Την ιστορία του σχολείου τους, που μετρά 141 χρόνια ζωής, αλλά και στοιχεία για τη ζωή και τις συνήθειες του τόπου τους πριν από έναν και πλέον αιώνα, αναπαρέστησαν οι μικροί μαθητές του νηπιαγωγείου της Όσσας.
Στο πλαίσιο εκπαιδευτικής δράσης που οργανώθηκε στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, τα νήπια ανέλαβαν ρόλο… ερευνητή και αφού βρήκαν ιστορικά ντοκουμέντα και φωτογραφικό υλικό αναβίωσαν τόσο τις εκπαιδευτικές συνθήκες της εποχής, όσο και την οικονομική και κοινωνική ζωή του χωριού τους.
Η αναζήτηση ξεκίνησε από τη βιβλιοθήκη, όπου τα παιδιά ανακάλυψαν αρχεία για το παλιό πέτρινο σχολείο, το οποίο λειτουργούσε αδιάλειπτα από το 1880, μέχρι το 2008, οπότε ανεγέρθηκε το νέο σχολείο και έκτοτε στεγάζει τις υπηρεσίες της δημοτικής ενότητας Βερτίσκου και τη Λαογραφική Συλλογή της Όσσας. Στη συνέχεια, σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα», εντόπισαν ένα έγγραφο ενός παρατηρητή, που χρονολογείται το 1903 και αφορούσε στη ζωή των κατοίκων της Βυσσώκας (ή Βυσόκας), όπως ήταν η παλιά ονομασία του χωριού, την εκπαίδευση και τη θρησκευτική λατρεία στις αρχές του 1900.
Το ιστορικό πέτρινο σχολείο
«Το νηπιαγωγείο της Όσσας ανήκει στο δίκτυο σχολείων «Τα σχολεία αναζητούν την ιστορία τους». Φέτος, στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων από το 1821 σκεφτήκαμε να κάνουμε αυτή τη δράση και να ψάξουμε την ιστορία του σχολείου, στο οποίο πήγαιναν όλα τα παιδιά της περιοχής, ακόμα και από τον Λαγκαδά. Είχε 200 και πλέον παιδιά και είχε αναπτύξει πολύ σημαντική εκπαιδευτική δραστηριότητα. Βρήκαμε σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο ένα έγγραφο ενός περιηγητή που περιέγραφε τη ζωή των κατοίκων της Όσσας το 1904 και πάνω σε αυτό δουλέψαμε και κάναμε αναπαράσταση. Πήγαμε σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο στο λαογραφικό μουσείο που στεγάζεται στο παλιό σχολείο και τα παιδιά έκαναν την αναπαράσταση των όσων έλεγε το κείμενο», εξήγησε στη Voria.gr η νηπιαγωγός Μαρίνα Ζαχαρία.
Στη συνέχεια, τα παιδιά διάβασαν το άρθρο των μαθητών της ΣΤ’ τάξης του δημοτικού στην εφημερίδα του σχολείου σχετικά με την ιστορία του παλιού σχολείου, και αποφάσισαν να συνεργαστούν, ώστε να ανακαλύψουν μαζί πώς ζούσαν τα παιδιά της Όσσας πριν από 150 χρόνια. Παράλληλα, ζήτησαν από τους γονείς και τους παππούδες τους παλιές φωτογραφίες από την περίοδο που ήταν οι ίδιοι μαθητές στο σχολείο, με τις οποίες «έντυσαν» το βίντεο που δημιούργησαν, στο οποίο ηχογράφησαν αποσπάσματα του παλιού ημερολογίου.
«Η δράση αυτή αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό όχι μόνο από τα παιδιά, αλλά και από όλο το χωριό, γιατί ουσιαστικά έδεσε το σχολείο, τον σύλλογο, τους γονείς και τους παππούδες. Όλο το χωριό έψαχνε φωτογραφίες, για να τις ενσωματώσουμε στο βίντεο. Δηλαδή ήταν μία συνεργασία όλων των φορέων του χωριού. Στην προσπάθεια βοήθησε και το δημοτικό με το οποίο συστεγαζόμαστε. Σε συνεργασία και με τον διευθυντή του δημοτικού σχολείου, ήρθαν και παιδιά από τη ΣΤ’ τάξη και βοήθησαν στην ηχογράφηση, γιατί πολλά κομμάτια του κειμένου που βρήκαμε ήταν πολύ δύσκολο να τα απαγγείλουν τα παιδιά του νηπιαγωγείου», ανέφερε η κ. Ζαχαρία.
Ήθη και παραδοσιακά επαγγέλματα
Μέσα από τη δράση τα παιδιά γνώρισαν και τα ήθη και την οικονομική ζωή των κατοίκων της περιοχής, που την εποχή της τουρκοκρατίας ήταν στην πλειονότητά τους παπουτσήδες, τσαγκάρηδες, ταμπάκηδες (βυρσοδέψες), έμποροι μαλλιών και μάλλινων υφασμάτων, με τις γυναίκες να θεωρούνται μαστόρισσες στη χρήση του αργαλειού.
«Προτού τελειώσουμε τα γυρίσματα, είχαμε μπει στην αποθήκη να βρούμε παραδοσιακές στολές, για να μπουν τα παιδιά στο κλίμα του πώς ζούσαν και τι φορούσαν οι άνθρωποι της εποχής. Τα πήραμε και περπατήσαμε μέσα στο χωριό ντυμένοι με τις παραδοσιακές στολές, για να δούμε πού ήταν τα παλιά τα σπίτια, ποια σπίτια υπήρχαν τότε, ποια είναι καινούργια», ανέφερε η κ. Ζαχαρία και πρόσθεσε: «Τα παιδιά είδαν επίσης πώς ήταν η συμβίωση με τους Τούρκους. Στο χωριό εκείνη την εποχή ήταν 100 σπίτια τουρκικά και 180 ελληνικά και υπήρχε αρμονική συμβίωση ανάμεσα στους δύο πολιτισμούς. Μάλιστα, αναφέρεται μέσα στο κείμενο ότι στις γιορτές οι Τούρκοι επέτρεπαν στα παιδιά τους να βρίσκονται με χριστιανόπουλα και να τρώνε λουκάνικα, παρότι δεν έτρωγαν χοιρινό ποτέ. Αυτό στέλνει και το μήνυμα ότι μπορούμε να συμβιώσουμε οι δύο λαοί».
Χάρη στις πρωτοβουλίες των δραστήριων εκπαιδευτικών του, το νηπιαγωγείο της Όσσας, που πλέον αριθμεί μόλις έντεκα παιδάκια, έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις, με τελευταία το πρώτο βραβείο στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό eTwinning τον περασμένο Φλεβάρη για το περιβαλλοντικό έργο του «eTreeHuggers», που ξεχώρισε ανάμεσα σε 870 συμμετοχές.