Skip to main content

Το Σκοπιανό στην καθημερινότητα ανθρώπων και επιχειρήσεων στη Β.Ελλάδα

Δεν υπάρχει ούτε ένας επιχειρηματίας τα τελευταία χρόνια που δεν έκανε δουλειά στην άλλη πλευρά των συνόρων εξαιτίας της εκκρεμότητας του ονόματος.

Θεωρητικά οι εξελίξεις στο Σκοπιανό – Μακεδονικό ενδιαφέρουν τη Βόρεια Ελλάδα. Είναι η περιοχή της Ελλάδας που συνορεύει με τα Σκόπια, κάτι που σημαίνει πως θα νιώσει πρώτη τις συνέπειες των εξελίξεων. Οι εξελίξεις στο θέμα της ονομασίας της γειτονικής χώρας θεωρητικά αφορούν και τη Θεσσαλονίκη, την πιο ενδιαφέρουσα πόλη της Μακεδονίας, όποια γεωγραφικά και χωροταξικά χαρακτηριστικά κι αν προσδώσει κάποιος στην περιοχή με αυτό το όνομα. Άλλωστε για τους κατοίκους της ΠΓΔΜ πρόκειται για εξαιρετικά αγαπημένη πόλη, δημοφιλέστερη από πολλές της πατρίδας τους.

Όλα αυτά είναι θεωρητικά, διότι όπως κι αν εξελιχθούν τα πράγματα η καθημερινότητα βορειοελλαδιτών και Σκοπιανών δεν πρόκειται να αλλάξει. Οι ισορροπίες που υπάρχουν σήμερα έκαναν πολλά χρόνια να κατοχυρωθούν και θα διαφοροποιηθούν μόνο κατά τη φορά της ίδιας της ζωής. Σήμερα μία συμφωνία έχει σημασία για την πορεία των Σκοπίων προς το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που προφανώς είναι θετικό για την ΠΓΔΜ, αλλά θα εξαργυρωθεί σε βάθος χρόνου. Ούτε οι συνθήκες θα αλλάξουν απότομα και δραματικά, ούτε ο ουρανός πάνω από τα Σκόπια θα αρχίσει να βρέχει λεφτά, ούτε σε ένα δύο, πέντε ή δέκα χρόνια θα αναβαθμιστεί θεαματικά το ισχνό ΑΕΠ των 7 δισ. ευρώ, που αφορά σήμερα τα περίπου δύο εκατομμύρια των κατοίκων της χώρας. Φυσικά στο μέλλον τα πράγματα είναι πιθανό να πάνε καλύτερα και οι επόμενες γενιές να ζήσουν πιο άνετα. Στη ζωή και στην πολιτική συχνά η αγορά προσδοκιών –δίκην χρηματιστηρίου- βολεύει περισσότερο. Πολιτικά και ψυχολογικά είναι σαφώς πιο αποδοτική από το μίζερο και προβληματικό παρόν.

Με αυτά τα δεδομένα όσοι Σκοπιανοί μπορούν θα έρχονται στη Θεσσαλονίκη για βόλτα και ψώνια στην Τσιμισκή, στη Μητροπόλεως, στην Αγίας Σοφίας, στην Εγνατία και στους γύρω δρόμους. Θα τρώνε στην πλατεία Άθωνος και στις ψαροταβέρνες της Κρήνης, θα πίνουν τον καφέ τους στην πλατεία Αριστοτέλους και το ποτό τους στα στενά της Βαλαωρίτου. Επίσης θα «κατηφορίζουν» τα καλοκαίρια προς τη Χαλκιδική, την Πιερία, την Ασπροβάλτα και τις ακτές της Καβάλας για μπάνια, συνήθως σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και κάμπινγκ. Σταθεροί πελάτες του τουρισμού μιας περιοχής που θα ήθελε αναβαθμισμένους οικονομικά επισκέπτες, αλλά βολεύεται υποχρεωτικά με τον λαϊκό κόσμο της ΠΓΔΜ, που μετράει και το τελευταίο σεντς. Όσο για τους Βορειοελλαδίτες, κι αυτοί θα εξακολουθήσουν να περνούν τα σύνορα για τον οδοντίατρο, τη βενζίνη, το σούπερ μάρκετ και το… καζίνο. Έξω από τα βόρεια σύνορα, μόλις περάσει κανείς τους Ευζώνους, η ζωή είναι οικονομικότερη. Χαμηλότερη ποιοτικά και ενδεχομένως λιγότερο ασφαλής, αλλά φθηνότερη. Πάντα μια έκπτωση 50% ή 70% συνιστά κίνητρο. Ειδικά για μια Ελλάδα με υψηλή ανεργία, πετσοκομμένους σε σύγκριση με το παρελθόν μισθούς και «κουρεμένες» συντάξεις.

Τα ίδια πάνω κάτω ισχύουν για τις επιχειρήσεις. Άλλωστε τα Σκόπια απέχουν αρκετά από το να χαρακτηριστούν προνομιακή περιοχή για ελληνικές επενδύσεις, καθώς πέραν της εγγύτητας αυτή τη στιγμή δεν έχουν να πουλήσουν κάτι ιδιαίτερο. Ακόμη και η μηδενική απόσταση από τις περιοχές του Κιλκίς και της Φλώρινας είναι εξίσου μηδενική με την απόσταση που χωρίζει τη Φλώρινα από την Αλβανία και τις Σέρρες, τη Δράμα και τη Θράκη από τη Βουλγαρία, μια χώρα πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσοι βορειοελλαδίτες επεκτάθηκαν στην επικράτεια των Σκοπίων –όσοι μπορούσαν και ήθελαν είναι ήδη εκεί- πιθανόν να αισθανθούν κάπως πιο άνετα αν βρεθεί κοινά αποδεκτή ονομασία, αλλά η βελτίωση του κλίματος υπάρχει ήδη από τη μέρα που απομακρύνθηκε από την εξουσία ο Νίκολας Γκρούεφσκι. Επειδή τα Σκόπια είναι μια βαλκανική χώρα, η οργάνωση της οποίας στηρίζεται κυρίως σε παραδοχές του υπαρκτού σοσιαλισμού, τα βασικά προβλήματα των ξένων επενδυτών –ανάμεσά τους και οι Έλληνες- προέρχονται από τη γραφειοκρατία και τις γενικότερες δομές του δημοσίου, η λειτουργία των οποίων σχετίζεται σε ποσοστό 100% με τη κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό που κυβερνούν.

Συμπέρασμα: η πολιτική και γεωστρατηγική σταθερότητα στην περιοχή ενδέχεται να βελτιωθούν σε μια πιθανή προώθηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Επίσης, ένα ανοιχτό εθνικό θέμα για την Ελλάδα θα κλείσει, κάτι που σημαίνει ένα μέτωπο λιγότερο. Κι αυτό είναι από μόνο του καλό. Αλλά η καθημερινότητα των ανθρώπων στις δύο πλευρές των συνόρων δεν θα επηρεαστεί άμεσα ή μεσοπρόθεσμα. Ούτε οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών. Δεν υπάρχει ούτε ένας επιχειρηματίας τα τελευταία χρόνια που δεν έκανε δουλειά στην άλλη πλευρά των συνόρων εξαιτίας της εκκρεμότητας του ονόματος της χώρας. Όπως δεν υπάρχει ούτε ένας Σκοπιανός που θέλησε να περάσει τα σύνορα, αλλά πτοήθηκε από την εκκρεμότητα. Ούτε καν από τα συλλαλητήρια, τα πραγματικά ογκώδη του 1992 και απλώς μεγάλα του 2018.