Skip to main content

Στη Θεσσαλονίκη των Βαλκανίων δεν υπάρχει ούτε καν ένας Ψινάκης!

Γιατί στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν τόσοι φορείς, τόσοι πρόεδροι, τόσοι αντιπρόεδροι, αλλά η παραγωγή έργου παραμένει από ελάχιστη και υποτονική;

Ο Εγγονόπουλος το κατάλαβε νωρίς, από το 1947. Ο Σαββόπουλος το έκανε τραγούδι το 1971, ώστε να το συνειδητοποιήσουν όσο γίνεται περισσότεροι. Η ιστορία το επιβεβαιώνει διαρκώς και η επικαιρότητα το υπογραμμίζει μέχρι σήμερα. Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε. Γιατί μας κάνει εντύπωση που στα Σκόπια η κυβέρνηση Ζάεφ κάνει σα να μην οργανώθηκε ένα ψηφοδέλτιο, από το οποίο απείχαν πάνω από 6 στους 19 ψηφοφόρους; Μήπως και στην Ελλάδα δεν έγινε το 2015 δημοψήφισμα, στο οποίο πάνω από του έξι στους δέκα είπαν ΟΧΙ, αλλά τελικά επικράτησε το ΝΑΙ;  

Ο ορθολογισμός και η δημοκρατία είναι οι δύο βασικοί πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος αιώνες τώρα, από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα. Δύο αναπόσπαστα στοιχεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η βάση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, που κάνουν υπερήφανους τους Ευρωπαίους πολίτες. Δύο έννοιες που γεννήθηκαν στην κλασική Ελλάδα της αρχαιότητας, αλλά παραμένουν περίπου ανεφάρμοστες στη σύγχρονη Ελλάδα. Ή μάλλον δύο έννοιες που κυκλοφορούν ανάμεσά μας τόσο παραχαραγμένες, που καταντούν αγνώριστες.

Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε. Μια φράση –κλειδί η οποία βοηθάει να ερμηνεύσει κανείς όσα συμβαίνουν, αλλά και όσα δε συμβαίνουν στη Θεσσαλονίκη. Γιατί –για παράδειγμα- μια πόλη με μεγάλη ιστορία και στρατηγική γεωγραφική θέση δεν έχει καταφέρει μέχρι τώρα να εξελιχθεί σε επίκεντρο μιας ευρύτερης περιοχής; Γιατί η πόλη με το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας –και άλλα τρία από κοντά, χώρια τα ιδιωτικά κολέγια- δεν είναι ικανή να συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό ξένων φοιτητών; Γιατί επί δεκαετίες δεν μπορεί κανείς σε αυτή την πόλη να αποφασίσει εάν η Διεθνής Έκθεση του Σεπτεμβρίου είναι κατά βάσιν οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτικό γεγονός, αλλά βολεύονται με το υφιστάμενο mixed grill; Γιατί έπρεπε να περάσουν δέκα χρόνια για να ιδιωτικοποιηθεί το λιμάνι, άλλα τόσα για να παραχωρηθεί το αεροδρόμιο και ακόμη περισσότερα για να ολοκληρωθεί το μετρό;

Γιατί στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν τόσοι φορείς, τόσοι πρόεδροι, τόσοι αντιπρόεδροι, αλλά η παραγωγή έργου παραμένει από ελάχιστη και υποτονική και η εκπόνηση στρατηγικής ανύπαρκτη;  

Στο μόνο που δεν έχει διαψεύσει τις τελευταίες δεκαετίες τον εαυτό της η… πρωτεύουσα των Βαλκανίων είναι ο καφές, ο χαβαλές και το ξενύχτι. Από μία άποψη η κρίση και η ύφεση της τελευταίας δεκαετίες «έσωσε» τη Θεσσαλονίκη. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά πως θα ήταν η κατάσταση στην πόλη, εάν συνεχιζόταν επί μακρόν η κραιπάλη των δεκαετιών του 1990 και του 2000, όταν τα τραπεζοκαθίσμστα είχαν κατέβει στους δρόμους, αφήνοντας τα πεζοδρόμια και τις πλατείες για τους… καναπέδες. Μόνο που με το εάν δε γράφεται η ιστορία, ούτε καν ένα ρεπορτάζ που είναι καταδικασμένο να ξεθωριάσει σε λίγες ώρες.

Λίγους μήνες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές η Θεσσαλονίκη αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι παραμένει πάντα μια βαλκανική πόλη. Με φέουδα, φεουδάρχες και συστήματα χωρίς ρωγμές ή χαραμάδες. Η παρακολούθηση των εξελίξεων και των διεργασιών προκαλεί μελαγχολία. Η τύχη του κεντρικού δήμου περιστρέφεται γύρω από τον σημερινό δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος παρά τις βάσιμες εικασίες που υπάρχουν ότι λόγω ηλικίας ενδεχομένως δεν θα διεκδικήσει 3η θητεία, αποφεύγει να ανοίξει τα χαρτιά του. Επιπλέον, απορεί με όσους τον ρωτούν εάν θα είναι υποψήφιος ξανά, χωρίς να απαντάει με σαφήνεια.

Στους υπόλοιπους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος οι δήμαρχοι είναι όλοι τους επιτυχημένοι –ασφαλώς- και θα είναι υποψήφιοι ξανά -φυσικά. Ούτε ένας από τους 13 δεν αισθάνεται ότι δεν τα πήγε καλά στη θητεία του. Ούτε ένας δεν νιώθει ότι ολοκλήρωσε τον κύκλο του. Ούτε ένας δεν κουράστηκε, δεν βαρέθηκε, δεν αηδίασε. Η Θεσσαλονίκη ώρες ώρες μοιάζει να ανήκει στα πολύ βαθιά και πολύ βαριά Βαλκάνια, ώστε ακόμη κι ένας Ψινάκης να της πέφτει πολύ!