Skip to main content

Επέμβαση ΕΛΑΣ στο ΑΠΘ: Το λάθος μήνυμα για τους λάθος λόγους

Εάν το χθεσινό περιστατικό ήταν κάτι σαν πρόβα εν όψει της ανάληψης καθηκόντων από την πανεπιστημιακή αστυνομία, η πρόβα ήταν μάλλον αποτυχημένη

Όσα συνέβησαν χθες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και ενδεχομένως να επαναληφθούν και σήμερα, αποδεικνύουν πόσο περίπλοκη είναι η υπόθεση της φύλαξης των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Διότι, μπορεί πράγματι και στα πανεπιστήμια να ισχύουν οι ίδιοι νόμοι, όπως και στην υπόλοιπη επικράτεια, όμως ο τρόπος επιβολής της νομιμότητας διαφέρει· κι αυτό θα γίνει περισσότερο αντιληπτό όταν θα διαβεί το ακαδημαϊκό κατώφλι η λεγόμενη πανεπιστημιακή αστυνομία.

Ένα από τα πρώτα ερωτήματα που θα προκύψουν είναι πότε ακριβώς και με ποιον τρόπο θα μπορεί να επεμβαίνει η πανεπιστημιακή αστυνομία. Πέρα, φυσικά, από τις προφανείς παραβατικές συμπεριφορές όπως κλοπές, διακίνηση ναρκωτικών κ.ο.κ. Για παράδειγμα, με αφορμή και το χθεσινό περιστατικό στο ΑΠΘ, το νέο σώμα φύλαξης των ΑΕΙ, θα νομιμοποιείται να επεμβαίνει σε περιπτώσεις καταλήψεων; Και θα μπορεί να το κάνει ακόμη και εάν αυτές γίνονται από μέλη φοιτητικών συλλόγων;

Εάν το χθεσινό περιστατικό ήταν κάτι σαν πρόβα ενόψει της επικείμενης ανάληψης καθηκόντων από την πανεπιστημιακή αστυνομία, νομίζω πως η πρόβα ήταν αποτυχημένη. Οι σκηνές οι οποίες εκτυλίχθηκαν έξω από το κτήριο της Πρυτανείας, δυσχεραίνουν αντί να διευκολύνουν τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για εφαρμογή του προσφάτως ψηφισθέντος νόμου. Διότι, σε αντίθεση με τις διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί έως τώρα, στέλνουν το μήνυμα ότι η αστυνομία θα βρίσκεται στο πανεπιστήμιο ακόμη και για λόγους που δεν αφορούν ποινικά ελεγχόμενες συμπεριφορές.

Όντας λίγες ημέρες μετά την ψήφιση του νόμου Κεραμέως – Χρυσοχοΐδη, είναι αναμενόμενο να υπάρχει αντίδραση από μερίδα φοιτητών, έστω και εάν πρόκειται για τη γνωστή ομάδα των εκατό, διακοσίων, δηλαδή μιας πολύ μικρής αλλά θορυβώδους μειοψηφίας. Όμως, καλώς ή κακώς, αυτοί εμφανίζονται να εκπροσωπούν σήμερα το άλλοτε κραταιό φοιτητικό κίνημα.

Η απόπειρα κατάληψης του κτηρίου της Πρυτανείας, όταν δεν έχουν προηγηθεί επεισόδια και καταστροφές, είναι ικανός λόγος για να κληθεί η αστυνομία; Όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, η κατάληψη διαρκεί κάποιες ώρες, άντε μια, δυο μέρες και τέλος. Επιπλέον, όταν κάνεις μια κίνηση θα πρέπει να έχεις προβλέψει και την επόμενη. Λίγες ώρες μετά την απομάκρυνση της αστυνομίας οι καταληψίες επανήλθαν όπως ήταν αναμενόμενο. Συνεπώς, τι θα κάνουν σήμερα οι πρυτανικές αρχές; Θα καλέσουν εκ νέου την αστυνομία;

Όλοι συμφωνούν, ακόμη και ο Αλέξης Τσίπρας το παραδέχθηκε προσφάτως στη Βουλή, ότι η κατάσταση στα πανεπιστήμια δεν είναι αυτή που αρμόζει σε ακαδημαϊκούς χώρους. Το πρόβλημα δεν αφορά τόσο τις παραβατικές συμπεριφορές του κοινού ποινικού δικαίου για την αντιμετώπιση των οποίων κανείς πια, δεν έχει αντίρρηση να καλείται η αστυνομία. Το μελανό σημείο των ελληνικών πανεπιστημίων είναι η αδυναμία τους να λειτουργήσουν ανοιχτά, δημοκρατικά. Να μπορούν να ακουστούν στα αμφιθέατρά τους όλες οι απόψεις, να είναι ελεύθερη η διακίνηση των ιδεών.

Όμως, μπορεί αυτή η παθογένεια να θεραπευτεί με την παρουσία της πανεπιστημιακής αστυνομίας; Η απάντηση είναι "ασφαλώς όχι". Τον δύσκολο αυτόν ρόλο θα πρέπει να τον αναλάβει η ακαδημαϊκή κοινότητα. Πρυτανικές αρχές, καθηγητές και φοιτητές. Άλλωστε το πρόβλημα δεν διαπερνά οριζοντίως όλα τα πανεπιστήμια. Αφορά τρία, τέσσερα εξ αυτών στα οποία προφανώς πρέπει να ληφθούν κάποια μέτρα, όπως η ελεγχόμενη είσοδος στα πανεπιστημιακά κτίρια, η θέσπιση πειθαρχικών κανόνων, η απαγόρευση σε εξωπανεπιστημιακούς να κάνουν μπίζνες εντός των ιδρυμάτων κ.ο.κ. Μπορεί η ακαδημαϊκή κοινότητα να αναλάβει αυτόν το ρόλο; Καταλληλότερη να απαντήσει είναι μόνον η ίδια. Εάν, πάντως, συνεχίσει να νίπτει τας χείρας της τότε θα αναδείξει ως αναγκαίο αυτό το οποίο προσπαθεί τώρα να αποτρέψει.