των Νίκου Ηλιάδη και Πάνου Τσίκαλα
Η επιθετική αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού τις τελευταίες εβδομάδες, εκτός από την κατακόρυφη αύξηση στις νοσηλείες στα δημόσια νοσοκομεία, είτε σε απλές κλίνες covid-19 είτε σε κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, ασκεί παράλληλα μεγάλη πίεση τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά κέντρα στα οποία διενεργούνται τεστ ανίχνευσης της νόσου. Ο μεγάλος αριθμός των καθημερινών επιβεβαιωμένων κρουσμάτων οδηγεί σε σχεδόν εκθετική αύξηση του αριθμού των αναγκαίων ιχνηλατήσεων με αποτέλεσμα να μην επαρκούν τα διαγνωστικά κέντρα τα οποία λειτουργούν στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος υγείας, αλλά και τα ιδιωτικά.
Διαβάστε: Πάνω από 50% η πληρότητα στις ΜΕΘ της Θεσσαλονίκης
Είναι χαρακτηριστικό ότι από την περασμένη κιόλας εβδομάδα ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας δήλωσε αδυναμία να ανταποκριθεί σε σωρεία αιτημάτων τα οποία διατύπωσαν δημόσιοι φορείς στην περιοχή των οποίων εκδηλώθηκαν ακόμη και συρροές κρουσμάτων. Μια τέτοια περίπτωση ήταν ο δήμος Νεάπολης Συκεών όπου ο ΕΟΔΥ ανταποκρίθηκε υποτυπωδώς αποστέλλοντας δύο συνεργεία τα οποία έκαναν σε διάστημα τριών ημερών μόλις 300 τεστ, την ώρα που μόνον τα διαπιστωμένα ενεργά κρούσματα στην περιοχή ήταν περίπου 60.
Πριν από μερικές ημέρες επίσης, ο ΕΟΔΥ δήλωσε αδυναμία να διενεργήσει ιχνηλάτηση στις φοιτητικές εστίες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης όπου είχαν εμφανιστεί κρούσματα. Στις εστίες διαμένουν περίπου 600 φοιτητές και τελικά τα κλιμάκια του ΕΟΔΥ θα προσέλθουν για τεστ πιθανότατα σήμερα, αλλά για να κάνουν λίγες δεκάδες ελέγχους και όχι στο σύνολο των φοιτητών που διαμένουν εκεί, όπως έχουν ζητήσει οι πρυτανικές αρχές.
Υποτυπώδη τα τεστ στα Κέντρα Υγείας
Από τις 10 Οκτωβρίου συνδράμουν στη διενέργεια των τεστ και περίπου 160 Κέντρα Υγείας ανά την επικράτεια. Ωστόσο η παραγωγικότητά τους είναι εξαιρετικά χαμηλή. Όσοι έχουν συμπτώματα προσέρχονται κατά προτεραιότητα, οι υπόλοιποι οι οποίοι εντάσσονται στην κατηγορία των στενών επαφών, οι οποίοι πρέπει κι αυτοί να κάνουν το τεστ, παραπέμπονται ακόμη και για μία εβδομάδα ή και δέκα μέρες αργότερα.
Από τα ενδεικτικά στοιχεία τα οποία συγκέντρωσε η Voria.gr προκύπτουν τα εξής:
- Στο Κέντρο Yγείας Ευόσμου το κοντινότερο ραντεβού είναι από τις 2 Νοεμβρίου και μετά ενώ τα καθημερινά τεστ είναι μόλις 15.
- Στο Κ.Υ. Χαλάστρας όποιος έχει συμπτώματα κάνει τεστ την ίδια μέρα, ωστόσο ο αριθμός τους είναι οριακά διψήφιος.
- Το Κ.Υ. Τούμπας δεν δέχονται καθόλου ραντεβού για ιχνηλάτηση, κάνουν μόνον λίγα τεστ για όσους έχουν συμπτώματα.
- Στο Κ.Υ. Λαγκαδά γίνονται έως δέκα τεστ την ημέρα και αφορούν μόνον συμπτωματικούς.
- Στο Κ.Υ. Θέρμης γίνονται περί τα 15 με 20 τεστ σε άτομα με συμπτώματα και κάποια ακόμη στο πλαίσιο της ιχνηλάτησης κατόπιν όμως ραντεβού με το συντομότερο να παραπέμπεται για τον Νοέμβριο.
- Στο Κ.Υ. Διαβατών γίνονται περί τα 10 τεστ ημερησίως, μόνον σε συμπτωματικούς.
- Στο Κ.Υ. της Καλαμαριάς η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη, διενεργούνται περί τα 20 τεστ ημερησίως κατόπιν ραντεβού.
Ανάλογη εικόνα υπάρχει και στα νοσοκομεία όπου διενεργούνται πολλά περισσότερα τεστ καθημερινά, για παράδειγμα στο ΑΧΕΠΑ το οποίο είναι και νοσοκομείο αναφοράς μπορεί να φτάσουν έως και τα 400 σε ημέρες εφημερίας, αλλά αφορούν στην πλειονότητά τους άτομα τα οποία έχουν συμπτώματα.
Οι τιμές στα ιδιωτικά
Εξ αιτίας αυτής της κατάστασης εκατοντάδες άτομα τα οποία ανήκουν στις στενές επαφές επιβεβαιωμένων κρουσμάτων αναγκάζονται να στραφούν σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα όπου κι εκεί αρχίζουν να παρατηρούνται καθυστερήσεις δύο και τριών ημερών καθώς έχουν μεσολαβήσει και οι αργίες του εορταστικού τριημέρου της Θεσσαλονίκης. Βεβαίως, σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να πληρώσει κανείς από την τσέπη του, ποσά τα οποία ανέρχονται από 50 έως 120 ευρώ για κάθε τεστ. Τα δε αποτελέσματα από τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα εκδίδονται σε διάστημα από έξι ώρες έως και μία ή και δύο μέρες καμιά φορά.
Η αδυναμία του συστήματος ανίχνευσης πιθανών κρουσμάτων έχει οδηγήσει σε σημαντικές δυσλειτουργίες πολλές δομές και υπηρεσίες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εμφανίζεται στα σχολεία όπου ένα κρούσμα σε μαθητή ή εκπαιδευτικό δημιουργεί ανάγκη για δεκάδες ιχνηλατήσεις. Μάλιστα, αυτό μπορεί να χρειαστεί να γίνει περισσότερες από μια φορές στην περίπτωση που στο ίδιο σχολείο εκδηλωθούν διαδοχικά κρούσματα.
Από την άλλη, αρκετοί δήμοι, προκειμένου να προστατέψουν τους εργαζομένους τους, αλλά και για να διασφαλίσουν τη λειτουργία των υπηρεσιών τους καταφεύγουν σε ιδιωτικά ή άλλα κέντρα με τα οποία συνάπτουν συμφωνίες για την άμεση ιχνηλάτηση στους χώρους εργασίας όταν εκδηλωθεί κρούσμα σε υπάλληλό τους. Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες πήραν ο δήμος Νεάπολης Συκεών ο οποίος απευθύνθηκε σε ιδιωτικό εργαστήριο για τη διενέργεια περίπου 800 τεστ, ο δήμος Θέρμης οποίος συνεργάζεται με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης για περίπου χίλια τεστ, ο δήμος Πυλαίας Χορτιάτη κ.ά.