Καλημέρα σας!
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται σχετικά… αθόρυβα, παρά τα τελεσίγραφα της Μόσχας και τις δραματικές εκκλήσεις για βοήθεια του Κιέβου, που αντιστέκεται σθεναρά στα πεδία των μαχών. Πάντως, πληροφορίες που προέρχονται από Ουκρανούς που ζουν στην Ελλάδα και επικοινωνούν με δικούς τους ανθρώπους στην πατρίδα τους, λένε ότι σε περιοχές στις οποίες δεν έχει φτάσει ο πόλεμος -για παράδειγμα στην εύφορη κεντρική Ουκρανία- οι αγροτικές εργασίες συνεχίζονται κανονικά, όπως και οι υπόλοιπες δουλειές. Ειδικά όμως τα αγροτικά έχουν τεράστια σημασία για όλο τον κόσμο, αφού η Ουκρανία είναι μεγάλη παραγωγός χώρα αγροτικών προϊόντων, τα οποία δεν διασφαλίζουν μόνο την σίτιση του τοπικού πληθυσμού, αλλά και εξάγονται σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Μακάρι αυτή η εξέλιξη να επιβεβαιωθεί στην πράξη, ώστε στο πεδίο των τροφίμων και του επισιτισμού τα προβλήματα να είναι όσο το δυνατόν λιγότερα.
Ταμείο Ανάκαμψης για μεγάλους…
Ανησυχία καταγράφεται ανάμεσα στα μέλη του οικονομικού επιτελείου για την πολύ χαμηλή συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας στην αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι προτάσεις του ιδιωτικού τομέα για πρότζεκτ που θα χρηματοδοτηθούν από τα δάνεια του ταμείου, τα οποία παρέχονται με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο, είναι έτσι κι αλλιώς ελάχιστες -μετρημένες στα δάχτυλα των δύο χεριών- και αφορούν στο σύνολό τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας. Σύμφωνα με την αγορά οι λόγοι γι’ αυτή την… απροθυμία των μικρών του επιχειρείν είναι δύο. Αφενός το γεγονός ότι πρόκειται για δανεισμό, που έστω κι αν έχει χαμηλή τιμολόγηση κοντά στο 1% θα πρέπει να αποπληρωθεί, την ώρα που το ΕΣΠΑ και ο Αναπτυξιακός Νόμος προσφέρουν επιδοτήσεις. Αφετέρου τους αποθαρρύνει η γραφειοκρατία, που συνοδεύει έναν τραπεζικό δανεισμό, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ευρωπαϊκά κονδύλια, καθώς οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας που πληρούν τα κριτήρια, εμφανίζονται απρόθυμες να «μπλέξουν» σε λεπτομερείς διαδικασίες. Δύο τα συμπεράσματα: Πρώτον, το τζάμπα χρήμα, δηλαδή τις επιδοτήσεις ουδείς εμίσησε. Το αντίθετο. Μετά από δεκαετίες κοινοτικών προγραμμάτων τα οποία χάριζαν χρήμα, σήμερα ουδείς είναι διατεθειμένος να πάρει λεφτά για να κάνει δουλειά και να τα επιστρέψει. Δεύτερον, ακόμη κι αν κάποιος θέλει και μπορεί να πραγματοποιήσει μια επένδυση -στην προκειμένη περίπτωση το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτεί επενδυτικά σχέδια κατ’ ελάχιστον 100.000 ευρώ- η μεγάλη τυπικότητα και η αυστηρότητα των κανονικών ελέγχων τον αποθαρρύνει. Στη χώρα μας όλοι έχουν μάθει σε… ευέλικτα σχήματα, που πάντα αποδίδουν περισσότερη ρευστότητα στο χέρι.
…και για πολύ μεγάλους
Επίσης, ερωτηματικό παραμένει η αξιοποίηση των δανειακών κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Η κυβέρνηση έχει καθορίσει ότι το 50% των κονδυλίων που προορίζεται για την αγροδιατροφή θα αποδοθεί στους συνεταιρισμούς, οι οποίοι οφείλουν να καταθέσουν σχέδια, και το υπόλοιπο 50% στις ιδιωτικέ επιχειρήσεις. Φυσικά όσα κεφάλαια δεν απορροφήσουν οι συνεταιρισμοί δεν θα χαθούν, αλλά θα καλύψουν προτάσεις των επιχειρήσεων του κλάδου. Κι εδώ, όπως φαίνεται, υπάρχουν σημαντικά θέματα και τα λεφτά στο τέλος θα αξιοποιηθούν από τον αμιγώς ιδιωτικό τομέα, που έχει πλάνα και τον τρόπο να προωθήσει τις επενδύσεις. Επιπλέον, οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν… φοβούνται να αποπληρώσουν το δανεισμό τους.
Μεγάλες αυξήσεις στην αγορά
Οι μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν επιχειρήσεις και καταναλωτές λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και των μεγάλων αυξήσεων στην ενέργεια και τα καύσιμα αναδεικνύονται στο βαρόμετρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης που παρουσιάζεται σήμερα. Η συγκυρία, λοιπόν, είναι πολύ δύσκολη, καθώς ένας στους τέσσερις Θεσσαλονικείς δηλώνουν αδυναμία να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος και θέρμανσης, οπότε τους αφήνουν απλήρωτους ή δανείζονται. Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις παντός είδους, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης το κόστος της ενέργειας τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί μεσοσταθμικά 75% -υπάρχουν κατηγορίες που η αύξηση ξεπερνάει το 200%-, ενώ η προμήθεια προϊόντων εισαγωγής από τις εμπορικές επιχειρήσεις έχει επιβάρυνση 52%.
Το Πάσχα της μεγάλης εξόδου
Κάθε μέρα που περνάει αποδεικνύεται ότι η φετινή πασχαλινή σεζόν θα συνοδευτεί από μεγάλη -πρωτόγνωρη τα τελευταία χρόνια- έξοδο των Θεσσαλονικέων από το κλεινόν άστυ. Όχι μόνο προς τα γενέθλια χώματα -αυτό που λέμε Πάσχα στο χωριό-, αλλά και προς τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αεροπλάνα και λεωφορεία θα φύγουν για πρώτη φορά μετά την πανδημία ασφυκτικά γεμάτα ή σχεδόν πλήρη, καθώς οι Θεσσαλονικείς προσπαθούν να εκτονώσουν την πίεση της τελευταίας διετίας και την καταπίεση της πανδημίας, που επέβαλε αυστηρούς περιορισμούς στις μετακινήσεις και στην κανονικότητα. Κάπως έτσι η τουριστική σεζόν για τους επαγγελματίες που ασχολούνται τόσο με τον incoming, όσο και τον outcoming τουρισμό ξεκινάει με το… δεξί. Αν δεν συμβούν τραγικά και ακραία πράγματα -πόσο πιο τραγικά και ακραία από τον πανδημία, τον πόλεμο και την ακρίβεια μαζί;- η χρονιά αναμένεται να κυλήσει σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Ερωτηματικό οι Πολωνοί
Βέβαια οι ελληνικοί τουριστικοί προορισμοί που υποδέχονται επισκέπτες από την Ανατολική Ευρώπη μετρούν ήδη κάποιες δυνητικές απώλειες απ’ ό,τι υπολόγιζαν. Εννοείται ότι Ρώσοι και Ουκρανοί επί της ουσίας δεν θα έρθουν, αλλά ερωτηματικό αποτελούν και άλλες εθνικότητες. Κυρίως οι Πολωνοί που τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί σε σημαντικό παράγοντα του πελατολογίου για το τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Πόσο θα τους επηρεάσει το Ουκρανικό, αφού η χώρα τους βρίσκεται στα σύνορα της φωτιάς; Πόσο τους κτυπάει η ακρίβεια, μιας και δεν μιλάμε για τους πλουσιότερους Ευρωπαίους; Στα νησιά προορισμού τους, όπως για παράδειγμα η Ζάκυνθος, ο προβληματισμός που υπάρχει παραμένει μέχρι στιγμής αναπάντητος. Μετά το Πάσχα και όσο προχωράμε στον Μάιο το τοπίο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Τουλάχιστον έτσι πιστεύουν στο νησί, ο τουρισμός του οποίου εξαρτάται κατά 50% από τη Μ. Βρετανία. Η αισιοδοξία, πάντως, δε λείπει από τους πάντοτε θετικής αύρα κατοίκους του Τζάντε, που φέτος υπολογίζουν να πραγματοποιήσουν το 80% του τζίρου του 2019, παρά το ότι για το Πάσχα η κίνηση είναι αυξημένη, αλλά όχι ασφυκτική όπως έλπιζαν.
Εξαγορές κλινικών στη Θεσσαλονίκη
Θεαματικές κινήσεις στο πεδίο της ιδιωτικής υγείας στη Θεσσαλονίκη προετοιμάζει προσεκτικά αυτή την περίοδο το CVC Capital Partners, το αμερικάνικο fund που πρόσφατα εξαγόρασε την Εθνική Ασφαλιστική και από το 2017 έχει πραγματοποιήσει επενδυτικές κινήσεις τόσο στο χώρο της ιδιωτικής υγείας, όσο και στη μεταποίηση. Σύμφωνα, λοιπόν, με πληροφορίες οι Αμερικανοί, που δείχνουν να πιστεύουν στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και αγοράς, διαπραγματεύονται την εξαγορά δύο ιδιωτικών κλινικών που ανήκουν σε έναν όμιλο και ενός διαγνωστικού κέντρου, από τα πιο γνωστά στη Θεσσαλονίκη. Εάν οι εξαγορές αυτές προχωρήσουν θα πρόκειται ασφαλώς για βήματα αναβάθμισης της ιδιωτικής υγείας στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή.