Skip to main content

Θεσσαλονίκη: Δημιουργείται εξωτραπεζικό σύστημα μικροπιστώσεων

Μέχρι τέλος του έτους στη Βουλή το ν/σ για τους φορείς μικροπιστώσεων – Χαρτοφυλάκιο για μικροδάνεια πάνω από 73 εκατ. στην Ελλάδα.

Στην τελική ευθεία βρίσκεται η δημιουργία εξωτραπεζικού μηχανισμού δανειοδότησης επιχειρήσεων με κεφάλαια έως 25.000 ευρώ, του λεγόμενου Ταμείου Μικροπιστώσεων. Το παραπάνω γνωστοποίησε η συνεργάτιδα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του υπουργείου Οικονομίας, Κυριακή Μανωλοπούλου, από τη Θεσσαλονίκη, σε εκδήλωση για τις μικροπιστώσεις, που διοργάνωσαν τα Κέντρα Υπηρεσιών Επιχειρηματικής Ανάπτυξης microSTARS του Κέντρου Επιχειρηματικής και Πολιτιστικής Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ) και το Οικοσύστημα Καινοτομίας OK!Thess . Όπως εκτίμησε η ίδια το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το τέλος του έτους.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής διατάξεις, που θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, προκειμένου να δοθεί άδεια σε ίδρυμα μικροπιστώσεων απαιτείται κεφάλαιο τουλάχιστον ενός εκατ. ευρώ (το τελικό ποσό θα οριστικοποιηθεί μετά τη διαβούλευση), ενώ εποπτεύουσα αρχή θα είναι η Τράπεζα της Ελλάδος. Όπως προκύπτει από στοιχεία που παρουσίασε η κ. Μανωλοπούλου, πάνω από 120.000 υφιστάμενες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που «αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας» στερούνται πρόσβασης σε τραπεζική χρηματοδότηση, ενώ εκτιμάται ότι περίπου 56.000 νέες επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν το ίδιο πρόβλημα.

Ενδεικτική για τη δυσκολία εξεύρεσης κεφαλαίων από τις τράπεζες είναι η σύγκριση που έκανε η κ. Μανωλοπούλου μεταξύ ΕΕ και Ελλάδας. Συγκεκριμένα, για το 2016 το ποσοστό της έγκρισης τραπεζικού δανείου στο 100% του ποσού που ζητήθηκε ανήλθε σε επίπεδο ΕΕ στο 70%, όταν στην Ελλάδα άγγιξε μόλις το 28%. Η έγκριση ποσού χαμηλότερου από το αιτούμενο σημειώθηκε στο 17% των δανείων στην Ελλάδα, έναντι 10% στην ΕΕ. Ακόμη, μία στις πέντε αιτήσεις στην Ελλάδα απορρίφθηκε (20%), όταν το αντίστοιχο ποσοστό σε επίπεδο ΕΕ ανήλθε σε μόλις 7%. Αξιοσημείωτο είναι το υψηλό ποσοστό μη υποβολής αίτησης δανείου, λόγω φόβου απόρριψης, που άγγιξε το 79% στην Ελλάδα, ενώ ήταν αντίστοιχα υψηλό και στον μέσο όρο της ΕΕ (73%).

Ωφελούμενοι από τα μικροδάνεια (χορηγήσεις έως 25.000 ευρώ) θα είναι, επομένως, τα άτομα και οι επιχειρήσεις που είναι αποκλεισμένοι από τη συνήθη τραπεζική χρηματοδότηση, όπως άνεργοι, αυτοαπασχολούμενοι, μειονεκτούσες ομάδες/μετανάστες, άτομα με αναπηρία, νέοι 18-25 ετών, φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Εξάλλου, το 70-80% των μικροπιστώσεων αφορούν επιχειρηματικά δάνεια και το 20-30% προσωπικά/καταναλωτικά.

Μικροδάνεια άνω των 73 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα με ευρωπαϊκές εγγυήσεις 9 εκατ. ευρώ

Ο Δημήτρης Νιάφας, Programme Officer – EU Policies, DG Empl. (Employment, Social Affairs and Inclusion) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανέφερε ότι το 2010 οι ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις σε επίπεδο εγγυήσεων για μικροπιστώσεις στις χώρες της ΕΕ και τις συνεργαζόμενες (ΠΓΔΜ, Σερβία, Τουρκία, Μαυροβούνιο) ήταν 23,6 εκατ. ευρώ. Σήμερα αυτό το ποσό ανέρχεται σε 196 εκατ. ευρώ, ενώ αναμένεται η εκταμίευση ακόμη 200 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους από το λεγόμενο Ταμείο Γιούνκερ. «Εάν καταφέρουμε μέχρι το 2020 να απορροφήσουμε ολόκληρο το ποσό, τότε τα συνολικά προϊόντα εγγυήσεων θα ανέλθουν στα 396 εκατ. ευρώ», δήλωσε, ενώ εκτίμησε πως για τη νέα περίοδο (2021-2027) θα διατεθούν ως εγγυήσεις και δανειάκα προϊόντα κεφάλαια της τάξης των 400-500 εκατ. ευρώ.

Για την Ελλάδα, ο κ. Νιάφας είπε ότι μέχρι στιγμής έχουν υπογραφεί συμφωνίες ύψους 9 εκατ. ευρώ με έξι τραπεζικά ιδρύματα (Εθνική Τράπεζα, Eurobank, και τις συνεταιριστικές Παγκρήτια, Καρδίτσας, Ηπείρου και Θεσσαλίας). Από τις παραπάνω συμφωνίες το αναμενόμενο χαρτοφυλάκιο δανειοδοτήσεων εκτιμάται στα 73 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο ΕΕ και συνεργαζόμενων χωρών έχουν συναφθεί συμφωνίες ύψους 108 εκατ. ευρώ, από τις οποίες αναμένεται να μοχλευθούν κεφάλαια της τάξης των 1,3 δισ. ευρώ.

Ο Νεοκλής Στάμκος, project manager του έργου Microstars του ΚΕΠΑ, είπε ότι τα τελευταία 2 χρόνια έχουν εγκριθεί πάνω από 35 δάνεια, και συνολικά κεφάλαια της τάξης των 500.000 ευρώ (μέσος όρος δανείου τα 19.000 ευρώ). Ο συγκεκριμένος φορέας μικροπιστώσεων έχει δεχθεί 532 αιτήσεις, ενώ υπάρχουν περίοδοι που κάθε μέρα πραγματοποιείται τουλάχιστον μία online αίτηση αδειοδότησης.

Σύμφωνα με τον Σύμβουλο Χρηματοδοτικών Εργαλείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Χρήστο Πούρη, η Ελλάδα βρίσκεται στην έβδομη θέση σε επίπεδο ΕΕ σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση των εγγυοδοτικών εργαλείων του χρηματοδοτικού μηχανισμού για την Απασχόληση και την Κοινωνική Καινοτομία – EaSI, ενώ υπογράμμισε τη βούληση της ΕΤΕπ για να συμβάλει τόσο χρηματοδοτικά όσο και με την παροχή τεχνικής βοήθειας στους νέους φορείς μικροπιστώσεων που θα δημιουργηθούν υπό το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Η αναπληρώτρια διευθύντρια του Δικτύου Φορέων Μικροχρηματοδότησης, Microfinance Centre (MFC), Καταρζίνα Πόλακ, παρουσίασε τα αποτελέσματα της από κοινού έκθεση του MFC και του European Micofinance Network (EMN). Σύμφωνα με αυτά, το 2017 σχεδόν ένα εκατ. δικαιούχοι (993.182) έλαβαν μικροδάνεια συνολικής αξίας 3,2 δισ. ευρώ, όταν ο αντίστοιχος αριθμός των δικαιούχων το 2014 ήταν 662.753 (μικροχρηματοδοτήσεις ύψους 2,2 δισ. ευρώ). Σύμφωνα με την κ. Πόλακ, το 68% των Φορέων Παροχής Μικροπιστώσεων (MFIs) παρέχουν μη χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι οποίες συνοδεύουν υποστηρικτικά τα χρηματοοικονομικά τους προϊόντα. Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι, το 2017, περίπου μισό εκατομμύριο (443.825) πελάτες, γνώρισαν τις μικροπιστώσεις, μέσω των μη χρηματοδοτικών υπηρεσιών, εκ των οποίων, περισσότεροι από τους μισούς δεν ήταν “εξοικειωμένοι” δανειολήπτες.

Ως προς τον κοινωνικό αντίκτυπο, η πλειονότητα των Φορέων Παροχής Μικροπιστώσεων (MFIs) έχει ως πρωταρχική αποστολή την οικονομική ένταξη (60%) των ωφελούμενων, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης (14%) και την ανάπτυξη των υφιστάμενων επιχειρήσεων (10%). Χαρακτηριστικό δε στοιχείο, ως προς τις κατηγορίες πελατών, είναι η μεγάλη ανταπόκριση του γυναικείου κοινού στις παρεχόμενες από τα MFIs, υπηρεσίες, ενώ ακολουθούν όσοι δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα προερχόμενοι από μη αστικές περιοχές, οι άνεργοι, και οι νέοι.

Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυνε ο επικεφαλής του OK!Thess, Σίμος Μπενσασσών, ο οποίος τόνισε ότι οι μικροχρηματοδοτήσεις είναι πολλές φορές ο μοναδικός τρόπος για να ξεκινήσουν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΚΕΠΑ, Θωμάς-Φωκίων Αλγιανάκογλου, σημείωσε πως με το νέο πλαίσιο που θα θέσει ο υπό κατάρτιση νόμος για τους φορείς μικροπιστώσεων θα δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη ενός θεσμού που, όπως είπε, λείπει από τη χώρα. Τέλος, ο αντιπεριφερειάρχης Μεταφορών και Επικοινωνιών Κεντρικής Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Πάλλας, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι η πρώτη στην απορρόφηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ, σημειώνοντας πως οι μικροχορηγήσεις μπορούν να είναι σωτήριες για μία μικρή επιχείρηση και να της δώσουν τη δυνατότητα να μεγαλουργήσει.