Η ολοκλήρωση της διαδικασίας επικύρωσης της Συνθήκης της Λισσαβόνας από τα κράτη μέλη της Ε.E. και η θέση της σε ισχύ το επόμενο διάστημα σηματοδοτεί κρίσιμες μεταβολές στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοπ
Η ολοκλήρωση της διαδικασίας επικύρωσης της Συνθήκης της Λισσαβόνας (ΣΛ) από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η θέση της σε ισχύ το επόμενο διάστημα σηματοδοτεί κρίσιμες μεταβολές στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ανάμεσα στους κύριους τομείς που αναμένεται να επηρεαστούν από τη νέα συνθήκη είναι και εκείνος της λεγόμενης Κοινωνικής Ευρώπης.
Μολονότι η ΣΛ δεν προκαλεί άμεσες επιδράσεις στο πεδίο των πολιτικών απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, η υιοθέτηση της αναμένεται ότι θα επιταχύνει τις εξελίξεις σε αυτά τα πεδία και εν γένει θα διευκολύνει την προώθηση των συναφών πολιτικών.
Κύριο επίτευγμα της συνομολόγησης της ΣΛ είναι ότι αναρριχώνται στο επίπεδο ισχύος συνθήκης μια σειρά από αξίες όπως είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η ανοχή του διαφορετικού, η μη διάκριση, η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη, μολονότι η αναγνώριση αυτών των αξιών έχει προς το παρόν διακηρυκτικό χαρακτήρα.
Επιπλέον, η ΣΛ τοποθετεί πλέον τους οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ίδιο επίπεδο, όταν π.χ. ορίζει ως στόχο της Ε.Ε. τη δημιουργία μιας έντονα ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, που στοχεύει στην πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο.
Πολυσήμαντη εξέλιξη είναι και η αναγνώριση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (που υιοθετήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2000), ως κείμενο ισότιμης αξίας με τις Συνθήκες της Ε.Ε.
Τέλος, η ΣΛ κατοχυρώνει το ρόλο του διαλόγου των αντιπροσώπων των εργατικών συνδικάτων και των εργοδοτικών οργανώσεων στο ευρωπαϊκό επίπεδο ως νευραλγικό πυλώνα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
Η Συνθήκη της Λισσαβόνας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ωστόσο, οι εξελίξεις που δρομολογεί στον κοινωνικό τομέα θα εξαρτηθούν από την διελκυστίνδα ανάμεσα στις οικονομικές ελευθερίες και τα κοινωνικά δικαιώματα στο επίπεδο της Ε.Ε. Το αποτέλεσμα αυτής της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις αξίες του οικονομικού ανταγωνισμού και του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου, όπως έδειξαν και ο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις υποθέσεις Laval και Viking δε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
.
Μολονότι η ΣΛ δεν προκαλεί άμεσες επιδράσεις στο πεδίο των πολιτικών απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, η υιοθέτηση της αναμένεται ότι θα επιταχύνει τις εξελίξεις σε αυτά τα πεδία και εν γένει θα διευκολύνει την προώθηση των συναφών πολιτικών.
Κύριο επίτευγμα της συνομολόγησης της ΣΛ είναι ότι αναρριχώνται στο επίπεδο ισχύος συνθήκης μια σειρά από αξίες όπως είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η ανοχή του διαφορετικού, η μη διάκριση, η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη, μολονότι η αναγνώριση αυτών των αξιών έχει προς το παρόν διακηρυκτικό χαρακτήρα.
Επιπλέον, η ΣΛ τοποθετεί πλέον τους οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ίδιο επίπεδο, όταν π.χ. ορίζει ως στόχο της Ε.Ε. τη δημιουργία μιας έντονα ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, που στοχεύει στην πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο.
Πολυσήμαντη εξέλιξη είναι και η αναγνώριση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (που υιοθετήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2000), ως κείμενο ισότιμης αξίας με τις Συνθήκες της Ε.Ε.
Τέλος, η ΣΛ κατοχυρώνει το ρόλο του διαλόγου των αντιπροσώπων των εργατικών συνδικάτων και των εργοδοτικών οργανώσεων στο ευρωπαϊκό επίπεδο ως νευραλγικό πυλώνα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
Η Συνθήκη της Λισσαβόνας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ωστόσο, οι εξελίξεις που δρομολογεί στον κοινωνικό τομέα θα εξαρτηθούν από την διελκυστίνδα ανάμεσα στις οικονομικές ελευθερίες και τα κοινωνικά δικαιώματα στο επίπεδο της Ε.Ε. Το αποτέλεσμα αυτής της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις αξίες του οικονομικού ανταγωνισμού και του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου, όπως έδειξαν και ο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις υποθέσεις Laval και Viking δε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
.