Skip to main content

Κι όμως, τα... περίπτερα είναι αυτά που βγάζουν δημάρχους

Οι τοπικές αρχές έχουν ως κύρια δουλειά τους τις μικρές παρεμβάσεις, που όμως είναι καθοριστικές για την καθημερινότητα των πολιτών και ας το ξεχνούν.

Υπάρχουν ορισμένες παρεμβάσεις που φαντάζουν πολύ μικρές, σχεδόν ασήμαντες, έως αυτονόητες, οι οποίες δεν γίνονται ποτέ ή γίνονται μόνον όταν έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι για τους πολίτες, που υφίστανται ταλαιπωρία από τη διαιώνιση της απραξίας των αρμοδίων και της απαξίας τους από αυτούς.

Αυτές οι μικροπαρεμβάσεις μπορούν κάλλιστα να αποδειχτούν κρίσιμες για την επόμενη μέρα ειδικά σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, να φτιάξουν ή να γκρεμίσουν την εικόνα που έχει ο κόσμος για τις αυτοδιοικητικές αρχές.

Είναι λογικό κι ας κάνουν ότι δεν το βλέπουν όσοι εκλέγονται στους αυτοδιοικητικούς θώκους, ασχολούμενοι –αφού εκλεγούν- μόνο με τα πολύ μεγάλα. Όπου πολύ μεγάλα, το κύριο κριτήριο κατάταξής τους φαίνεται να είναι ο προϋπολογισμός τους.

Δεν είναι έτσι. Ο πολίτης κρίνει την κάθε αρχή από το έργο της στη βελτίωση της καθημερινότητάς του. Δε χρειάζεται όμως να είναι κάποιος γκουρού της πολιτικής σκέψης για να καταλάβει ότι στα τέσσερα χρόνια μιας αυτοδιοικητικής αρχής τα λεγόμενα μεγάλα έργα δεν ολοκληρώνονται. Ή αν ολοκληρωθούν θα είναι ένα δυο κι αυτά δεν καθορίζουν την εντύπωση που αποκομίζει ο κόσμος και τον χαρακτηρισμό που θα δώσει στην αρχή και στον αρχηγό. Πολύ περισσότερο πρέπει να σκεφτούμε ότι ένα ή δυο μεγάλα έργα δεν βελτιώνουν δραστικά την καθημερινότητα των πολιτών, που είναι ένα μίγμα αποφάσεων, οι οποίες δε λαμβάνονται ποτέ αποκλειστικά από τις τοπικές αρχές.

Είναι σχεδόν νομοτελειακό ότι κάθε τοπική αρχή θα ασχοληθεί –ως οφείλει- με τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Όπως η ασφάλεια, το κυκλοφοριακό, η καθαριότητα κτλ. Μπορεί να τα βελτιώσει. Δεν θα τα λύσει. Αν θα καταλάβει ο κόσμος τη βελτίωση κι αν θα την αποδώσει στην τοπική αρχή είναι άλλης ποιότητας ζήτημα.

Υπάρχει όμως ένας τομέας, που μπορεί να μην είναι του... υψηλότατου επιπέδου πολιτικής σκέψης και πρακτικής, όμως έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα εκείνων τους οποίους υπηρετούν οι τοπικές αρχές, όλων των απλών πολιτών, που εκλέγουν αυτές τις αρχές ακριβώς για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Είναι το κύριο καθήκον τους συνεπώς να ασχοληθούν με τα... ταπεινά, τα μικρά, τα... ασήμαντα.

Τα λεγόμενα μεγάλα έργα αφήνουν σφραγίδα, είναι καλά για διαφήμιση, δημιουργούν αφήγημα και καλλιεργούν προσδοκίες. Έχουν αίγλη, όμως αν δεν συνοδεύονται από τις λεγόμενες μικρές αναγκαίες παρεμβάσεις, τότε εύκολα μειώνεται η αξία τους, για να μην πω ότι μηδενίζεται.

Τα παραδείγματα «μη δικαιωμένων» πολιτικών κι αυτοδιοικητικών είναι πάρα πολλά. Δεν πρόκειται άλλωστε περί δικαίωσης. Πρόκειται περί δουλειάς. Πολύπλοκης και πολυεπίπεδης και συνεπώς δύσκολης. Κι αν χτίσεις ένα παλάτι μέσα στην άμμο, η κατάληξή του είναι γνωστή.

Διάβασα για παράδειγμα χτες την παρέμβαση του δήμου Θεσσαλονίκης στην απομάκρυνση περιπτέρων – κουφαριών από την πόλη. Ε λοιπόν τέτοιες παρεμβάσεις είναι που έλειψαν για πολλά χρόνια από τη Θεσσαλονίκη. Και τέτοιες «μικροδουλειές» είναι που καθορίζουν τη γνώμη του κόσμου για το δήμαρχό του.

Ο ευπρεπισμός του δημόσιου χώρου άλλωστε, η φροντίδα του, η έμπρακτη αναγνώριση και αξιοποίηση της αξίας του μόνο «μικρή» δεν είναι. Το αντίθετο. Κι ας μην το βλέπουν πολλοί, ας το προσπερνούν, ας το μειώνουν. Αν είναι τόσο αυτονόητο απορώ γιατί δεν το έκαναν άλλοι επί χρόνια. Δεν είναι καθόλου αυτονόητο, καθόλου δεδομένο. Είναι μια σοβαρή άσκηση πολιτικής και η υλοποίηση ενός έργου ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία μιας πόλης, για την καθημερινότητα των πολιτών, για την εικόνα περιοχών.

Ξέρετε τι θυμάται ο πολίτης όταν πάει να ψηφίσει για την τοπική αρχή του; Τι του προσέφερε και τι πρόκειται να του προσφέρει. Γι' αυτό και το μπάλωμα μιας λακκούβας, τα παγκάκια ενός πάρκου, η αποκατάσταση ενός πεζοδρομίου, η απομάκρυνση ενός περιπτέρου, τα δέντρα που φυτεύτηκαν, τα φωτιστικά που διορθώθηκαν και ανάλογου μεγέθους παρεμβάσεις κρίνουν τελικά το αποτέλεσμα.

Ένας δήμαρχος στο τέλος της θητείας του πρέπει, εκτός από τις μείζονες παρεμβάσεις που έχει ήδη επικοινωνήσει, να μπορεί να πηγαίνει σε κάθε γειτονιά και να δίνει αποδείξεις για το έργο του. Να μπορεί να πει: «Το βλέπεις αυτό το δέντρο; Εγώ το φύτεψα». Αυτή είναι η βάση του, όχι τα σούπερ μέγαρα και τα mega project, που έτσι κι αλλιώς όσο και να το θέλει δεν μπορεί να τα οικειοποιηθεί πλήρως.

Και δεν είναι θέμα επικοινωνίας, είναι ζήτημα ουσίας.