Skip to main content

Τσερμενίδης: Φινάλε για τον πιο ισχυρό συνδικαλιστή της Θεσσαλονίκης

Η πορεία του συνδικαλιστή που κατάφερε να συνδιοικεί τον ΟΑΣΘ - Από το ΚΚΕ στο ΠΑΣΟΚ και από την περίοδο των παχιών αγελάδων στην κατάρρευση.

Σε λίγους μήνες, τον Φεβρουάριο του 2021, θα συμπλήρωνε είκοσι χρόνια στο αξίωμα του προέδρου του πολυπληθέστερου συνδικάτου εργαζομένων στη Θεσσαλονίκη και ένα από τα μαζικότερα πανελλαδικά.

Αν και δεν είμαι πρόχειρος, δεν ενθυμούμαι άλλον συνδικαλιστή με μακροβιότερη θητεία από αυτήν την οποία διέτρεξε ο Δημήτρης Τσερμενίδης στο συνδικάτο εργαζομένων στον ΟΑΣΘ. Την περασμένη Πέμπτη ο Τσερμενίδης πήρε τη μεγάλη απόφαση και υπέβαλε την παραίτησή του, παραμένοντας απλό μέλος στο διοικητικό συμβούλιο του συνδικάτου στο οποίο, νέος πρόεδρος αναδείχθηκε ο Γιάννης Δήμκας.

Ο λόγος της εθελούσιας αποστρατείας του δεν είναι άλλος από τη συνταξιοδότησή του. Έχοντας κλείσει τα 62, και όντας σε καθεστώς βαρέων και ανθυγειινών, υποχρεούται να αφυπηρετήσει. Στον ΟΑΣΘ έπιασε δουλειά πριν από περίπου 49 χρόνια, τον Φεβρουάριο του 1972, σε ηλικία 13 ετών. Πήγε ως μαθητευόμενος τεχνίτης και έκτοτε, με εξαίρεση το διάλειμμα του στρατού, ρίζωσε στον Οργανισμό, αφήνοντας το δικό του αποτύπωμα στον ΟΑΣΘ καθώς και στην εξέλιξη των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο Τσερμενίδης ήταν πολλά περισσότερα από απλός πρόεδρος του συνδικάτου. Του αναγνωρίζουν -ή του καταλογίζουν, αναλόγως πως το βλέπει ο καθένας- ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα συνδιοικούσε, ουσιαστικά, τον ΟΑΣΘ, μαζί με τους μετόχους. Άλλωστε το συνδικάτο διέθετε μετοχές στον Οργανισμό αλλά πρωτίστως, διέθετε ισχύ την οποία ο Τσερμενίδης ήξερε να την αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο. Μετά, μάλιστα, το θάνατο του πρώην προέδρου του ΟΑΣΘ Χαράλαμπου Παπαδόπουλου το 2008, με τον οποίο είχε καταφέρει να βρει ισορροπίες, ο ρόλος του έγινε περισσότερο αποφασιστικός καθώς η διάδοχη διοίκηση των μετόχων υπό τον Χρήστο Στεφανίδη, απεδείχθη τουλάχιστον ανεπαρκής, αφήνοντας έτσι σημαντικό ζωτικό χώρο και ρόλο στον Τσερμενίδη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις διαπραγματεύσεις οι οποίες έγιναν το 2014 για την τελευταία συμφωνία μεταξύ ελληνικού δημοσίου και ΟΑΣΘ, τον Οργανισμό εκπροσώπησε ουσιαστικά ο πρόεδρος του συνδικάτου.

Από την παράταξη του ΚΚΕ σε αυτήν του ΠΑΣΟΚ

Υποψηφιότητα στο συνδικάτο έθεσε πρώτη φορά το 1982 με την ΕΣΑΚ η οποία ήταν προσκείμενη στο ΚΚΕ. Αργότερα μεταπήδησε στο ΠΑΣΟΚ και κατάφερε να εκλεγεί μέλος της διοίκησης το 1991 ως β' αντιπρόεδρος. Την επόμενη χρονιά αναδείχθηκε γραμματέας και από τον Φεβρουάριο του 2001 πρόεδρος του συνδικάτου. Στη συνδικαλιστική αναρρίχησή του βοήθησε η πολύ μεγάλη απεργία, διάρκειας 37 ημερών που είχε γίνει στο τέλος της δεκαετίας του 1980 με αίτημα την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας. Ήταν μία από τις μεγαλύτερες απεργίες στην ιστορία του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος.

Μαζί με τον πρώην υπουργό και μετέπειτα πρόεδρο του ΣΑΣΘ Νίκο Ακριτίδη έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην επέκταση της αστικής συγκοινωνίας σε ολόκληρο το νομό η οποία έγινε σε δύο φάσεις. Η πρώτη το 2003, επί υπουργίας Χρήστου Βερελή και η δεύτερη το 2011 και πάλι με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Η πρώτη επέκταση είχε διχάσει τον ΟΑΣΘ καθώς ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος δεν την ήθελε ενώ το συνδικάτο είχε ταχθεί υπέρ. Τελικά, έπειτα από μακρά περίοδο διαβουλεύσεων επιτεύχθηκε συμβιβασμός. Ο ΟΑΣΘ εκτόπισε το ΚΤΕΛ από την ύπαιθρο της Θεσσαλονίκης για να του παραδώσει, μετά 17 χρόνια, εκ νέου, το 2020 τις λεωφορειακές γραμμές εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος.

Ο Τσερμενίδης υπήρξε μετρ στους ελιγμούς. Απόδειξη ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκε την κρατικοποίηση του ΟΑΣΘ από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2017. Αρχικά την πολέμησε, αλλά στη συνέχεια τα βρήκε με τον τότε υπουργό Χρήστο Σπίρτζη, δεχόμενος την περικοπή των μισθών, με αντάλλαγμα όμως, την εδραίωση της μονιμότητας των περίπου 2.300 εργαζομένων. Εκτιμά, ωστόσο, ότι η κρατικοποίηση, αν και αναγκαίο κακό, καθώς ο ΟΑΣΘ είχε ήδη καταρρεύσει, τελικά απέτυχε, χρεώνοντας μεγάλο μερίδιο ευθύνης στον τέως πρόεδρο του Οργανισμού Στέλιο Παππά ο οποίος απεδείχθη ανεπαρκής, αλλά και στον Σπίρτζη ο οποίος απέφυγε να κάνει το τελευταίο και πλέον αποφασιστικό βήμα για την εδραίωση της κρατικοποίησης, που ήταν η ίδρυση της ΑΣΥΘ. Επιπλέον του καταλογίζεται ότι ήταν εκείνος ο οποίος άνοιξε την κερκόπορτα για να ξαναμπούν τα ΚΤΕΛ στις αστικές συγκοινωνίες.

Η περίοδος των παχιών αγελάδων και η κατάρρευση

Η καλύτερη εποχή για το ΟΑΣΘ, σύμφωνα με τον Τσερμενίδη, αλλά και βάσει των επιχειρησιακών δεδομένων, ήταν από το 2001 ως και το 2014. Λογικό, το κρατικό χρήμα έρεε άφθονο, αρκετό για να εισπράττουν οι μέτοχοι, να αυξάνουν τους μισθούς τους οι εργαζόμενοι, αλλά και να εκσυγχρονίζεται ο στόλος των λεωφορείων. Το παλαιότερο δεν υπερέβαινε τη 12ετια. Τα πρώτα σύννεφα ξεκίνησαν το 2011, μετά το πρώτο μνημόνιο, ενώ η μπόρα ξέσπασε μετά το 2014 όταν, υπό την πίεση των δανειστών, η κυβέρνηση Σαμαρά αναγκάστηκε να περικόψει περίπου κατά το ήμισυ την κρατική επιδότηση.

Ο Τσερμενίδης ήταν από αυτούς που προέβλεψε ότι ο λογαριασμός δεν βγαίνει, αλλά ουδείς ήταν διατεθειμένος, ούτε οι μέτοχοι, ούτε και το συνδικάτο, να προβούν σε αυτόβουλη περιστολή κερδών και μισθών. Και κάπως έτσι, σε συνδυασμό και με την τακτική του οικονομικού στραγγαλισμού την οποία εφήρμοσε ο Σπίρτζης, ο ΟΑΣΘ οδηγήθηκε στην πλήρη κατάρρευση, ανοίγοντας το δρόμο προς την κρατικοποίησή του η οποία, όμως, αντί να τον οδηγήσει στο δρόμο της αρετής, τον έσπρωξε βαθύτερα στο τέλμα.