Καλημέρα σας!
Από τις αρχές του καλοκαιριού σας είχαμε ενημερώσει από τη Voria.gr και το καφέ Αριστοτέλους ότι η Ευρώπη βρίσκεται στα πρόθυρα δυναμικών αποφάσεων για τις τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος, κάτι που ανακοίνωσε επίσημα τη Δευτέρα η Ούρσουλα φον ντε Λάιεν. Φαίνεται ότι οδηγούμαστε ταχύτατα –πιθανόν μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου- αφενός στην καθιέρωση πλαφόν αγοράς από την ΕΕ των «27» στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου και αφετέρου στην αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες άργησαν να κινηθούν, αλλά, πλέον, υιοθετούν αυτό που πίστευαν στην Κομισιόν από τις αρχές του καλοκαιριού, ότι οι υψηλοί λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος κυριολεκτικά διαλύουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Ο Κ. Μητσοτάκης δικαιούται να αισθάνεται δικαιωμένος, διότι –όπως ο ίδιος θύμισε χθες στον υπουργικό συμβούλιο- η Ελλάδα είχε καταθέσει τη συγκεκριμένη πρόταση για πλαφόν στο φυσικό αέριο εδώ και μήνες. Κάλλιο αργά παρά… αργότερα, που λέει ο λόγος.
Το μεγάλο πρόβλημα των δήμων και…
Οι δήμοι αποτελούν μεγάλα θύματα της ενεργειακής κρίσης, κάτι που καταγράφεται στους λογαριασμούς του ρεύματος από τις αρχές της χρονιάς και θα φανεί ακόμη περισσότερο τον επερχόμενο χειμώνα. Ο δημοτικός φωτισμός, ο εορταστικός διάκοσμος -εθνικές επέτειοι, Χριστούγεννα κ.λπ.- και η θέρμανση των σχολείων στην εποχή του κορωνοϊού, όταν τα παράθυρα στις τάξεις ανοιγοκλείνουν, ανεβάζουν ήδη και θα ανεβάσουν ακόμη περισσότερο –κυριολεκτικά σε δυσθεώρητα ύψη- τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή πολλοί δήμοι «παγώνουν» τα δημοτικά τέλη λόγω κρίσης. Πάλι καλά που, πλέον, στον λογαριασμό υπολογίζονται τα νέα, αυξημένα σε αριθμό, τετραγωνικά μέτρα, που τον τελευταίο ενάμισι χρόνο δήλωσαν οι Έλληνες για να αποφύγουν το πρόστιμο. Μιλάμε για ισορροπία του τρόμου για τα δημοτικά ταμεία, τα οποία οι δήμαρχοι στην παρούσα συγκυρία παρακολουθούν μέρα με την ημέρα. Όχι τίποτε άλλο, αλλά εισερχόμαστε σε προεκλογική χρονιά και οι δήμαρχοι, που κυρίως έχουν στο μυαλό την επανεκλογή τους, θα επιθυμούσαν και θα προτιμούσαν να επικρατήσει… ηρεμία. Εν τω μεταξύ, όπως λέει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, σχεδόν ένας στους τρεις δήμους της χώρας δεν έχει πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό, ώστε να βρεθούν κονδύλια για ενεργειακές δράσεις, όπως η αντικατάσταση των παραδοσιακών λαμπτήρων με λάμπες τεχνολογίας led, που καίνε 80% λιγότερο ρεύμα. Βλέπετε, η διαχείριση του ενεργειακού είναι πολύ-παραγοντικό ζήτημα, που δεν μπορεί να ξεπεραστεί ούτε μόνο με επιδοτήσεις ούτε μόνο με πλαφόν στις τιμές, αλλά χρειάζεται αξιοποίηση των τεχνολογιών και φυσικά πνεύμα οικονομίας. Η ζωή –γενικώς- πάει μπροστά, αλλά ποτέ η πορεία αυτή δεν είναι απολύτως ευθύγραμμη. Συχνά υπάρχουν πισωγυρίσματα και παρεκκλίσεις, ενδεχομένως ελαφρά και σύντομης διάρκειας, αλλά πάντως πισωγυρίσματα και παρεκκλίσεις. Σε αυτή τη φάση βρίσκεται σήμερα η ιστορία των ανθρώπων που κατοικούν στην Ευρώπη. Το είπε ευθέως ο Μακρόν, το υπονοούν εμμέσως ο Ντράγκι και ο Σολτς. Κυρίως το πιστοποιεί η απλή λογική, με την οποία οφείλει να είναι συνδεδεμένος κάθε υπεύθυνος άνθρωπος.
… ένα μικρότερο, αλλά πάντως πρόβλημα
Ένα δεύτερο καινούργιο -και εξαιρετικά σημαντικό- μέτωπο για τους δήμους είναι η επιμήκυνση του ωραρίου στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το 50% των δημοτικών σχολείων που χαρακτηρίζονται ολοήμερα και μέχρι πέρσι προσέφεραν καταφύγιο σε παιδιά και γονείς μέχρι τις 4 το απόγευμα θα παραμένουν ανοιχτά για επιπλέον μιάμιση ώρα, μέχρι τις 5.30, με ό,τι σημαίνει κάτι τέτοιο για την καθαριότητα και για το ωράριο του προσωπικού. Σχετικό ρεπορτάζ φιλοξενεί σήμερα η Voria.gr, καθώς οι δήμαρχοι αγχώνονται, αφού σε πολλές περιπτώσεις –όπως λέει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου- πληρώνουν με λεφτά του δήμου την καθαριότητα, ενώ κάτι τέτοιο δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους.
Δικαιολογημένη γκρίνια
Τα τελευταία 30 – 40 χρόνια, όσοι δημοσιογράφοι καλύπτουν το ρεπορτάζ για την αγορά της Θεσσαλονίκης και το εμπόριο της πόλης, καταγράφουν δηλώσεις εμπόρων για «μειωμένη κίνηση» από χρόνο σε χρόνο. Στις εκπτώσεις, στα Χριστούγεννα, στα Σάββατα, στις Κυριακές και σχεδόν σε κάθε περίπτωση. Δύο ή τρεις φορές μόνο σε διάστημα τεσσάρων δεκαετιών οι έμποροι και οι εκπρόσωποί τους εμφανίστηκαν ικανοποιημένοι με την κίνηση, όταν σε κάποιες από τις χρονιές των «παχέων αγελάδων» η κατανάλωση είχε εκτιναχτεί σε σημείο που δεν μπορούσε να κρυφτεί με τίποτα. Σαν ανέκδοτο, μάλιστα, κυκλοφορεί στην πιάτσα ότι για τον εμπορικό κόσμο η γκρίνια είναι κάτι σαν… γούρι, αφού αν όλη αυτή η γκρίνια και οι εκτιμήσεις για πεσμένα ποσοστά πωλήσεων ήταν πραγματικά δεν θα είχε μείνει ανοιχτό ούτε ένα μαγαζί. Φυσικά στα χρόνια των μνημονίων, αλλά και της πανδημίας, τα πράγματα ήταν δύσκολα στην οικονομία και φυσικά στο εμπόριο. Γι’ αυτό και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης εκτιμάται ότι έκλεισε μία στις τέσσερις εμπορικές επιχειρήσεις, κάτι που αποδεικνύεται από τα εκατοντάδες κλειστά και ανοίκιαστα επί χρόνια μαγαζιά που υπάρχουν. Σήμερα –και με μία ρεαλιστική προβολή στους επόμενους μήνες- τα στοιχεία δείχνουν ότι έρχονται πραγματικά δύσκολες ημέρες. Οι τεράστιες αυξήσεις σε καύσιμα, ενέργεια και επομένως σε μεταφορές και τρόφιμα στερούν καταναλωτική δύναμη όχι μόνο από τους οικονομικά ασθενέστερους, αλλά και από τη μεσαία τάξη, που παραδοσιακά αποτελεί τον βασικό αιμοδότη της αγοράς. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι στα περισσότερα ελληνικά σπίτια –προφανώς και στη Θεσσαλονίκη- τα ρούχα, τα παπούτσια, τα αξεσουάρ, αλλά και τα διακοσμητικά δεν λείπουν –μάλλον περισσεύουν-, είναι σαφές ότι οι περισσότεροι θα επιλέξουν να διαχειριστούν την υφιστάμενη κατάσταση και όχι να ανανεώσουν τη γκαρνταρόμπα ή τον προσωπικό τους χώρο. Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι ζόρικα και γι’ αυτό τόσο η… γκρίνια των εμπόρων για τις θερινές εκπτώσεις που ολοκληρώνονται σήμερα όσο και οι επιφυλάξεις τους για την επερχόμενη χειμερινή περίοδο –των Χριστουγέννων συμπεριλαμβανομένων- είναι βάσιμη. Και δικαιολογημένη, έστω μια φορά στα τόσα χρόνια…
Η μεγάλη ημέρα
Έφτασε και για το 2022 η μεγάλη ημέρα για τον Έλληνα πρωθυπουργό. Εν προκειμένω για τον κ. Μητσοτάκη, ο οποίος αύριο Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να συναντηθεί με τους παραγωγικούς φορείς, αλλά και τα στελέχη του κόμματος στην περιοχή, εν όψει των εγκαινίων της 86ης Διεθνούς Εκθέσεως, που προγραμματίζονται για το Σάββατο, 10 του μηνός. Ο κ. Μητσοτάκης θα δει και πάλι από κοντά τις γνωστές περσόνες της Θεσσαλονίκης και θα ακούσει λίγο – πολύ ότι του είπαν και πέρσι. Από ιδέες για έργα και αιτήματα για χρηματοδότησή τους, μέχρι σπόντες για τη… χαλαρή εκπροσώπηση της Θεσσαλονίκης στο κυβερνητικό σχήμα, αλλά και υποψηφιότητες για τα ψηφοδέλτια των εκλογών του 2023. Η συγκεκριμένη διαδικασία – σύσκεψη πραγματοποιείται επί δεκαετίες την ίδια πάνω κάτω ημέρα στις αρχές Σεπτεμβρίου, με μόνη διαφορά ότι τα προηγούμενα χρόνια οι εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων -ένα καραβάνι 30 - 40 ανθρώπων- κατέβαιναν στην Αθήνα, ενώ από το 2019 ανεβαίνει ο πρωθυπουργός στην πόλη, κάτι που είναι πιο πρακτικό και πιο λειτουργικό. Με δεδομένο τις ανακοινώσεις Μητσοτάκη στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο ότι το γενικό πακέτο αντιμετώπισης της ακρίβειας θα είναι συγκρατημένο, επειδή η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να κάνει δημοσιονομικές υπερβάσεις, οι προσδοκίες των τοπικών παραγόντων είναι περιορισμένες. Έτσι κι αλλιώς η συγκεκριμένη συνάντηση είτε γινόταν στο Μέγαρο Μαξίμου είτε γίνεται στο Διοικητήριο έχει περισσότερο χαρακτήρα προσωπικών επαφών και δημοσίων σχέσεων όσων μετείχαν και μετέχουν με τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς και τα επιτελεία, παρά ουσιαστικό χαρακτήρα. Τα θέματα και τα προβλήματα της Θεσσαλονίκης ούτε αναφύονται ούτε προκύπτουν, αλλά ούτε επιλύονται και διευθετούνται αποκλειστικά Σεπτέμβριο μήνα, λίγο πριν από τα εγκαίνια της ΔΕΘ. Παρ’ όλα αυτά και φέτος τα κοστούμια, οι γραβάτες και τα χαμόγελα θα φορεθούν πολύ.