Προσπάθεια για την ισόρροπη ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης ανατολικά και δυτικά, μέσα από έναν από τους διακριτούς πυλώνες της ανάπτυξης της περιοχής, την καινοτομία, επιδιώξει η κυβέρνηση, όπως προκύπτει από τον σχεδιασμό για τα 30+ έργα για τη Θεσσαλονίκη του 2030.
Στα πέντε μείζονα έργα καινοτομίας, που έχουν δρομολογηθεί (τα δύο έχουν ήδη ολοκληρωθεί) και θα αποτελέσουν σημεία αναφοράς και το στοίχημα για τη μετατροπή της Θεσσαλονίκης και καινοτομικό και επιχειρηματικό πόλο για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, περιλαμβάνονται τρία έργα στη δυτική Θεσσαλονίκη και δύο στην ανατολική.
Γίνεται έτσι εμφανές ότι επιδιώκεται η ισόρροπη ανάπτυξη και η άρση των ανισοτήτων και αδικιών του παρελθόντος, σε βάρος της δυτικής Θεσσαλονίκης, που μπαίνει δυναμικά στο αναπτυξιακό πλάνο των επόμενων ετών και δεκαετιών.
Στους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας του μέλλοντος για τη Θεσσαλονίκη, η καινοτομία είναι βασικός πυλώνας.
Συνεπώς, οι υποδομές καινοτομίας και επιχειρηματικότητας είναι από τις πλέον κρίσιμες για την επίτευξη του στόχου να καταστεί η Θεσσαλονίκη καινοτομικό κέντρο.
Οι πέντε βασικές υποδομές, τα πέντε βασικά έργα καινοτομίας, που σχεδιάστηκαν και είναι σε εξέλιξη, καθιστώντας αυτό το στόχο εφικτό είναι τα εξής:
ΔΥΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
1. Μετατροπή Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης (ΑΒΣ) Δυτικής Θεσσαλονίκης σε Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης Καλοχωρίου (ΕΠΕ Καλοχωρίου): Πρόκειται για τη μεγαλύτερη άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στη Βόρεια Ελλάδα, με την έκταση που καταλαμβάνει να είναι 11.293,86 στρ. και με εγκατεστημένες 875 επιχειρήσεις. Τα προβλήματα από την ανοργάνωτη εγκατάσταση των επιχειρήσεων αυτών είναι πολλά. Όπως περιγράφει στο σχέδιό της η κυβέρνηση πρόκειται για "ιδιαίτερα υποβαθμισμένη περιοχή με λειτουργικά και περιβαλλοντικά προβλήματα (καθιζήσεις, λιμνάζοντα ύδατα, κυκλοφοριακά ζητήματα κτλ.). Ενδεδειγμένη λύση για την εξυγίανση της περιοχής ΑΒΣ Καλοχωρίου, αποτελεί η ανάπτυξη του ΕΠΕ Καλοχωρίου, για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων μέσω της πολεοδόμησης και της κατασκευής των απαιτούμενων έργων υποδομής (Οδικά Δίκτυα, Δίκτυα Ύδρευσης Αποχέτευσης, Δίκτυα Ηλεκτροδότησης και Τηλεπικοινωνιών και Μονάδα Επεξεργασίας Λυμάτων)". Με τον προϋπολογισμό των έργων υποδομής που απαιτούνται να φτάνει στα 80 εκ. ευρώ, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους και μετατροπής της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης σε ένα οργανωμένο επιχειρηματικό πάρκο εξυγίανσης στο Καλοχώρι, είναι τα πέντε χρόνια. Προς το παρόν έχει υποβληθεί το αίτημα για την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που θα αναγνωρίζει την άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση. Θα ακολουθήσει η σύσταση φορέα του Επιχειρηματικού Πάρκου, η ΚΥΑ οριοθέτησης του ΕΠΕ Καλοχωρίου, η ΚΥΑ Πολεοδόμησης και Πράξης Εφαρμογής και μετά θα αρχίσει η κατασκευή έργων υποδομής. Η εγκατάσταση επιχειρήσεων θα αρχίσει σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αρμοδίων.
2. Εμπορευματικό Κέντρο Β. Ελλάδας Εθνικής Εμβέλειας - Στρατόπεδο Γκόνου: Πρόκειται για τη μετατροπή του πρώην στρατοπέδου σε κέντρο logistics, με το επιχειρηματικό ενδιαφέρον να είναι πολύ μεγάλο, πλην όμως τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση της συγκεκριμένης παρέμβασης να είναι μεγάλες ήδη. Η έκταση στην οποία θα διαμορφωθεί το εμπορευματικό κέντρο είναι 672 στρ. και ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 155 εκ. ευρώ. Αυτό το διάστημα προετοιμάζεται ο σχετικός διαγωνισμός. Στόχος είναι "η ανάπτυξη ενός σύγχρονου εμπορευματικού κέντρου εθνικής εμβέλειας το οποίο θα διασυνδέει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης με τα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη μέσω συνδυασμένων μεταφορών οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων. Τα πλεονεκτήματα της περιοχής στην οποία βρίσκεται το πρώην Στρατόπεδο Γκόνου είναι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, η Εγνατία Οδός, το σιδηροδρομικό δίκτυο που αναβαθμίζεται και κυρίως η εγγύτητα προς τη βαλκανική ενδοχώρα. Σχετική μελέτη έχει καταδείξει πως η μετατροπή σε κέντρο logistics είναι η πλέον ενδεδειγμένη κίνηση, καθώς το πρώην στρατόπεδο βρίσκεται πλησίον της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου και κοντά στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ενώ προσφέρει και τη δυνατότητα άμεσης σιδηροδρομικής σύνδεσης με το λιμάνι. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να λειτουργήσει τόσο ως προσωρινός χώρος αποθήκευσης των προϊόντων που ξεφορτώνονται στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όσο και ως χώρος επεξεργασίας/συναρμολόγησης ή μεταποίησης των προϊόντων αυτών".
3. Διεθνές Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Ψηφιακών Δεξιοτήτων CISCO: Το έργο έχει ολοκληρωθεί στα Παλαιά Δημοτικά Σφαγεία Θεσσαλονίκης και αποτελεί σημείο αναφοράς για την καινοτομία από τον Ιούνιο του 2020. Το κέντρο της CISCO καταλαμβάνει 1.300 τ.μ. και η επένδυση είναι ύψους 12 εκ. ευρώ στην τετραετία. Πρόκειται για το 15ο Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας της Cisco στον κόσμο και προήλθε από την αναβάθμιση του διατηρητέου κτιρίου (1850) στη Δυτική Θεσσαλονίκη. Στόχος είναι "η ενίσχυση της καινοτομίας, η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, η ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και η προώθηση του ψηφιακού πολιτισμού στην Ελλάδα. Στο κέντρο θα λειτουργεί και τμήμα εκπαίδευσης - Cisco Networking Academy, καθώς και τμήματα STEM και Ρομποτικής Αρωγός σε προσπάθειες που έχουν ως στόχο την τεχνολογική πρόοδο και κατ' επέκταση την οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας. Έχουν υπογραφεί μνημόνια συνεργασίας με τα υπουργεία: Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Επίσης με πανεπιστημιακά ιδρύματα, Δήμο Θεσσαλονίκης και άλλους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς".
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
4. Ίδρυση Τεχνολογικού Πάρκου 4ης γενιάς THESSINTEC στη Δ.Κ. Περαίας: Σε έκταση 757 στρ. και με προϋπολογισμό 75 εκ. ευρώ (ιδιωτικά κονδύλια 40 εκ. ευρώ και 35 εκ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας) θα ιδρυθεί το THESSINTEC, ένας υποδοχέας εταιρειών προηγμένης τεχνολογίας, αλλά και τουριστικών. Για να γίνει αυτό πρέπει να εγκριθεί το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, δηλαδή να γίνει η πολεοδομική οργάνωση του ακινήτου, προκειμένου να αναδειχθεί και η υπερτοπική εμβέλεια της παρέμβασης, προσδίδοντάς του χαρακτήρα τοποσήμου. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο θα είναι έτοιμο στο τέλος του έτους και ήδη αναμένεται η γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας για να εκδοθεί το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα, ενώ όπως τονίζεται από την κυβέρνηση συνάπτονται συμφωνίες κατασκευής και εγκατάστασης εταιρειών. Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο ρυθμίζει τρεις ζώνες χρήσεων στο THESSINTEC. Η πρώτη είναι η "Τεχνόπολις" (καταλαμβάνει 521 στρ,). Θα περιλαμβάνει κέντρα έρευνας, θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, βιομηχανία προηγμένης τεχνολογίας. Η δεύτερη είναι η ζώνη τουρισμού αναψυχής (καταλαμβάνει 48 στρ.). Θα περιλαμβάνει τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις αναψυχής και συνεδριακό κέντρο. Η τρίτη ζώνη είναι πρασίνου (180 στρ.). Στόχοι είναι "η αύξηση της ελκυστικότητας της Μητροπολιτικής Περιοχής της Θεσσαλονίκης, η ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως πόλου έρευνας και καινοτομίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της ποιότητας περιβάλλοντος".
5. Thessaloniki Pfizer Digital & Global Hub πρώην Εμπορικό Κέντρο "EAST PLAZA": Η μετατροπή του πρώην εμπορικού κέντρου 5.750 τ.μ., στον Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη σε χώρο γραφείων από τη Pfizer με προϋπολογισμό 100 εκ. ευρώ προχώρησε ως μια από τις πιο σημαντικές επενδύσεις. Η εταιρεία – κολοσσός επένδυσε στη Θεσσαλονίκη και πλέον αναπτύσσεται περαιτέρω. Πλέον απομένει να τροποποιηθεί το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο στην περιοχή του εμπορικού κέντρου "East Plaza", ώστε να καταστεί εφικτή και η κατασκευή ενός επιπλέον κτηρίου, για 300 – 350 νέες θέσεις εργασίας. Το πρώην εμπορικό κέντρο μετατρέπεται σε σύγχρονο χώρο open space γραφείων, χωρητικότητας 350 εργαζόμενων και αυτό κατέστη αναγκαίο, λόγω αύξησης των αναγκών της Pfizer. Τι προσφέρει σύμφωνα με τον σχεδιασμό το πρότζεκτ: "Πόλος υπερτοπικών υπηρεσιών και δραστηριοτήτων με διεθνή εμβέλεια. Νέα οπτική στο εργασιακό περιβάλλον με ευέλικτους χώρους συναντήσεων και άνετα open space γραφεία, καθώς και χώρους χαλάρωσης και ψυχαγωγίας. Σχεδιασμός στα πρότυπα μικρογραφίας μιας μικρής πόλης".