Skip to main content

Μαθητές της Θεσσαλονίκης μάς δείχνουν τον τρόπο για να μην πούμε το νερό... νεράκι

Παιδιά από γυμνάσια και λύκεια της Θεσσαλονίκης κατέθεσαν τις προτάσεις τους στην εκδήλωση που διοργάνωσε η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη.

Τις προτάσεις τους για τη διαχείριση και εξοικονόμηση του νερού, το κρίσιμο αυτό ζήτημα που απασχολεί όλο τον πλανήτη και λόγω της κλιματικής αλλαγής, παρουσίασαν μαθητές σχολείων της Θεσσαλονίκης σε ημερίδα με τίτλο «Το νερό – νεράκι» που διοοργάνωσε στην αποθήκη Α' του λιμανιού η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μαρία Σπύρακη, σε συνεργασία με το Φροντιστήριο Βιωσιμότητας και χορηγό επικοινωνίας τη Voria.gr.

Παιδιά από πέντε γυμνάσια και λύκεια της πόλης κατέθεσαν τις δικές τους σκέψεις για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει εξοικονόμηση του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου στις καθημερινές δραστηριότητες, στο σχολείο, στην οικογένεια, αλλά και σε διάφορες επαγγελματικές δραστηριότητες.

Στην ομιλία της η κ. Σπυράκη ανέφερε ότι το νερό είναι το δεύτερο πιο σημαντικό στοιχείο για τον άνθρωπο μετά το οξυγόνο, ωστόσο η κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι καθόλου καλή. Όπως είπε, σήμερα 2,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες διαχείρισης πόσιμου νερού με ασφάλεια, τέσσερις στους δέκα επηρεάζονται από την έλλειψη νερού, ενώ περίπου τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού αντιμετωπίζουν σοβαρή λειψυδρία κατά τη διάρκεια τουλάχιστον ενός μήνα του έτους, κάτι που θα αντιμετωπίσουμε και στην Ευρώπη. Σημείωσε ότι το 90% των φυσικών καταστροφών σχετίζονται με το νερό, ενώ το 80% του νερού που χρησιμοποιείται, δηλαδή των λυμάτων, επιστρέφει στο περιβάλλον χωρίς καμία επεξεργασία, δηλαδή επανακυκλοφορούν στον υδροφόρο ορίζοντα. Παράλληλα, είπε, η αυξημένη ανάγκη για τρόφιμα κατά 14,5% στην Ευρώπη οδήγησε σε αυξανόμενη χρήση γεωργικών λιπασμάτων και φαρμάκων, κάτι που έχει σημαντική επιβάρυνση στο περιβάλλον.

Ειδικά για την Ελλάδα ανέφερε ότι είναι τουριστική και αγροτική χώρα και η πρόβλεψη είναι ότι με τα όσα προβλέπονται για το 2050 εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, το 30% της γης θα έχει ερημοποιηθεί, αν δεν πάρουμε μέτρα. Το 80% του νερού, πρόσθεσε, αντλείται για την άρδευση για τη γεωργία, γι' αυτό θα πρέπει να διαχειριστεί την υπεράντληση υδάτων και την υπερεκμετάλλευση του πόσιμου νερού. Η ευρωβουλευτής επισήμανε ότι, σύμφωνα με στοιχεία του National Geographic του 2022, κατατάσσεται 26η στον κόσμο στο στρες του νερού, γιατί αντλούμε περισσότερο από το 40% του νερού που χρησιμοποιούμε από τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες χωρίς να έχουμε εικόνα των επιπτώσεων που προκαλούμε. Τα νοικοκυριά έχουν το 14% της κατανάλωσης, καθώς κάθε μέρα για κάθε κάτοικο χρησιμοποιούμε 177 λίτρα από την άντληση.

Η κ. Σπυράκη τόνισε πως οι προτάσεις για ορθολογική διαχείριση του νερού στη Θεσσαλονίκη, που αποτελούν και διεθνή πρότυπα, είναι τέσσερις: η μέριμνα για την ανθεκτικότητα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας και μεταφοράς, η αύξηση του πρασίνου, η εγκατάσταση κρουνών πόσιμου νερού στην πόλη και βέβαια η εκπαίδευση των νέων ανθρώπων.

Βιντεοσκοπημένο μήνυμα απηύθυνε στην εκδήλωση ο αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, οποίος τόνισε ότι «το γλυκό νερό είναι μόνο το 1% του νερού στον κόσμο και σήμερα, πρέπει να προστατεύσουμε αυτό το 1% όσο ποτέ άλλοτε». Ο επίτροπος ανέφερε ότι σχεδόν ένας στους τρεις Ευρωπαίους επηρεάζονται τώρα από το στρες που δημιουργείται στις πηγές νερού, τονίζοντας ότι «μια απειλή στο νερό αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της ειρήνης, όπως έχουμε ήδη δει στην Ουκρανία». Ο κ. Σινκεβίτσιους τόνισε την ανάγκη να στραφεί ο πλανήτης στην κυκλικότητα που σημαίνει περισσότερη επαναχρησιμοποίηση νερού και περισσότερες επενδύσεις σε μονάδες επεξεργασίας νερού, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι οι χώρες με δυσκολίες πρόσβασης στο νερό υπέφεραν πολύ περισσότερο από τον COVID-19, κάτι που απέδειξε ότι το νερό είναι θέμα υγείας. «Πρέπει λοιπόν να διασφαλίσουμε ότι είμαστε ανθεκτικοί, έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι πλημμύρες και η ξηρασία και ότι είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε μια επόμενη κρίση», κατέληξε.

Τις δράσεις της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την αντιμετώπιση της μεγάλης αυτής πρόκλησης, ανέπτυξε ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Γιουτίκας. Όπως είπε από το 100% του γλυκού νερού που διαθέτουμε, χρησιμοποιούμε το 70% στη γεωργία, το 15% στη βιομηχανία και το άλλο 15% για οικιακή χρήση, ενώ μελέτες ινστιτούτων που δρουν για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισημαίνουν ότι το 2030 και με αύξηση της θερμοκρασίας λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου, η Κεντρική Μακεδονία, θ΄αντιμετωπίσει ουσιαστικό ζήτημα λειψυδρίας. «Στρατηγική επιλογή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας αποτελεί η εφαρμογή δέσμης μέτρων που στοχεύουν στην έγκαιρη αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και πραγματικά είμαστε μια από τις λίγες περιφέρειες της χώρας με υψηλό βαθμό προετοιμασίας. Θα αναφέρω μόνο ότι το 2018, αρκετά έγκαιρα δηλαδή, προχωρήσαμε στην εκπόνηση του Περιφερειακού Σχεδίου για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή», ανέφερε και τόνισε πως σήμερα καθίσταται πιο αναγκαία από ποτέ η εντατική αξιοποίηση των τεχνολογικών μεθόδων για τη βιώσιμη ανάκτηση και την επαναχρησιμοποίηση του νερού.

Ο κ. Γιουτίκας επισήμανε ότι σήμερα στο σύνολο της ευρωπαϊκής επικράτειας, ανακτάται προς επαναχρησιμοποίηση μόνο το 5% των διαθέσιμων ποσοτήτων ακάθαρτου νερού, αλλά υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, σε μια μόλις πενταετία δηλαδή, ο τζίρος της επιχειρηματικής αγοράς που ασχολείται με τον καθαρισμό και την ανάκτηση νερού ικανού για άρδευση και εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων, θα εκτοξευτεί στο 1 τρις. Ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή φέρνει και κρίσιμες αλλαγές στην οικονομική δραστηριότητα. Ο αντιπεριφερειάρχης τόνισε πως εξίσου αναγκαία είναι η προστασία των φυσικών πηγών, των νερών των ποταμών, των λιμνών, αλλά και των θαλασσών και σε αυτόν τον τομέα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, διαθέτει πλέον ένα πολύ ισχυρό όπλο, το Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Ελέγχων και Έρευνας, που διενεργεί εξειδικευμένες αναλύσεις. Πρόσθεσε, δε, ότι και στη νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027 θα υπάρχουν άξονες χρηματοδότησης έργων και παρεμβάσεων που αφορούν στην ποιότητα και την αειφορική διαχείριση του αγαθού του νερού και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τόσο στο νέο ΕΣΠΑ, όσο και στο Ταμείο Ανάκαμψης, έχει έτοιμο ένα πλήρες και κοστολογημένο σχέδιο δράσεων και έργων.

Στην ένταξη του δήμου Θεσσαλονίκης στις 100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις της Ευρώπης αναφέρθηκε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο οποίος τόνισε πως το νερό είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε, αλλά δεν πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο. «Έχουμε μπροστά μας το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, της ξηρασίας, όλες αυτές τις δυσκολίες που τα επόμενα χρόνια μπορούν να ανατρέψουν όλα αυτά που σήμερα μπορεί να θεωρούμε δεδομένα. Ο δήμος Θεσσαλονίκης είχε πρόσφατα μία τεράστια επιτυχία μαζί με πέντε άλλους δήμους της χώρας, να ενταχθεί στο δίκτυο των 100 κλιματικά ουδέτερων πόλεων της Ευρώπης. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μία εξαιρετικά μεγάλη δεξαμενή χρηματοδότησης, ώστε να εφαρμόσουμε καλές πρακτικές σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή και προφανώς σε ό,τι αφορά την καλύτερη διαχείριση του νερού, των υδάτινων πόρων», ανέφερε.

Το σύστημα υδροδότησης της Θεσσαλονίκης παρουσίασε ο καθηγητής Συστημάτων Ενέργειας της Πολυτεχνικής Σχολής και πρόεδρος της Εταιρείας Ύδρευσης – Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης, Άγις Παπαδόπουλος. Όπως είπε, η Θεσσαλονίκη χρησιμοποιεί 56 εκ. λίτρα νερό τον χρόνο από την Αραβησσό και τον Αλιάκμονα, γεγονός που συνεπάγεται μία συνεχή διαδικασία κατασκευής και συντήρησης έργων. Ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι μόνο το αστικό δίκτυο είναι 2.700 χλμ δίκτυο και για την εύρυθμη λειτουργία του εργάζονται καθημερινά περισσότεροι από 500 άνθρωποι. Ο καθηγητής τόνισε ότι τρία είναι τα οικονομικά χαρακτηριστικά της διαχείρισης του νερού: τι μας στοιχίζει για να το φέρουμε στο σπίτι, τι πληρώνουμε για να το έχουμε σπίτι και πόσο αξίζει να μην το έχουμε. Και πρόσθεσε ότι, αν δεν γίνουν προσπάθειες εξοικονόμησης, «θα βρεθουμε αντιμέτωποι να πρέπει κάνουμε ακόμα περισσότερες επενδύσεις για να έχουμε νερό».

Στο διαγωνιστικό κομμάτι, το 1ο γυμνάσιο Ευκαρπίας και το 5ο γυμνάσιο Σταυρούπολης, ισοψήφησαν στην πρώτη θέση, που τους χάρισε ένα ταξίδι στις Βρυξέλλες στα μέσα Μαΐου.