Έξυπνες λύσεις στα ευρωπαϊκά πρότυπα για τη βελτίωση του κυκλοφοριακού που ταλαιπωρεί την πόλη εδώ και τέσσερις δεκαετίες κατέθεσαν επιστήμονες και εκπρόσωποι φορέων και ομάδων πολιτών σε εκδήλωση για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα που οργάνωσε το σωματείο «Θεσσαλονίκη 21ος αιώνας».
Με το βασικό συγκοινωνιακό έργο της πόλης, το μετρό, να έχει μπει πλέον στις ράγες, οι ομιλητές τόνισαν ότι πρέπει να προχωρήσουν οι υπόλοιπες υποδομές, αλλά παράλληλα να γίνουν πιο άμεσα υλοποιήσιμες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος, που κατατάσσεται και πάλι πρώτο στη λίστα των προβλημάτων των κατοίκων της Θεσσαλονίκης.
Επτά προτάσεις που αποτελούν τάσεις στην Ευρώπη κατέθεσε ο πρόεδρος του «Θεσσαλονίκη 21ος αιώνας», Γιάννης Καραμήτσιος: κυκλικούς κόμβους που καταργούν τους σηματοδότες, έξυπνα φανάρια που λειτουργούν ανάλογα με τις ανάγκες της κίνησης και μπορούν να μειώσουν τον χρόνο αναμονής κατά 30%, διάδοση του car pooling, δίκτυο φορτιστών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία δεν θα μειώσουν την κίνηση, αλλά την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ηχορύπανση, ευρεία χρήση των ποδηλάτων, κλείσιμο του κέντρου για τα αυτοκίνητα, το πιο δύσκολο μέτρο, όπως είπε, που έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε κάποιες πόλεις και ενθάρρυνση του περπατήματος ειδικά σε πόλεις με μικρή κλίμακα, όπως η Θεσσαλονίκη.
Προχωρούν τα έργα υποδομής
Στα έργα υποδομής που βρίσκονται σε εξέλιξη αναφέρθηκε ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Πάρις Μπίλλιας, ο οποίος σημείωσε ότι η πόλη έχει μείνει πίσω στις υποδομές, όμως «για πρώτη φορά βλέπουμε πραγματικό ενδιαφέρον κυβέρνησης για να υλοποιηθούν έργα στη Θεσσαλονίκη και στην ευρύτερη περιοχή». Όπως είπε, για το μετρό υπάρχει πλέον σαφές χρονοδιάγραμμα, ενώ η κυβέρνηση κάποια έργα έχουν δημοπρατηθεί και άλλα είναι σε τροχιά δημοπράτησης, αναφέροντας ενδεικτικά την αναβάθμιση της εσωτερικής περιφερειακής μέσω του flyover, για το οποίο σημείωσε πως θα επιλύσει το ζήτημα της διαμπερούς κυκλοφορίας τα επόμενα 30 χρόνια, τον τερματικό σταθμό Νέας Ελβετίας και τον προαστιακό σιδηρόδρομο. Ο κ. Μπίλλιας έκανε αναφορά και στα έργα που έχει ξεκινήσει η περιφέρεια, όπως τον κόμβο Κ16 που δώσει ανάσα στη δυτική πλευρά της πόλης από όπου καθημερινά διέρχονται 1.000 φορτηγά που έχουν σχέση με το λιμάνι, τις παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας σε όλο το δίκτυο, εθνικό και επαρχιακό, τη μελέτη διαπλάτυνσης της οδού Λαγκαδά, την ενωτική της Σίνδου, την κατασκευή παράλληλου δικτύου στο αστικό τμήμα της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης – Μουδανιών από τον Κ12 μέχρι τον ανισόπεδο κόμβο της Θέρμης και την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου.
Ο αντιπεριφερειάρχης τόνισε πως είναι ανάγκη να συνταχθεί ο νέος συγκοινωνιακός χάρτης, με βάση τη μελέτη που ολοκληρώνει η Αττικό Μετρό, από την οποία θα προκύψει η βέλτιστη χάραξη της επέκτασης βορειοδυτικά και προς το αεροδρόμιο και η χρησιμότητα συμπληρωματικών μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως το τραμ.
«Ανίατη αρρώστια το κυκλοφοριακό»
Στο ιστορικό των προσπαθειών επίλυσης του προβλήματος τα τελευταία 40 χρόνια και στις ματαιώσεις των προσδοκιών που καλλιέργησαν οι προτάσεις που κατά καιρούς κατατέθηκαν αναφέρθηκε ο συγκοινωνιολόγος και επικεφαλής της παράταξης «ΠΟΛΗχρωμη Θεσσαλονίκη» του δήμου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Βούγιας, ο οποίος χαρακτήρισε το κυκλοφοριακό ανίατη αρρώστια, που δεν λύνεται, αλλά παλεύεται. Ανέφερε μεταξύ άλλων την τραυματική, όπως τη χαρακτήρισε, εμπειρία της υποθαλάσσιας αρτηρίας που ματαιώθηκε, αλλά και την επέκταση της παλιάς παραλίας και την ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας, έργα που ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί. Ο κ. Βούγιας τόνισε πως χρειάζεται ολοκληρωμένο δίκτυο μετρό, σύγχρονο τραμ στην Τσιμισκή, θαλάσσια συγκοινωνία, χαρακτήρισε θετικό το flyover και πρότεινε αναπλάσεις νέου τύπου –«να ξεπεραστούν οι παραδοσιακές πεζοδρομήσεις που καταλήγουν τραπεζοδρομήσεις», είπε χαρακτηριστικά, αλλά να πάμε σε ολοκληρωμένους δρόμους με χώρο για πεζούς, ποδηλατόδρομο και μία λωρίδα για αυτοκίνητα, όπως έγινε στη Δημητρίου Γούναρη και στη Στρατηγού Καλλάρη. Επίσης, επανέφερε το ζήτημα της πεζοδρόμηση της λεωφόρου Νίκης, ενώ πρότεινε την εφαρμογή μικρού δακτυλίου στο κέντρο, κάτι πάντως που, όπως είπε, θεωρεί ομολογία αποτυχίας.
«Δεν λύνουν το πρόβλημα οι τροχονόμοι»
Υπέρ των κυκλικών κόμβων σε συνδυασμό με τα έξυπνα φανάρια τάχθηκε ο διευθυντής Τροχαίας Θεσσαλονίκης, ταξίαρχος Θωμάς Γέρμανος, ο οποίος δήλωσε πως επιμένει στην εφαρμογή του μέτρου «μονά – ζυγά» για το κέντρο. Σχολιάζοντας τις διαμαρτυρίες για την παρουσία της Τροχαίας στην πόλη, ο κ. Γέρμανος τόνισε πως η παρουσία του τροχονόμου μπορεί να βοηθήσει, αλλά δεν θα λύσει το πρόβλημα. Για τα αίτια του προβλήματος ανάφερε πως πλέον η πόλη έχει μεγαλώσει αρκετά, ενώ υπάρχει συνωστισμός υπηρεσιών στο κέντρο, όπου λειτουργούν τα δικαστήρια, νοσοκομεία, ακόμα και αστυνομικές υπηρεσίες. Σημείωσε πως είναι καλή η χρήση του ποδηλάτου, ακόμα και των πατινιών, με κάποιον περιορισμό στην ταχύτητα, επισημαίνοντας πως είναι μεμονωμένα τα ατυχήματα που καταγράφονται στην μικροκινητικότητα.
Οδική ασφάλεια στον δημόσιο χώρο
Την ανάγκη να βελτιωθεί η προσβασιμότητα και η οδική ασφάλεια στον δημόσιο χώρο και στα μέσα μαζικής μεταφοράς τόνισε η αρχιτέκτων μηχανικός, συντονίστρια της ομάδας «Παρατηρητήριο Θεσσαλονίκης», Μάρια Ζουρνά. Όπως ανέφερε, ένα στα τέσσερα άτομα θα καταστεί στη ζωή του προσωρινά ή μόνιμα άτομο με κινητικές δυσκολίες. Σημείωσε πως τα εμποδιζόμενα άτομα υπολογίζονται στο 50% του πληθυσμού, ενώ είναι διαρκώς αυξανόμενος ο πληθυσμός όσων δεν έχουν πρόσβαση σε δραστηριότητες, κάτι που συνιστά μεγάλη πρόκληση για την ανθεκτική πόλη του μέλλοντος.
Το βασικό ζητούμενο, σύμφωνα με την κ. Ζουρνά, είναι η προσβάσιμη αλυσίδα μετακίνησης, που ξεκινά από ενημέρωση και τα μέσα μαζικής μεταφοράς μέχρι τα κτήρια. Ειδικά για τα ΜΜΜ τόνισε πως είναι σημαντικό να υπάρχει ασφαλής προσέγγιση και επιβίβαση – αποβίβαση, στα λεωφορεία να παρέχεται ποικιλία θέσεων με διαφορετικές προδιαγραφές, ενώ χρειάζεται ολιστικός επανασχεδιασμός των στάσεων και του περιβάλλοντος χώρου. «Παράνομη στάθμευση, ανεξέλεγκτη φορτοεκφόρτωση όλο το 24ωρο, κακοτεχνίες, κακός σχεδιασμός, παραβατικότητα, ατιμωρησία, έλλειψη προτεραιότητας και σεβασμού στον πεζό, ελλιπής συντήρηση των μέσων, προστασία της κοινωνικής ασφάλειας, είναι καιρός να κάνουμε κάτι γι’ αυτά τα ζητήματα. Η αντιμετώπιση βέβαια έχει πολιτικό κόστος. Δεν γίνεται χωρίς να σπάσεις αβγά με τα μικροσυμφέροντα, δεν γίνεται χωρίς να χάσουν κάποιοι τα προνόμια τους σε βάρος των υπολοίπων, αλλά μόνο με επιμονή στην εξάλειψη των φαινομένων αυτών μπορεί να έρθει η εκτόνωση της κατάστασης αυτής που κάνει αβίωτη τη ζωή στους δρόμους και στους κοινόχρηστους χώρους της πόλης», υπογράμμισε.