Ναυάγησε στα ρηχά του Θερμαϊκού ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της μαρίνας της Αρετσούς, μάλιστα, λίγο πριν να προλάβει να δέσει, καθώς στις 20 Απριλίου επρόκειτο να ανοίξουν οι δεσμευτικές προσφορές των έξι υποψηφίων αναδόχων. Μία απόφαση, όμως, του Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία έκανε δεκτή προσφυγή την οποία είχε καταθέσει ο δήμος Καλαμαριάς στις 14 Απριλίου 2021, τινάζει στον αέρα τον διαγωνισμό οδηγώντας τον οριστικά σε ακύρωση.
Την προσφυγή εξέτασε το Δ' Τμήμα του ΣτΕ σε διάσκεψη η οποία έγινε στις 16 Φεβρουαρίου 2022.
Στην απόφαση των 13 σελίδων αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι:
«Η χωροθέτηση μαρίνας με χερσαία ζώνη που υπερβαίνει τα 50.000 τ.μ. (η χερσαία ζώνη της μαρίνας Καλαμαριάς είναι, κατά την υποβληθείσα Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), περίπου 75 στρέμματα και με τον προτεινόμενο νέο γενικό σχεδιασμό προβλέπεται να φθάσει τα 77 περίπου στρέμματα) περιλαμβάνει δύο στάδια:
(α) Κατά το πρώτο στάδιο γίνεται ο γενικός σχεδιασμός της μαρίνας με την έκδοση προεδρικού διατάγματος. Με το εν λόγω διάταγμα καθορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ανά τομέα, επί της χερσαίας ζώνης του λιμένα· καθορίζονται οι ειδικοί όροι και περιορισμοί δομήσεως για την ανέγερση, επέκταση, μετατροπή ή μετασκευή κτιρίων και εγκαταστάσεων, καθώς και η έκταση της απαιτούμενης περιφράξεως, ο δε συντελεστής δομήσεως δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,2 στο σύνολο της χερσαίας ζώνης· επίσης εγκρίνονται οι γενικοί περιβαλλοντικοί όροι για τη δημιουργία της μαρίνας ύστερα από ΣΜΠΕ, η οποία συντάσσεται και δημοσιεύεται σύμφωνα με την ΚΥΑ 107017/2016. Με το ίδιο διάταγμα μπορεί να τροποποιούνται τυχόν ισχύουσες για την περιοχή της μαρίνας γενικές και ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις, ιδίως όσον αφορά τα όρια της χερσαίας ζώνης και τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, εφόσον τούτο καθίσταται αναγκαίο εν όψει του ειδικού και σύνθετου χαρακτήρα της μαρίνας και εφόσον δεν ανατρέπεται η γενική χωροταξική λειτουργία της ευρύτερης περιοχής.
(β) Κατά το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας, που ακολουθεί την έκδοση του διατάγματος, εγκρίνονται με κοινή υπουργική απόφαση τα προτεινόμενα λιμενικά έργα, οι απαιτούμενες προσχώσεις και έργα εκσκαφής για τη διάνοιξη εσωτερικών λιμενολεκανών, καναλιών κλπ., τα αναγκαία έργα υποδομής, οι εγκαταστάσεις και τα κτίρια επί της χερσαίας ζώνης κ.ο.κ.».
Στο «δια ταύτα» της απόφασης αναφέρεται:
«Συνεπεία τούτου, πριν την έκδοση της Προσκλήσεως έπρεπε, κατά τα εκτεθέντα στις σκέψεις 9 και 11, να έχει ολοκληρωθεί η κινηθείσα από το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. διαδικασία νέας χωροθετήσεως της μαρίνας κατά το άρθρο 31 του Ν. 2160/1993, δηλαδή να έχει εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα του νέου γενικού σχεδιασμού της και η κοινή υπουργική απόφαση εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή και λειτουργία των προβλεπόμενων έργων. Για τον λόγο αυτόν, ο οποίος προβάλλεται βασίμως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη Πρόσκληση».
Πλέον, έπειτα από αυτήν την εξέλιξη το ΤΑΙΠΕΔ είναι υποχρεωμένο να κινηθεί με βάση όσα ορίζει η απόφαση του ΣτΕ. Το σκεπτικό της απόφασης είναι τέτοιο που υποχρεώνει το Ταμείο να προχωρήσει στην ακύρωση του διαγωνισμού καθώς ο τρέχων δεν επιδέχεται προσαρμογές. Το εάν και πότε θα επαναληφθεί και με ποιους όρους παραμένει αυτή τη στιγμή άγνωστο.
Δείτε ολόκληρη την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ΕΔΩ
Τι λένε δήμαρχος και αντιπολίτευση
Σχολιάζοντας την εξέλιξη αυτή ο δήμαρχος Καλαμαριάς Γιάννης Δαρδαμανέλης δήλωσε στην Voria.gr ότι «είναι θετική εξέλιξη η απόφαση του ΣτΕ και είναι μια ευκαιρία για το ΤΑΙΠΕΔ να ανασκευάσει τους όρους του διαγωνισμού, να αποδεχθεί τους όρους που είχε βάλει ο δήμος ώστε να προχωρήσει και με τη σύμφωνη γνώμη του δήμου πλέον στην αξιοποίηση της μαρίνας, κάτι που επιθυμεί και ο δήμος καθώς εάν γίνει με τους όρους που έχουμε βάλει, θα ωφελήσει και την τοπική κοινωνία».
Ο κ. Δαρδαμανέλης τόνισε πως «εμείς ως δήμος θέσαμε περίπου δώδεκα προϋποθέσεις. Οι δύο βασικότερες ήταν να παραχωρηθεί στον δήμο η πλαζ Αρετσούς και να προχωρήσει η κατασκευή του αλιευτικού καταφυγίου και όσον αφορά την παραχώρηση της μαρίνας, ένας όρος είναι οι πολίτες να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στον χώρο, κάτι που ήταν αποδεκτό έτσι κι αλλιώς από τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά επίσης θέλουμε η επένδυση να είναι πιο ήπια, με μικρότερο συντελεστή δόμησης και με τις χρήσεις γης που είχαμε ζητήσει ως δημοτικό συμβούλιο. Δηλαδή χωρίς να προβλέπονται κατοικίες και χωρίς να προβλέπεται κατασκευή ξενοδοχείου».
Ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, τέως δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης δήλωσε ότι «το ΣτΕ δικαίωσε το δήμο και δικαιώθηκε και σύσσωμη η αντιπολίτευση που πρότεινε στο δημοτικό συμβούλιο να κατατεθεί προσφυγή και ανάγκασε και το δήμαρχο να ακολουθήσει. Το ΤΑΙΠΕΔ και η ΕΤΑΔ θα πρέπει πλέον να βάλουν νερό στο κρασί τους και να ξέρουν ότι θα έχουν απέναντί τους μια κοινωνία η οποία θα αγωνιστεί για τα μεγάλα ζητήματα και το θαλάσσιο μέτωπο της Καλαμαριάς και δεν θα αφήσουν να αποφασίζουν γι' αυτούς χωρίς αυτούς».
Ο επικεφαλής της παράταξης «Καλαμαριά Πρώτη Ξανά», Άρης Τεμεκενίδης δήλωσε ότι «η απόφαση του ΣτΕ είναι μια νίκη της αντιπολίτευσης. Ο δήμαρχος αναγκάστηκε να συρθεί στην προσφυγή. Πλέον, έπειτα από αυτήν την απόφαση μπορούμε να συζητήσουμε σοβαρά για την αξιοποίηση της μαρίνας. Όχι με τους όρους που έχει βάλει το ΤΑΙΠΕΔ. Αυτοί θέλουν να κάνουν εκεί μια ολόκληρη πολιτεία. Για το θέμα αυτό πρέπει να διοργανωθεί δημοψήφισμα ώστε να κινητοποιηθεί ο κόσμος για ένα τέτοιο περιβαλλοντικό έγκλημα».
Η πορεία του διαγωνισμού
Ο διαγωνισμός βγήκε στον αέρα από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) τον Ιανουάριο του 2021. Αφορούσε την παραχώρηση υπηρεσιών λειτουργίας λιμένων (υπηρεσίες ελλιμενισμού και άλλες υπηρεσίες) και του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των κινητών και/ή ακινήτων περιουσιακών στοιχείων εντός της χερσαίας και/ή της θαλάσσιας ζώνης της μαρίνας Καλαμαριάς, για περίοδο κατ' ελάχιστο 35 ετών.
Σημειώνεται ότι η θαλάσσια ζώνη της μαρίνας καταλαμβάνει επιφάνεια της τάξεως των 100.000 τ.μ. και έχει δυνατότητες ελλιμενισμού άνω των 380 σκαφών, μήκους έως 50μ. Η χερσαία επιφάνεια της μαρίνας καλύπτει έκταση της τάξεως των 78.000 τ.μ.
Η διαγωνιστική διαδικασία εξελίχθηκε σε δύο φάσεις: α) τη φάση υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος και προεπιλογή των ενδιαφερόμενων μερών και β) τη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών και ανάδειξης πλειοδότη. Σύμφωνα με την αρχική πρόσκληση τα ενδιαφερόμενα μέρη θα έπρεπε να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία το αργότερο μέχρι τις 11 Μαΐου 2021.
Τον Σεπτέμβριο του 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ προεπέλεξε έξι επενδυτικά σχήματα, τα οποία πληρούσαν τα κριτήρια συμμετοχής στη Β' φάση (υποβολή Δεσμευτικών Προσφορών) για την παραχώρηση της μαρίνας Αρετσούς. Τα προεπιλεγέντα επενδυτικά σχήματα ήταν: EMMA ALPHA HOLDING LTD, ΑΒΑΞ Α.Ε., ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε., ΠΟΡΤΟ ΚΑΡΡΑΣ ΜΑΡΙΝΑ Α.Ε., ΤΕΚΑΛ Α.Ε. και ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Ε. Η κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών είχε οριστεί για τις 24 Δεκεμβρίου 2021 αλλά έπειτα από δύο παρατάσεις ορίστηκε τελικά για τις 20 Απριλίου 2022.