Skip to main content

Το Επταπύργιο ξανασυστήνεται το καλοκαίρι σε κατοίκους και επισκέπτες

Τον Ιούλιο το Φεστιβάλ Επταπυργίου από το Κέντρο Πολιτισμού της ΠΚΜ – Στόχος της περιφέρειας να δώσει μία άλλη εικόνα των μνημείων στους επισκέπτες

Να δώσει νέα πνοή στα σημαντικά αρχαιολογικά και βυζαντινά μνημεία τόσο της Θεσσαλονίκης όσο και άλλων πόλεων της Μακεδονίας επιχειρεί το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Η προσπάθεια «επανασύστασης» των μνημείων της Θεσσαλονίκης στους κατοίκους και τους επισκέπτες της, που ξεκίνησε με τη συναυλία του Δημήτρη Μαραμή στη Ροτόντα – η οποία θα επαναληφθεί και φέτος τον Οκτώβριο – κορυφώνεται με τη διοργάνωση του Φεστιβάλ Επταπυργίου, που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο και θα έχει διάρκεια 15 ημέρες.

Όπως λέει η πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού, Άννα Μυκωνίου, «αυτό που θέλουμε είναι ό,τι παρουσιαστεί να συνάγει με την αισθητική του χώρου, δηλαδή ενός κάστρου». Σύμφωνα με την ίδια, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επταπυργίου θα ανακοινωθεί μέχρι τις 15 Μαρτίου και θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την όπερα Καβαλερία Ροστικάνα, που θα ανεβάσει η κρατική ορχήστρα. «Το κοντσέρτο του Γιώργου Λαζαρίδη “Η Σονάτα του Σεληνόφωτος” που ανέβηκε πέρσι στο Επταπύργιο με απαγγελία της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη είναι μία κατάθεση γραφής για το τι μέλλει γενέσθαι στο συγκεκριμένο φεστιβάλ», σημειώνει η κ. Μυκωνίου.

«Στόχος μας είναι η ανάδειξη των μνημείων μέσω συναυλιών και κοντσέρτων. Με αυτόν τον τρόπο τα μνημεία παύουν να είναι ένας μουσειακός περίπατος, αλλά γίνονται κομμάτι της ζωής και καθημερινότητάς μας. Συμμετέχουν, μεταφέρουν τα μηνύματά τους από το παρελθόν και εξακολουθούν να παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στο σήμερα», τονίζει η πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού της ΠΚΜ.

Το ζήτημα των συνεργειών μεταξύ των φορέων για την ανάδειξη των μνημείων αναμένεται να θέσει, μεταξύ άλλων, η κ. Μυκωνίου κατά την ομιλία της στη σημερινή ημερίδα με θέμα «Διαπολιτιστικά Δίκτυα της Θεσσαλονίκης», που διοργανώνει το Διεθνές Πανεπιστήμιο (δείτε εδώ).

Ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Πολιτισμού Κεντρικής Μακεδονίας, Αλέξανδρος Θάνος, αναφέρει από την πλευρά του ότι «με τα δρώμενα που διοργανώνουμε θέλουμε να επανασυστήσουμε ουσιαστικά τα μνημεία της Θεσσαλονίκης στο κοινό. Σε συνεργασία με τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων και πολιτιστικούς φορείς θέλουμε να δώσουμε μία άλλη εικόνα των μνημείων στους κατοίκους, και όλο αυτό να το εντάξουμε και στο κομμάτι του τουρισμού».

Όπως λέει ο ίδιος, το αποκορύφωμα αυτής της προσπάθειας ήταν η συναυλία που ανέβηκε στη Ροτόντα, με τη μοναδική σύνθεση του Δημήτρη Μαραμή «Η Μουσική της Ροτόντας» στο πλαίσιο της διοργάνωσης του Διεθνούς Συνεδρίου για τον Δρόμο του Μεταξιού στη Θεσσαλονίκη. «Έβλεπες υπουργούς και εκπροσώπους κορυφαίων διεθνών τουριστικών οργανισμών να δακρύζουν και να βιώνουν έκθαμβοι και εκστασιασμένοι τη μυσταγωγική εμπειρία. Αυτό που έγινε στη Ροτόντα αποτελεί πρότυπο για τη συνεργασία φορέων και πάνω σε αυτό χτίζουμε τη στρατηγική μας», σημείωσε ο κ. Θάνος.

Στόχος του Κέντρου Πολιτισμού της ΠΚΜ είναι να αναδειχθούν μέσω των καλλιτεχνικών δρώμενων και άλλα ιστορικά μνημεία όχι μόνο της Θεσσαλονίκης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας, όπως για παράδειγμα η Αμφίπολη και το Δίον. Άλλωστε, μέσα στα άμεσα σχέδια είναι η διοργάνωση μίας συναυλίας με θέμα το νερό στο Τζιντζιρλί Τζαμί στις Σέρρες.

Να σημειωθεί ότι το 2018 το Κέντρο Πολιτισμού της ΠΚΜ «έτρεξε» σε συνεργασία με φορείς όπως το ΚΘΒΕ και το Μέγαρο Μουσικής συνολικά 140 πολιτιστικές εκδηλώσεις, από 107 το 2017.

Ποιο είναι το κάστρο του Επταπυργίου

Το φρούριο του Επταπυργίου υψώνεται στο ψηλότερο σημείο της Ακρόπολης, στο ΒΑ άκρο των τειχών της πόλης. Παρουσιάζει ένα σύμπλεγμα διαφορετικών κατασκευαστικών φάσεων από την παλαιοχριστιανική – πρώιμη βυζαντινή περίοδο έως και τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, με οψιμότερη την προσθήκη νεώτερων κτιρίων και βοηθητικών χώρων κατά την μετατροπή του σε φυλακές το 19ο αι και τελική φάση στα τέλη της δεκαετίας του ’90, τις ήπιες επεμβάσεις και αναγκαίες μετατροπές για την στέγαση των γραφείων της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Πάνω στις τοιχοποιίες του φρουριακού συγκροτήματος με τα ποικίλα κεραμοπλαστικά και τα ενσωματωμένα κατά τόπους μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη διαφόρων εποχών, ανιχνεύονται αντιστοίχως ισάριθμες κατασκευαστικές φάσεις και αποτυπώνονται οι πολυετείς περιπέτειες του κτιρίου, συνυφασμένες με την μακραίωνη και πολυτάραχη ιστορία της πόλης.

Στον αρχικό πυρήνα του φρουρίου ανήκουν δέκα πύργοι, οκτώ τετράπλευροι και δύο τριγωνικοί και τα μεσοπύργια διαστήματά τους, με πρωιμότερο το βόρειο σκέλος, ενταγμένο στη διάταξη της παλαιοχριστιανικής οχύρωσης της Ακρόπολης και με πολλές, ωστόσο, μεταγενέστερες επεμβάσεις. Κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους προστέθηκαν οι πύργοι της νότιας πλευράς διαμορφώνοντας το περίκλειστο του φρουρίου. Η μαρμάρινη οθωμανική επιγραφή του 1431 εντοιχισμένη πάνω από το υπέρθυρο της κεντρικής εισόδου, μαρτυρεί επεμβάσεις και ανακαινίσεις πύργων και τμημάτων του φρουρίου στα χρόνια που ακολούθησαν την κατάκτηση της πόλης αλλά και του εσχάτου καταφυγίου της, του Επταπυργίου.

Οι γραπτές πηγές για το φρούριο είτε σιωπούν, όπως συμβαίνει στην πρώιμη βυζαντινή περίοδο είτε είναι φειδωλές και συγκεχυμένες, όπως συμβαίνει στα μεσοβυζαντινά και υστεροβυζαντινά χρόνια, όπου η αναφορά στον Κουλά της Θεσσαλονίκης σχετίζεται άλλοτε με το Επταπύργιο και άλλοτε με την Ακρόπολη. Η ονομασία Επταπύργιο απαντά επί Τουρκοκρατίας ως μίμηση πιθανότατα του Επταπυργίου (Yedi Kule), με τους ισάριθμους πράγματι πύργους, αντίστοιχου οχυρωματικού έργου του 15ου αι στην Κωσταντινούπολη.

Το μνημείο επιβαρυμένο αρκετά από τις σχεδόν πρόσφατες μνήμες των φυλακών, τις οποίες η νέα χρήση του όχι μόνο δεν απάλειψε αλλά φρόντισε να διαφυλάξει και να προβάλλει στην έκθεση που λειτουργεί στο ισόγειο ενός από τα νεώτερα κτίρια του συγκροτήματος, είναι ανοικτό στο κοινό της πόλης και επισκέψιμο καθημερινά, ενώ ενίοτε χώροι του ανοιχτοί και κλειστοί διατίθενται για πολιτιστικές εκδηλώσεις υπό την αιγίδα της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.