Η συνεχής μείωση του πληθυσμού των αγροτικών περιοχών της ΕΕ και οι διαπεριφερειακές ανισότητες εξακολουθούν να αποτελούν σοβαρή απειλή για την οικονομική και δημογραφική βάση των περιφερειών της ΕΕ.
Αυτό ήτον το κύριο μήνυμα εκδήλωσης για τις εδαφικές αποκλίσεις στην ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες την Τρίτη (27 Νοεμβρίου).
«Ακόμη και αν παρατηρείται ένα θετικό αναπτυξιακό μοντέλο μείωσης των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών, οι αναπτυξιακές τάσεις κινδυνεύουν να επιταχύνουν περαιτέρω τις περιφερειακές ανισότητες και να αυξήσουν τις ενδοπεριφερειακές και διαπεριφερειακές ανισότητες», υπογράμμισε η Ilona Raugze, διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας (ESPON ΕGTC).
Η ομαλή μετάβαση σε αυτή τη νέα πραγματικότητα πρέπει να αποτελέσει πρωταρχικό στόχο για την Ευρώπη, ανέφερε κατά την διάρκεια της ομιλίας της.
Ωστόσο, «αυτό απαιτεί συντονισμένες κυβερνητικές παρεμβάσεις και προγραμματισμένο στρατηγικό συντονισμό προσαρμοσμένο στις τοπικές συνθήκες».
Η αγροτική ανάπτυξη είναι ένας από τους κύριους πολιτικούς στόχους της Συνοχής, αν και εξακολουθεί να φαίνεται ότι φέρει παράλληλα αναπόφευκτα βάρη, ιδίως σε σχέση με την εφαρμογή των κονδυλίων και τη διαχείριση των δημογραφικών αλλαγών σε όλη την Ευρώπη.
«Η αποδοχή της συρρίκνωσης μπορεί να συμβάλει στον επαναπροσανατολισμό των αγροτικών πολιτικών και των επενδυτικών αποφάσεων ώστε να αναπτυχθούμε πιο πράσινα και σε μικρότερο μέγεθος, αλλά και να αναπτυχθούν νέοι ορίζοντες που θα επιφέρουν περισσότερη καινοτομία, εκσυγχρονισμό της διακυβέρνησης και των δημόσιων υπηρεσιών μέσω πιο ολιστικών και τοπικά προσδιορισμένων προσεγγίσεων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες του 21ου αιώνα» πρόσθεσε η διευθύντρια του ESPON.
Σε κάθε περίπτωση, η ευρωπαϊκή ανάπτυξη ξεκινά από μια καλή συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών πραγματικοτήτων, δήλωσε η ιταλίδα ευρωβουλευτής Mercedes Bresso (S&D).
Η προτεραιότητα τώρα, πρόσθεσε, πρέπει να είναι η εξασφάλιση ότι οι κοινοί στόχοι μεταξύ των αγροτικών και των αστικών περιοχών μπορούν να επιτευχθούν.
Αυτοί που μένουν πίσω
Για τις εσωτερικές περιφέρειες, οι αναπτυξιακές ελλείψεις εμποδίζουν την κοινωνικοοικονομική τους πρόοδο, τώρα περισσότερο από ποτέ.
Η αποσύνδεση αυτών των περιοχών από τις ευρύτερες περιφέρειες τους, λόγω διαρθρωτικών ελλείψεων, όπως η περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες και η συνεργασία ή οι ελλιπείς υποδομές μεταφορών, οδηγούν στην υποανάπτυξη και την απώλεια σύνδεσης με το σύνολο της επικράτειας της ΕΕ, σύμφωνα με τον Raugze.
Το ζήτημα αφορά μεγάλο ποσοστό των περιφερειών της ΕΕ, καθώς πάνω το 45% της επικράτειας της ΕΕ καλύπτεται από εσωτερικές περιφέρειες. Επιπλέον, το 80% αυτών των περιφερειών με χαμηλό οικονομικό δυναμικό βρίσκονται σε μη αστικές περιοχές, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του ESPON.
«Καλούμε για μια αυξημένη πολιτική προσοχή σε αυτές τις περιοχές και για μέτρα που θα αντιμετωπίζουν τις διάφορες πτυχές της συνδεσιμότητας- είτε υλικές, είτε οικονομικές είτε σε σχέση με αυτή», τόνισε η κ. Raugze.
Περαιτέρω λύσεις και σε άλλες προτεραιότητες
Μέχρι σήμερα, πολλές ακόμη προτεραιότητες και ελλείψεις εξακολουθούν να χρήζουν αντιμετώπισης, αναφορικά με το τελικό νομικό πλαίσιο της Συνοχής.
Το τελικό αυτό πλαίσιο στο οποίο τα κράτη μέλη και οι τοπικές αρχές θα εφαρμόσουν πολιτικές και κονδύλια κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, δεν έχει ακόμη καθοριστεί, και οι ηγέτες της ΕΕ ζητούν άμεση δράση.
Το πεδίο δράσης ενδέχεται να μεταβληθεί σημαντικά, ιδίως για τις τοπικές αρχές, δεδομένου ότι η νέα πρόταση της Επιτροπής προτείνει μια προσέγγιση προσανατολισμένη σε επίπεδο Βρυξελλών, προβλέποντας μικρότερο ποσοστό ελέγχου των προγραμμάτων σε τοπικό επίπεδο.
«Δεν υπάρχει πραγματική εγγύηση ότι θα υπάρξει ουσιαστική συνεργασία με τις τοπικές αρχές», τόνισε η Anna Lisa Boni, Γενική Γραμματέας της EUROCITIES.
Εκτός από την ανάγκη αποτελεσματικής και άμεσης εφαρμογής και χρήσης των κονδυλίων -οι οποίες εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο- προκύπτουν ακόμη περισσότερες, ιδίως σε σχέση με το οπεριβάλλον και την αστική διακυβέρνηση, πρόσθεσε.
«Η πολιτική συνοχής πρέπει να διαμορφωθεί ως απάντηση στις καθημερινές προκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τόνισε η ευρωβουλευτής από τη Βουλγαρία Iskra Mihaylova (ALDE).
Από τώρα και στο εξής πρέπει να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη της πολιτικής για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις ως σύνολο και σύμφωνα με τις διαφοροποιημένες ανάγκες μεταξύ περιφερειών, εξήγησε η ίδια.
Σε συνεργασία με EurActiv.gr