Σε πρώτη ανάγνωση τα στοιχεία για την απασχόληση στη Γερμανία φαίνονται κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά: το ποσοστό ανεργίας είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, ενώ τον περασμένο Ιούλιο ο αριθμός των εργαζομένων έφτασε για πρώτη φορά τα 44,2 εκατομμύρια. Ωστόσο τα στοιχεία αυτά δεν προσφέρουν μία πλήρη εικόνα για την αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας πολλοί είναι εκείνοι που διαμαρτύρονται για την εντατικοποίηση της εργασίας, τις συνεχείς υπερωρίες και τις ευέλικτες εργασιακές σχέσεις με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
Σε μία προσπάθεια να χαρτογραφήσει την ποιότητα των εργασιακών σχέσεων η έρευνα επικεντρώνει σε κριτήρια όπως ο συνολικός χρόνος και η ένταση της εργασίας, η παροχή κινήτρων στον εργαζόμενο, καθώς και η αναγνώριση των επαγγελματικών του προσόντων. «Στην ερώτηση εάν σας αρέσει η δουλειά σας, σίγουρα δεν σκέφτεστε μόνο τα χρήματα...» εξηγεί ο αντιπρόεδρος της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας Γκέοργκ Τιλ. Τι προκύπτει λοιπόν από την έρευνα; Θεωρητικά ο μέσος εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης δουλεύει και σήμερα 41,3 ώρες την εβδομάδα, όπως ακριβώς συνέβαινε και πριν από 25 χρόνια, ενώ μόλις το 11% των ερωτηθέντων συμπληρώνει πάνω από 48 ώρες εβδομαδιαίως. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της Ένωσης Γερμανικών Συνδικάτων (DGB) Όλιβερ Σούχυ υποστηρίζει ότι η πραγματική εικόνα είναι κάπως διαφορετική. «Περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους έχουν ωράρια, τα οποία στην πραγματικότητα υπερβαίνουν τις προβλεπόμενες 40 ώρες την εβδομάδα», υποστηρίζει. Σύμφωνα μάλιστα με την DGB οι εργαζόμενοι στη Γερμανία έχουν καταγράψει πάνω από... 960 εκατομμύρια ώρες υπερωριών το 2016. «Και όσο αυξάνονται τα ωράρια, τόσο εντείνεται το εργασιακό άγχος» υποστηρίζει ο Όλιβερ Σούχυ.
«Πιεστικές προθεσμίες» και εργασιακό άγχος
Σύμφωνα με την καταγραφή της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας, περίπου τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους διαμαρτύρονται για τους εντατικούς ρυθμούς δουλειάς και τις πιεστικές προθεσμίες. Αυτό ισχύει και για τα επιτελικά στελέχη των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στον κλάδο του μηχανολογικού εξοπλισμού. Ωστόσο, σύμφωνα με τους εργοδότες, οι εντατικοί ρυθμοί εργασίας οφείλονται απλώς στο ότι αυξάνονται οι βιομηχανικές παραγγελίες, ενώ την ίδια στιγμή μειώνεται ο αριθμός νεοεισερχομένων με τα ενδεδειγμένα προσόντα στην αγορά εργασίας. Αν πάντως συνυπολογιστούν στη συνολική στατιστική και οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, επισημαίνεται, ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας στη Γερμανία δεν ξεπερνά τις 35 ώρες- δύο ώρες λιγότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ισχύουν όμως τα όσα λέγονται για συνεχή απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων; Από την έρευνα της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας προκύπτει μία ανάμεικτη εικόνα. Σήμερα το 8,5% των εργαζομένων στη Γερμανία απασχολείται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 11,3%. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία δέκα χρόνια ο συνολικός αριθμός των συμβάσεων ορισμένου χρόνου αυξήθηκε αισθητά από τα 2,4 στα 2,8 εκατομμύρια. Αλλά σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης η αύξηση αυτή «συμβαδίζει με μία αύξηση της απασχόλησης συνολικά».
Υπάρχει όμως και μία ιδιαιτερότητα: όλο και περισσότεροι ακαδημαϊκοί και ερευνητές απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου στα γερμανικά πανεπιστήμια. «Αυτή η εξέλιξη εξηγεί γιατί παρουσιάζει αύξηση, σε απόλυτα μεγέθη, ο συνολικός αριθμός των συμβάσεων ορισμένου χρόνου» επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της στατιστικής υπηρεσίας Γκέοργκ Τιλ.
Ματίας Άρνολντ (DPA), Γιάννης Παπαδημητρίου
Πηγή: Deutsche Welle