του Νίκου Ηλιάδη
Παραδοξότητες, πρωτοτυπίες και, για μερίδα πολιτών, προσδοκίες εμπεριέχονται στο εγχείρημα της αυριανής αναμέτρησης για την εκλογή αρχηγού στο κυοφορούμενο νέο κόμμα της κεντροαριστεράς.
Η σημαντικότερη παραδοξότητα είναι ασφαλώς ότι πρώτα εκλέγεται ο αρχηγός και εν συνεχεία συγκροτείται το κόμμα. Βεβαίως, κάτι τέτοιο δεν είναι καινοφανές, ούτε στην Ευρώπη, αλλά ούτε και στην Ελλάδα. Θυμίζω, ασχέτως εάν οι περιπτώσεις δεν είναι ευθέως συγκρίσιμες, ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα τα οποία μοιράστηκαν την εξουσία στα χρόνια της μεταπολίτευσης, κάπως έτσι ιδρύθηκαν. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ίδρυσε τη ΝΔ, αυτοχρίστηκε πρόεδρός της και έλαβε κομματική νομιμοποίηση πέντε χρόνια αργότερα, στο πρώτο συνέδριο του κόμματος στη Χαλκιδική. Το ίδιο συνέβη και με τον Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος εξελέγη πρόεδρος από το πρώτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1984, δηλαδή δέκα ολόκληρα χρόνια μετά την ίδρυση του κόμματος. Όμως και η ίδρυση του Συνασπισμού, από τον οποίο προήλθε μετέπειτα ο ΣΥΡΙΖΑ εμπεριείχε κάποιες τέτοιες παραδοξότητες καθώς η συγκρότησή του, όπως και η πρόεδρός του, Μαρία Δαμανάκη, ήταν προϊόν συμφωνίας μεταξύ των τότε ηγετών της Αριστεράς, του Χαρίλαου Φλωράκη και του Λεωνίδα Κύρκου. Μάλιστα, το ένα εκ των δύο συνιστώντων κομμάτων, το ΚΚΕ, διατήρησε την αυτονομία του και μετά τη συγκρότηση του Συνασπισμού.
Η πολιτική ορθότητα και μάλιστα στο χώρο της δημοκρατικής παράταξης, υπαγορεύει, βεβαίως, αντίστροφες διαδικασίες. Δηλαδή πρώτα η συγκρότηση του μητρώου μελών και εν συνεχεία ιδρυτικό συνέδριο από το οποίο να προκύψουν πολιτικές θέσεις, καθοδηγητικά όργανα και αρχηγός. Όμως, ο πολυκερματισμός του χώρου της κεντροαριστεράς τα τελευταία χρόνια δεν επέτρεπε απ’ ότι φαίνεται, τέτοιου είδους ορθολογισμούς. Εν προκειμένω, εάν ακολουθούταν η «ορθή» διαδικασία είναι βέβαιο πως θα κατέληγε σε ένα συνέδριο μηχανισμών, με κυρίαρχο αυτόν του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που θα απέκλειε εξ αρχής κάθε άλλο κόμμα, Κίνηση, συλλογικότητα.
Το εγχείρημα ξεδίπλωσε και κάποια πρωτότυπα στοιχεία. Για παράδειγμα, για πρώτη φορά υπήρξε ντιμπέιτ μεταξύ υποψηφίων για την αρχηγία ενός κόμματος. Το ενδιαφέρον αυτό στοιχείο υπονομεύθηκε βεβαίως από τον μεγάλο αριθμό των υποψηφίων, που δεν επέτρεψε να γίνει βαθύς και ουσιαστικός διάλογος.
Όμως, όλα αυτά ανήκουν πλέον στο χθες. Το ζητούμενο αύριο, όπως και την επόμενη Κυριακή, είναι εάν θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη συγκρότηση ενός νέου κόμματος, ικανού να εκπροσωπήσει μια σημαντική μερίδα πολιτών οι οποίοι μετεωρίζονται στο πολιτικό κενό. Πρόκειται κυρίως για ανθρώπους οι οποίοι ψήφιζαν παλαιότερα ΠΑΣΟΚ, πίστεψαν στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά απογοητεύτηκαν από την πολιτική του και εμφανίζονται έτοιμοι να τον εγκαταλείψουν εάν πειστούν από κάποιον νέο φορέα.
Δύο είναι οι κύριες παράμετροι που θα κρίνουν το μέλλον του εγχειρήματος. Ο πρώτος έχει να κάνει με τον αριθμό όσων θα προσέλθουν στις αυριανές κάλπες. Εάν αυτός κυμανθεί γύρω στους 100.000 τότε οι προοπτικές θα είναι εξαιρετικά δυσοίωνες. Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δηλαδή η προσέλευση είναι διπλάσια τότε το μέλλον του νέου κόμματος θα μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να είναι ευοίωνο.
Η δεύτερη παράμετρος αφορά ασφαλώς το νικητή των εκλογών. Όλες οι ενδείξεις θέλουν τη Φώφη Γεννηματά να βρίσκεται ήδη στο δεύτερο γύρο και τους Νίκο Ανδρουλάκη, Γιώργο Καμίνη και Σταύρο Θεοδωράκη να διαγκωνίζονται για τη δεύτερη θέση. Πέρα από τις προτιμήσεις που έχει ο καθείς που θα προσέλθει αύριο για να ψηφίσει, η πεποίθηση που υπάρχει σε ένα ευρύτερο φάσμα πολιτών είναι ότι οι προοπτικές εκλογικής επιτυχίας του νέου κόμματος θα είναι μεγαλύτερες εάν στο τιμόνι του βρεθεί κάποιος εκ των υποψηφίων που δεν βαρύνεται με προηγούμενη συμμετοχή του στο ΠΑΣΟΚ.
Όλα αυτά όμως, είναι προς απόδειξη και σίγουρα αφορούν την «επομένη» της 19ης Νοεμβρίου η οποία για να υπάρξει προϋποθέτει πως αύριο οι πολίτες οι οποίοι ενδιαφέρονται για την έκβαση του εγχειρήματος θα σηκωθούν από τον καναπέ τους και θα προσέλθουν στις κάλπες.