Αλλάζει η εικόνα της πλατείας Ελευθερίας μέσα στο 2018, καθώς αναμένεται να ξεκινήσουν οι εργασίες για την βιοκλιματική αναβάθμιση της περιοχής.
Την Δευτέρα το δημοτικό συμβούλιο αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως για την εκτέλεση του έργου μέσω ανοιχτού διαγωνισμού, συνολικού προϋπολογισμού 5.075.000 ευρώ, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Με την έναρξη των εργασιών το πάρκινγκ, το οποίο βρίσκεται τώρα στην πλατεία, θα απομακρυνθεί, όπως ζητούσε από το 2013 με απόφασή της η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης. Μάλιστα, ήδη η δημοτική αρχή έχει έρθει σε συννενόηση με τον ιδιοκτήτη του πάρκινγκ για την απομάκρυνσή του με την έναρξη της εργολαβίας.
Η πλατεία Ελευθερίας, η οποία καλύπτει επιφάνεια επτά στρεμμάτων, πρόκειται να μεταμορφωθεί σε έναν χώρο πρασίνου και αναψυχής. Στόχος της ανάπλασης είναι η απόδοση του χώρου στους πεζούς και όχι στα αυτοκίνητα καθώς και η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης.
Το ηλιακό ρολόι και η δημόσια υπαίθρια οθόνη, η ανάδειξη του βυζαντινού τείχους και τα επιδαπέδια φωτιστικά σώματα είναι μεταξύ των στοιχείων που συμβάλλουν στην αλλαγή εικόνας στην πλατεία, ενώ σχεδιάζεται να αποτελέσει και τόπο μνήμης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Τι προβλέπει η μελέτη
Το 2012 προκηρύχθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας, στον οποίο κέρδισαν το πρώτο βραβείο οι αρχιτέκτονες Θεμιστοκλής Χατζηγιαννόπουλος και Κωνσταντίνος Χαραλαμπίδης που συνέταξαν τη μελέτη του έργου.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει η μελέτη του έργου στην πλατεία Ελευθερίας θα διαμορφωθεί μία ενιαία δαπεδόστρωση από το μέτωπο των κτηρίων στα ανατολικά μέχρι τα δυτικά και από το βόρειο μέτωπο μέχρι τη θάλασσα.
Στο σημείο αυτό προβλέπεται να οργανωθεί η ζώνη των καθιστικών, η οποία θα βρίσκεται κάτω από τα δέντρα και θα έχει θεατρική διάταξη προς τη θάλασσα.Το κεντρικό τμήμα της πλατείας προς τη λεωφόρο Νίκης προβλέπεται ότι θα παραμείνει ελεύθερο από φυτεύσεις, ώστε να υπάρχει ένα άνοιγμα προς τη θάλασσα.
Το μνημείο του Ολοκαυτώματος, το οποίο τοποθετήθηκε στην πλατεία Ελευθερίας προς τιμήν των 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης που μαρτύρησαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, σήμερα στην ουσία παραμένει αθέατο.
Στο πλαίσιο της ανάπλασης το μνημείο θα μεταφερθεί σε νέα περίοπτη θέση. Θα αναδειχθεί περαιτέρω και κατά τη διάρκεια της νύχτας με την τοποθέτηση ειδικής φωτιστικής εγκατάστασης.
Μία στήλη, ύψους 30 μέτρων, την οποία οι μελετητές του έργου αποκαλούν «κοσμικό ρολόι», θα θυμίζει την πληθώρα των σημαντικών ιστορικών γεγονότων που έχουν συνδεθεί με την πλατεία Ελευθερίας. Αυτό το «κοσμικό ρολόι» θα βρίσκεται κοντά στο θαλάσσιο μέτωπο και θα εντοπίζει στο δάπεδο ιστορικές ημερομηνίες.
Η αρχική πλατεία καταλάμβανε ένα μικρό μόνο τμήμα του σημερινού ελεύθερου χώρου, αποτελώντας στην ουσία μια διερεύνηση της οδού Ελ. Βενιζέλου στην κατάληξη της στη θάλασσα. Το υπόλοιπο τμήμα του χώρου αυτού αποτελούσε τμήμα του αστικού ιστού της πόλης.
Στην πρόταση η υπόμνηση του γεγονότος αυτού υλοποιείται με την τοποθέτηση επιδαπέδιων φωτιστικών σωμάτων που ακολουθούν με ακρίβεια τις αρχικές χαράξεις των δρόμων και των κτηρίων.
Τα ενδοδαπέδια φωτιστικά σώματα τύπου «walk over» δημιουργούν με τη στοχευμένη δέσμη τους ένα «φωτεινό πέπλο» πάνω από τον χώρο της πλατείας. Συμπληρωματικά χρησιμοποιούνται φωτιστικά σώματα σε στύλους που τοποθετούνται επίσης στο περίγραμμα των παλιών οικοδομικών τετραγώνων της πλατείας και ως στόχο έχουν την περαιτέρω επιθυμητή διάχυση του τεχνητού φωτισμού.
Στη διασταύρωση της οδού Ίωνος Δραγούμη και του πεζόδρομου της οδού Οπλοποιού προτείνεται μια νέα διαμόρφωση των πεζοδρομιών με στόχο την "ευγενή" συνύπαρξη πεζών και οχημάτων.
Στο συγκεκριμένο σημείο, καθώς επίσης και στη νησίδα των πεζών επί της Μητροπόλεως στη ζώνη του τερματικού σταθμού των λεωφορείων, όπως φαίνεται και στα σχέδια της μελέτης, προτείνεται η τοποθέτηση κατασκευών οριοθέτησης της κίνησης των οχημάτων για ευνόητους λόγους ασφαλείας.