντίληψης παρόμοιων εγχειρημάτων. Από την άλλη ο εξαγωγικός χαρακτήρας των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα, υπό την έννοια ότι έχουν εμπειρίες από διεθνείς πρακτικές και μπορούν να εκτιμήσουν την προσπάθεια.
Με αυτά τα δεδομένα το business plan θα καλύπτει δύο χρονικές περιόδους:
Πρώτον, τα τρία πρώτα χρόνια, όσο διαρκεί το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ στο οποίο έχει ενταχθεί, προϋπολογισμού 1,123 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η επιδότηση είναι γύρω στις 650.000 – 700.000 ευρώ και το υπόλοιπο συνιστά ίδια συμμετοχή. Το πρόγραμμα είναι ενταγμένο στη δράση «Συνεργατικοί σχηματισμοί για την προώθηση της καινοτομίας στην τοπική επιχειρηματικότητα», του επιχειρησιακού προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014 – 2020».
Δεύτερον, τη μετά το 2022 προοπτική. Ειδικότερα το ποιες συνέργειες και υπηρεσίες θα μπορεί να προσφέρει το cluster στα μέλη του ώστε να καταστεί οικονομικά βιώσιμο και να αποτελέσει σύμπραξη με προοπτική. Δηλαδή να αποδειχθεί σταθερό εργαλείο εις το διηνεκές για τον κλάδο της αγροδιατροφής στην Ελλάδα. Το αισιόδοξο στην υπόθεση είναι ότι τα πρώτα στοιχεία του business plan, όπως αυτά διαμορφώνονται τόσο μέσω των ομάδων εργασίας του ΔΣ όσο και με τις κατ' ιδίαν επιχειρηματικές τεχνοδιαγνώσεις των μελών της Σύμπραξης, είναι ενθαρρυντικά ότι το εγχείρημα διαφαίνεται ότι είναι βιώσιμο και με επιχειρηματικά κριτήρια.
Σε υψηλής προτεραιότητας θέμα για το cluster καταχωρείται το πεδίο της έρευνας, καθώς όλες οι επιχειρήσεις –στην προκειμένη περίπτωση οι επιχειρήσεις αγροδιατροφής- στην προσπάθεια τους να βελτιώσουν την ποιότητα των προϊόντων τους και να μειώσουν το κόστος παραγωγής, πρέπει να δώσουν λύσεις σε προβλήματα, που έχουν πολλές αναλογίες. Κάτι που μπορούν να επιτύχουν μέσω του cluster, το οποίο θα συνεργαστεί είτε με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, είτε με clusters του εξωτερικού, εστιάζοντας σε κοινού ενδιαφέροντος θέματα, τα οποία με την κατάλληλη προσαρμογή θα εξυπηρετούν τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής, ανεξαρτήτως του είδους της παραγωγής τους. Ιδιαίτερα στην Ολλανδία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ιρλανδία και τον Καναδά υπάρχουν εδώ και δεκαετίες πετυχημένες συνεργατικές πρωτοβουλίες στο πεδίο της αγροδιατροφής, που έχουν κατοχυρώσει τεχνογνωσία, η οποία ενδέχεται να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη και για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Επίσης, η συλλογή και διάθεση πληροφοριών για συγκεκριμένους κλάδους και συγκεκριμένες αγορές, σε συνεργασία με αξιόπιστους ερευνητικούς οργανισμούς, όπως -για παράδειγμα- η Nielsen, Euromonitor κι άλλες, αναμένεται να αποτελέσει βασική αποστολή του cluster, καθώς και η οργάνωση της παρουσίας των επιχειρήσεων σε εκθέσεις, συνέδρια, ημερίδες και άλλες παρουσιάσεις.
Έδρα στην Πλατεία Μοριχόβου
Στο cluster του ΣΕΒΕ, το οποίο θα στεγαστεί σε χώρο του κτηρίου της Πλατείας Μοριχόβου 1, εκτός από τον Σύνδεσμο συμμετέχουν οι ακόλουθες επιχειρήσεις, πάροχοι τεχνογνωσίας και υποστηρικτικοί φορείς: Pelopac, Provil, Αφοί Μενεξόπουλοι, Unismack, Olymp-Κωνσταντόπουλος, Προίκας Σταμάτης ΑΕ, Σπανός ΑΒΕΕΤ, Φρούτα Πρωτοφανούση ΑΕ, Βεζύρογλου Αντώνης & Σια ΕΕ, Ζεύς Ακτινίδια, Κτήμα Γεροβασιλείου, Agrolab AE, Medical Mate, Αλτέρρα ΑΕ, Βιοαγρός ΑΕ, Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ΕΚΕΤΑ, Ελληνοϊταλικό Επιμελητήριο. Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο cluster βρίσκεται στην περιοχή των 250 – 300 εκατ. ευρώ. Στο σύνολό τους οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι έντονα εξωστρεφείς, ενώ καλύπτουν ευρύ φάσμα από τις δραστηριότητες και τα προϊόντα της αγροδιατροφής στην Κ. Μακεδονία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσω του cluster μπορεί να ξεπεραστεί και μία άλλη αδυναμία πολλών ελληνικών επιχειρήσεων, το μικρό μέγεθος. Όπως επισημαίνουν από το ΣΕΒΕ οι συνέργειες και οι συνακόλουθες οικονομίες κλίμακος είναι ένα απαραίτητο δομικό συστατικό επιτυχίας των χωρών, στις οποίες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα (99,8% μικρομεσαίες επιχειρήσεις), αλλά και στην Κεντρική Μακεδονία.
Η προσπάθεια του cluster είναι άκρως επίκαιρη κυρίως διότι η οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 είχε ως αποτέλεσμα να εμπεδώσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις ότι η εξωστρέφεια και η καινοτομία, είναι δύο θεμελιώδεις παράγοντες που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να αποφύγει στο μέλλον ένα ακόμη οικονομικό αδιέξοδο. Σε αυτό βοηθάει το γεγονός ότι ο πλανήτης οδεύει σε ένα πλήρως ψηφιακό επιχειρηματικό μοντέλο, κάτι που επιταχύνεται λόγω των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊου. Τα Big Data, το Data Collection, το Internet of Things, η αγρο-τεχνολογία και πολλές άλλες τεχνολογίες, εφαρμόζονται ήδη στον αγροδιατροφικό κλάδο, αλλά και στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι εν γένει σε όλο τον κόσμο και η μαζική τους αξιοποίηση στην Ελλάδα θεωρείται κλειδί για τις εξελίξεις των επόμενων δεκαετιών.