Skip to main content

Tik-Tok, Tik-Tok: Ο χρόνος μετρά αντίστροφα - Ήρθε η ώρα για διερεύνηση

Το TikTok, μίας από τις πλέον αναπτυσσόμενες εφαρμογές διασκέδασης και επικοινωνίας των νέων, καταγράφει τα βιομετρικά δεδομένα προσώπου και φωνής

του Γεωργίου Ν. Παπαϊωάννου*

Από τον Homo Sapiens, στον Homo Megalopolis και σήμερα πλέον μπορούμε «χαλαρά» να διαμορφώσουμε έναν νέο γλωσσικό ορισμό σε άμεση συνάρτηση με την τεχνολογική εξέλιξη: Τον Homo Tech. Πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι κυκλοφορούν καθημερινά χρησιμοποιώντας ως προέκταση του χεριού τους, τα Smartphones. Περιττό να εστιάσουμε στις χρήσιμες εφαρμογές που είναι πολλές και αξιοποιήσιμες. Τι γίνεται όμως με εκείνες που «κρύβουν» εμμέσως φανερά μυστικά;

TikTok. Από τις πλέον αναπτυσσόμενες εφαρμογές διασκέδασης και επικοινωνίας των νέων παιδιών και εφήβων. Μία εφαρμογή που παρακολουθούν και χρησιμοποιούν τα παιδιά μας η οποία τους επιτρέπει να ανεβάζουν μικρής διάρκειας βίντεο (κυρίως αστεία, με μουσική). Κι ενώ εκ πρώτης,  τίποτα δε δείχνει «ύποπτο» η πραγματικότητα δημιουργεί πολλά και σοβαρά ερωτηματικά που χρίζουν άμεσης διερεύνησης, ελέγχου και ενδεχομένως παρέμβασης.

Σημειώστε: Εάν κάποιος διαβάσει τους όρους χρήσης της εν λόγω εφαρμογής, εν αντιθέσει με άλλες εφαρμογές παγκοσμίως γνωστές, θα αντιληφθεί ότι παρέχει το δικαίωμα να καταγράφονται τα Βιομετρικά δεδομένα προσώπου και φωνής του χρήστη καθώς και οι «κινήσεις» και αναζητήσεις του. Για την Αμερική αναφέρει : We may collect biometric identifiers and biometric information as defined under US laws, such as faceprints and voiceprints, from your User Content. Where required by law, we will seek any required permissions from you prior to any such collection.

Για την Ελλάδα στο παρακάτω link εύκολα μπορεί κάποιος να αναγνώσει την πολιτική απορρήτου και να διαβάσει τις ενότητες (Ποιες πληροφορίες συλλέγουμε) https://www.tiktok.com/legal/privacy-policy-eea?lang=el#user-content 

Ήδη στις ΗΠΑ, στο πλαίσιο ελέγχου (προσωπικά δεδομένα, Εθνική ασφάλεια, κλπ) αναδεικνύεται σημαντικά αυτό το ζήτημα και διερευνάται εξονυχιστικά από την αρμόδια επιτροπή του κογκρέσου, με ειδικές ακροάσεις. Ενδεικτικά: https://www.youtube.com/watch?v=GLAwqEXx-aM&t=242s  https://www.youtube.com/watch?v=JQtOsNwaZTM  (26 Οκτ. 2021).

Ακούγοντας αποσπάσματα μέσω διαδικτύου,  μαθαίνουμε πως η εν λόγω εφαρμογή αναφέρει στους όρους χρήσης ότι μπορεί να δώσει αυτά τα δεδομένα σε οποιαδήποτε θυγατρική και συνδεδεμένη εταιρεία στον Όμιλο της. Μία από αυτές είναι η BayDance Technology με έδρα το Beijing της Κίνας (τον Αύγουστο του 2021 η Κομμουνιστική Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εξαγόρασε ένα μεγάλο ποσοστό κατέχοντας πλέον και θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας). Να θυμίσω ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση Τράμπ προσπάθησε να απαγορεύσει εξ ολοκλήρου τη λειτουργία του TikTok στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας την εφαρμογή απειλή για την εθνική ασφάλεια λόγω της ιδιοκτησίας της από κινεζική εταιρεία. Η TikTok τότε, αντέταξε ότι αποθηκεύει δεδομένα χρηστών του TikTok στις ΗΠΑ,  μόνο στα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ και στη Σιγκαπούρη. Στην Αμερική πάντως η δημόσια συζήτηση συνεχίζεται και σε θεσμικό επίπεδο ενώ πρέπει να καταγραφεί και η περίπτωση της Ινδίας η οποία προέβη σε φραγή της συγκεκριμένης εφαρμογής σε όλη τη χώρα.

Εύλογα λοιπόν, ανακύπτουν τα ερωτήματα: Για ποιο λόγο μία εφαρμογή διασκέδασης να καταγράφει ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των παιδιών μας; Ποιος είναι ο σκοπός να αποθηκεύονται τα βιομετρικά δεδομένα του προσώπου και της φωνής; Σε τι ακριβώς θα τα χρησιμοποιήσουν;

Κι ενώ η πρώτη μου σκέψη ήταν να διαγράψω την εφαρμογή από το κινητό του παιδιού μου, ταυτόχρονα συνειδητοποίησα ότι το θέμα αφορά όλα τα παιδιά του κόσμου, κατ’ επέκταση τους γονείς τους, τα κράτη και βέβαια το κοινωνικό σύνολο.  Συνεπώς, στο πλαίσιο των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων κι ενδεχομένως  της Εθνικής Ασφάλειας η περαιτέρω διεξοδική διερεύνηση φαίνεται αναγκαία ιδίως για τη προστασία της ιδιωτικότητας των ανήλικων παιδιών μας και την αποτροπή της «ασύμμετρης εισβολής» στην ιδιωτική τους ζωή.

*Ο Γεώργιος Ν. Παπαϊωάννου είναι οικονομολόγος