Skip to main content

Θεσσαλονίκη: Ένας χρόνος μετά τις καταγγελίες #MeToo στο ΑΠΘ - Έχει αλλάξει κάτι;

Μετά τις πολλαπλές καταγγελίες φοιτητριών του ΑΠΘ για σεξουαλική παρενόχληση και έμφυλη βία από καθηγητές, έχει γίνει πρόοδος για την προστασία τους;

Σχεδόν ένας χρόνος έχει περάσει από τις πρώτες καταγγελίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης φοιτητριών του ΑΠΘ από διδάσκοντες, που είχε ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση ενός φακέλου με περίπου 1.500 αναφορές και την παρέμβαση του εισαγγελέα. Στον απόηχο της δημοσίευσης πολλαπλών ανώνυμων καταγγελιών, ο πρύτανης του ΑΠΘ, Νίκος Παπαϊωάννου, δεσμεύτηκε να προχωρήσει στη δημιουργία δομών που θα προσέφεραν ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες και όπου θα μπορούσαν να καταγγείλλουν φαινόμενα παρενόχλησης.

Όταν ο πρύτανης είχε λάβει την πρώτη επώνυμη καταγγελία από απόφοιτη του τμήματος Γεωλογίας που αφορούσε συνταξιούχο καθηγητή του τμήματος, ο οποίος από την πλευρά του αρνήθηκε τις κατηγορίες, προώθησε την καταγγελία στην Εισαγγελία Θεσσαλονίκης, ενώ παράλληλα είχε τονίσει στη Voria.gr ότι «δεν θα αφήσω κανένα μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας να γίνει βορά στις όποιες διαδικασίες λογικής όχλου» προσθέτοντας πως «εάν γίνει καταγγελία για εν ενεργεία καθηγητή θα ξεκινήσει πειθαρχική διαδικασία».

Διαβάστε: Εισαγγελική έρευνα για τις καταγγελίες φοιτητριών ΑΠΘ για σεξουαλική παρενόχληση

Τότε, τον Ιανουάριο του 2021 η πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων του ΑΠΘ και καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δήμητρα Κογκίδου είχε δηλώσει ότι «"Τα πανεπιστήμια πρέπει να δώσουν έμπρακτα το μήνυμα της μηδενικής ανοχής" εγκαθιδρύοντας μια πολιτική για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παρενόχλησης, στην οποία θα ενταχθούν τα προγράμματα ευαισθητοποίησης, η θέσπιση διαδικασιών αναφοράς και των κυρώσεων, καθώς και η υποστήριξη των θυμάτων» και σημείωσε τότε ότι η ίδρυση μιας υπηρεσίας διαχείρισης περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και άλλων έμφυλων διακρίσεων είναι πιο επιτακτική από ποτέ και «μάλλον θα υλοποιηθεί στο ΑΠΘ».

Διαβάστε: Αναγκαίο το πλαίσιο προστασίας για να σπάσουν τη σιωπή» τα θύματα της έμφυλης βίας

Ένας χρόνος μετά

Τι έχει γίνει όμως για το συγκεκριμένα θέμα έναν χρονο μετά; Οι ακαδημαϊκές αρχές του ΑΠΘ προχώρησαν στη θεσμοθέτηση του Συνηγόρου του Φοιτητή και της Επιτροπής Ακαδημαϊκής Δεοντολογίας που τέθηκαν πρόσφατα σε λειτουργία με σκοπό την αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης αλλά και τη διαφύλαξη της εύρυθμης λειτουργίας του πανεπιστημίου. Ουσιαστικά, αν πλέον κάποιος φοιτητής ή φοιτήτρια επιθυμεί να προβεί σε καταγγελία, οποιασδήποτε φύσεως, θα πρέπει να απευθυνθεί αποκλειστικά στη Συνήγορο του Φοιτητή, καθώς τη θέση ανέλαβε η καθηγήτρια Νομικης Θεοφανώ Παπαζήση.

Μιλώντας στη Voria.gr, ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας, Δημήτριος Κωβαίος, σημειώνει ότι δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής καταγγελίες που να αφορούν τη σεξουαλική παρενόχληση μέσα στο ΑΠΘ, ενώ σχετικά με τη λειτουργία των νέων θεσμών δήλωσε ότι «εάν η συνήγορος του φοιτητή κρίνει ότι ένα θέμα θα πρέπει να συζητηθεί στην Επιτροπή Ακαδημαϊκής Δεοντολογίας, που στη συνέχεια θα εισηγηθεί στον πρύτανη, τότε θα το κάνει».

Διαβάστε: Νέος θεσμός στο ΑΠΘ: Σε λειτουργία ο «συνήγορος του φοιτητή»

Ερωτηθείς για τη δημιουργία δομής που θα ειδικεύεται αποκλειστικά στη διαχείριση καταγγελιών περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και άλλων έμφυλων διακρίσεων, για την οποία είχε κάνει λόγο η κ. Κογκίδου, ο κ. Κωβαίος δήλωσε ότι «σε κανένα πανεπιστήμιο του κόσμου δεν υπάρχει τέτοιου είδους δομή». Ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών τονίζει ότι η δημιουργία της ανεξάρτητης αρχής της «συνηγόρου του φοιτητή» και της Επιτροπής Ακαδημαϊκής Δεοντολογίας, σε συνεργασία και με το ΚΕΣΥΨΥ, είναι οι δομές μέσα από τις οποίες θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν τέτοια φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης. 

Ζητούν αποκλειστική δομή διαχείρισης περιστατικών έμφυλων διακρίσεων

Αν και σύμφωνα με τα όσα υποστήριξε ο κ. Κωβαίος δεν αναμένεται να δημιουργηθεί μία δομή διαχείρισης περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και άλλων έμφυλων διακρίσεων, συνεχίζουν να υπάρχουν μέλη της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας που ζητούν ρητά να δημιουργηθεί μία τέτοια δομή. Αυτή η πλευρά διατυπώνει σοβαρά ερωτηματικά για το κατά πόσο η λειτουργία του «Συνηγόρου του Φοιτητή» πραγματικά διευκολύνει τη διαδικασία καταγγελίας ενός περιστατικού σεξουαλικής παρενόχλησης, δεδομένου ότι πολλές φοιτήτριες και φοιτητές φοβούνται να προχωρήσουν σε επώνυμες καταγγελίες ώστε να μην αντιμετωπίσουν περαιτέρω προβλήματα στη διάρκεια της φοίτησής τους. 

Η κ. Κογκίδου αναφέρει στη Voria.gr ότι η τελευταία επιστολή διαμαρτυρίας για την έλλειψη προόδου δημιουργίας της δομής στάλθηκε τον Νοέμβριο προς τις αρχές του ΑΠΘ από την Επιτροπή, η όποια έφερε την υπογραφή και των Επιτροπών Φύλου των Σχολών, ενώ και ο Ενιαίος Σύλλογος Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού του ΑΠΘ (ΕΣΔΕΠ) έχει επίσης διαμαρτυρηθεί.

Σε δημοσίευσή της η κ. Κογκίδου τονίζει ότι αν και έχουν γίνει επανειλημμένες προσπάθειες προς τη διοίκηση του ΑΠΘ να επισπεύσει τη διαδικασία δημιουργίας της δομής διαχείρισης περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και άλλων έμφυλων διακρίσεων, δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα και ότι «η διαδικασία δεν δρομολογήθηκε, ούτε ο Κώδικας Δεοντολογίας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα εμπεριέχει σχετικά άρθρα». 

Η κ. Κογκίδου αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «το γεγονός αυτό εκθέτει το ΑΠΘ αλλά και εμένα προσωπικά, καθώς είχα θέσει πρώτη την αναγκαιότητα θεσμοθέτησης πολιτικών για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης εδώ και πάνω από μια δεκαετία όταν ήμουν Κοσμητόρισσα και αυτή η μακρόχρονη ενασχόλησή μου με το θέμα έκανε δυστυχώς πιο αξιόπιστο τον λόγο μου ότι το ΑΠΘ αποφάσισε να ιδρύσει δομή».