Έχω κατ' επανάληψη αρθρογραφήσει υπέρ της προεκλογικής κουβέντας εστιασμένης στα προβλήματα και της ανάγκες της Θεσσαλονίκης, όταν μιλάμε για αυτοδιοικητικές εκλογές. Φρονώ όμως ότι σε αυτές τις εκλογές η κουβέντα περί των ζητημάτων της Θεσσαλονίκης θα κλείσει σχετικά σύντομα και ο προεκλογικός διάλογος θα πάει σε ένα πιο πολιτικό επίπεδο.
Η αιτία που με κάνει να πιστεύω κάτι τέτοιο είναι το γεγονός ότι πέρα από κάποιες –ίσως και ουσιώδεις- λεπτομέρειες, οι θέσεις των υποψηφίων για μια σειρά από σημαντικά έργα, αλλά και για την καθημερινότητα στην πόλη είναι σχεδόν πανομοιότυπες. Προφανώς θα πρέπει καθένας τους να πείσει ότι αυτός είναι ικανός να ολοκληρώσει έργα και να υλοποιήσει δράσεις κι εκεί η αντιπαράθεση μπορεί να είναι γόνιμη, αν δεν περιοριστεί σε ανώφελους εντυπωσιασμούς και ανέξοδες κατηγορίες. Βοηθάει σε αυτό και η απόφαση Μπουτάρη να μην είναι εκ νέου υποψήφιος, αν και πολλά θα κριθούν από τη συνέχεια ή μη της «Πρωτοβουλίας». Θα βρεθεί ο κεντρικός αποδέκτης των κατηγοριών των υπολοίπων, που ως είθισται είναι η εκάστοτε διοίκηση ή θα πάμε σε εκλογές χωρίς δακτυλοδεικτούμενους;
Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι πολλές οι εναλλακτικές που μπορεί να έχει ο επόμενος δήμαρχος όταν θα κληθεί να διαχειριστεί ζητήματα όπως το κυκλοφοριακό, η καθαριότητα, η ανάπλαση της παλιάς παραλίας, το δίκτυο ποδηλατοδρόμων και λεωφορειολωρίδων κτλ. Πρόθεση όλων (και δεν έχω καμιά διάθεση να το αμφισβητήσω) είναι να βελτιώσουν την πόλη. Έτσι, εφόσον όλοι αναγνωρίζουν ότι το βάρος της επόμενης δημοτικής αρχής πρέπει να πέσει στην αντιμετώπιση των ζητημάτων της καθημερινότητας κι αυτά είναι πολύ συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, οι λύσεις δεν είναι δα και τόσες πολλές. Λίγο ως πολύ οι προτάσεις θα μοιάζουν κι αυτό που πιθανώς έχει μεγαλύτερη αξία είναι να δούμε αν προεκλογικά μπορούν να γίνουν συμφωνίες σε μια σοβαρή ατζέντα παρεμβάσεων, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση στην πόλη. Επίσης, θα ήταν ευκταίο κάποιος (ή κάποιοι) εκ των υποψηφίων να καταθέσει ρηξικέλευθες προτάσεις ή πολιτικές γι' αυτά τα ζητήματα, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν έναν ενδιαφέροντα διάλογο, να δώσουν μια άλλη οπτική και προοπτική. Κομμάτι δύσκολο... Θα πει κάποιος ότι ακυρώνεται το πρότζεκτ της νέας Τούμπας;
Το υποστηρίζω αυτό, διότι ο κόσμος έχει κουραστεί να του υπόσχονται λύσεις και λύσεις να μη βλέπει. Κι επειδή ζει με τις ίδιες παθογένειες δεκαετίες τώρα, κερδισμένος μπορεί να βγει μόνον όποιος είναι πιο πειστικός ότι θα εφαρμόσει αυτά που λέει (τα γνωστά πια σε όλους), έστω κι αν αυτά δε διαφέρουν και πολύ από τους υπόλοιπους. Εμπνέει συνεπώς εμπιστοσύνη το πρόσωπο και η ομάδα; Αυτή είναι συζήτηση λίγων εβδομάδων κι όχι των πολλών μηνών μέχρι τις εκλογές.
Η «Πρωτοβουλία» του κ. Μπουτάρη για παράδειγμα είχε ένα πρόγραμμα για την πόλη, που έδινε προοπτική. Έπειθε ότι μπορεί να αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο. Δεν τα κατάφερε σε πολλά ζητήματα. Αν κάποιος συνδυασμός υιοθετούσε το ίδιο πρόγραμμα και έπειθε ότι μπορεί να το υλοποιήσει στο σύνολό του, τότε θα είχε σημαντικό ακροατήριο.
Εκεί που πιθανώς θα υπάρξει ειδοποιός διαφορά θα είναι στις πολιτικές που θα προβάλει κάθε παράταξη και στο όραμα που θα καταθέσει για τη Θεσσαλονίκη του 2023. Δηλαδή, η πολιτική που με εμφατικό τρόπο είχε ο νυν δήμαρχος για το κυκλοφοριακό και το κέντρο της πόλης ήταν από τις πιο ξεκάθαρες των τελευταίων πολλών ετών (και διαφορετική). Ο κ. Μπουτάρης πήρε θέση εκεί που οι άλλοι θόλωναν τα μηνύματά τους. Είπε ότι είναι απέναντι στο ΙΧ, ότι οραματίζεται το κέντρο χωρίς ΙΧ και τα μέτρα που επιχείρησε να εφαρμόσει κατέτειναν σε αυτό, χωρίς όμως να πείσει ότι έκανε πράξη την πολιτική του στόχευση ή έστω υπηρέτησε με συνέπεια το όραμά του (δεν αμφισβητώ την πρόθεση και την προσπάθεια).
Θεωρώ ότι αυτό θα είναι ένα πεδίο αντιπαράθεσης και κατάθεσης απόψεων και θέσεων των υποψηφίων. Η φιλοσοφία για τη διαχείριση των απορριμμάτων για παράδειγμα. Θα επενδύσει η επόμενη δημοτική αρχή στην ενίσχυση των υπηρεσιών καθαριότητας του δήμου, θα βάλει ιδιώτες στο έργο της καθαριότητας, θα επενδύσει σε ενίσχυση του στόλου των απορριμματοφόρων, θα δώσει έμφαση στην ανακύκλωση; Ο προβληματισμός είναι και μεγάλος και γόνιμος και πολυθεματικός και πολύπλευρος. Ανάλογος προβληματισμός μπορεί να υπάρξει και για τις πολιτικές προτεραιότητες σε ό,τι αφορά στις υποδομές. Υπάρχουν για παράδειγμα υποστηρικτές του τραμ κι άλλοι οι οποίοι δεν το θεωρούν αναγκαίο για να μην πω δεν το θεωρούν επιθυμητό, διαφοροποιήσεις στο ζήτημα της στάθμευσης (περισσότερα ή λιγότερα πάρκινγκ στο κέντρο;). Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις (σε επίπεδο πολιτικών πάντα) στα κοινωνικά ζητήματα. Υπάρχει η σχέση που θα έχει ο καθένας με την κεντρική διοίκηση και κατά πόσο θεωρεί αναγκαία τη συνεργασία -εντός του σημερινού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης- με αυτή ή θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθεί η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων και να πάμε σε τοπική διακυβέρνηση.
Κάπου εδώ έρχονται οι ουσιώδεις διαφορές. Αυτές από τις οποίες θα κριθεί ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις εκλογές του επόμενου Μαΐου. Είναι λογικό ότι αυτές οι πολιτικές έχουν να κάνουν και με την κομματική διαφοροποίηση ή έστω την τοποθέτηση κάθε παράταξης στο ημικύκλιο της πολιτικής ταυτότητας. Συνεπώς, θα αποκτήσει εξέχουσα σημασία, πέραν του τεχνοκρατικού λόγου και ο πολιτικός. Κι επειδή αυτό δεν είναι κάτι τετριμμένο, ούτε τόσο συνηθισμένο ειδικά τα τελευταία χρόνια στις εκλογές της Αυτοδιοίκησης, όπου ο κόσμος διψάει να ακούσει τι θα κάνεις για τα σπασμένα πλακάκια στο πεζοδρόμιο της γειτονιάς του, θεωρώ ότι τελικά θα κυριαρχήσει στην προεκλογική περίοδο έναντι της πολύ σημαντικής κουβέντας εάν η παλιά παραλία θα πρέπει να αποκτήσει deck ή αν παγώνει το αλάτι στις αλατιέρες. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι εκλογές αυτές θα γίνουν με εξελίξεις σε ένα κρίσιμο πολιτικό ζήτημα, το σκοπιανό, οπότε η πολιτική κουβέντα θα πρωταγωνιστήσει έτσι κι αλλιώς.
Δεν έχω κατασταλάξει μέσα μου αν αυτή η εξέλιξη που περιγράφω ως πιθανότερη είναι επιθυμητή ή όχι. Κι αυτό επειδή είμαι πολύ πρακτικός και με ενδιαφέρουν τα μετρήσιμα αποτελέσματα. Γέρνω δηλαδή περισσότερο προς το τεχνοκρατικό κομμάτι. Θέλω να μου φτιάξουν το πεζοδρόμιο... Όμως, δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι μιλάμε για εκλογές και άρα για πολιτική. Ειδικά αν θέλουμε η Αυτοδιοίκηση να εξελιχθεί όπως στον υπόλοιπο αναπτυγμένο κόσμο και να αναχθεί σε τοπική διακυβέρνηση, δεν μπορεί να στερείται πολιτικού λόγου. Έχουμε ικανό χρόνο μπροστά μας για να συζητηθούν όλα και να βγάλουμε κι εμείς τα συμπεράσματά μας, ώστε με τα καλύτερα δυνατά δεδομένα να πάρουμε την απόφαση της κάλπης.