Ως τη «μεγαλύτερη αναπτυξιακή παρέμβαση, η οποία έγινε ποτέ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας» χαρακτήρισε ο περιφερειάρχης, Απόστολος Τζιτζικώστας, το νέο ΕΣΠΑ της Περιφέρειας 2021 – 2027, ύψους 1,44 δισ. ευρώ.
Σήμερα έγινε η ουσιαστική έναρξη του νέου ΕΣΠΑ, με τη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης, υπό την προεδρία του κ. Τζιτζικώστα και ο περιφερειάρχης ανακοίνωσε τον προγραμματισμό των προσκλήσεων, οι οποίες ανοίγουν από το νέο έτος και μέχρι τον Απρίλιο συνολικά, όπως είπε ο κ. Τζιτζικώστας, συνολικά θα ανοίξουν 18 προσκλήσεις 250 εκατ. ευρώ.
Οι άξονες προτεραιότητας του νέου ΕΣΠΑ είναι έξι:
1.Παραγωγικός ανταγωνιστικός μετασχηματισμός της Κεντρικής Μακεδονίας: 190,3 εκατ. ευρώ.
2.Στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης στην Κεντρική Μακεδονία 290,7 εκατ. ευρώ.
3.Εξασφάλιση της διασυνδεσιμότητας της Κεντρικής Μακεδονίας: 105,5 εκατ. ευρώ.
4.Προώθηση της Κοινωνικής Συνοχής στην Κεντρική Μακεδονίας: 576,4 εκατ. ευρώ (ΕΤΠΑ 211,0 εκατ. ευρώ και ΕΚΤ 365,4 εκατ. ευρώ).
5.Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη στην Κεντρική Μακεδονία: 257,9 εκατ. ευρώ.
6.Τεχνική Βοήθεια: 19,3 εκ. ευρώ (ΕΤΠΑ 11,6 εκ. ευρώ και ΕΚΤ 7,7 εκατ. ευρώ).
Δυναμική εκκίνηση
Ο κ. Τζιτζικώστας στην εισαγωγική ομιλία του επισήμανε ότι "το πρόγραμμα, ύψους 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, αποτελεί τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή παρέμβαση, η οποία έγινε ποτέ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Το νέο ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι συνδεδεμένο με τις Ευρωπαϊκές Πολιτικές, εναρμονισμένο με το Κανονιστικό Πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων, που σχεδιάστηκε με βάση τις πραγματικές αναπτυξιακές δυνατότητες της Κεντρικής Μακεδονίας, με συγκεκριμένους άξονες προτεραιοτήτων".
Όπως ανακοίνωσε ο περιφερειάρχης "στη νέα Προγραμματική Περίοδο έχουμε πολύ σημαντικές δυνατότητες για την ανάπτυξη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Και η σημερινή πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης αποτελεί ορόσημο για την έναρξη του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Με το νέο Πρόγραμμα, αν και εγκρίθηκε μόλις πρόσφατα, ξεκινάμε δυναμικά, καθώς ήδη προγραμματίσαμε προσκλήσεις για ένταξη δράσεων ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ: 134 εκατομμυρίων ευρώ στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και 116 εκατομμυρίων ευρώ στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο".
Ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι σημείο – κλειδί είναι η συνεργασία και υπογράμμισε: «Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στις πιο δύσκολες εποχές, σε διαδοχικές κρίσεις, απέδειξε ότι είναι φορέας αποτελεσματικότητας και σταθερότητας, ότι είναι ο θεσμός που βρίσκεται πιο κοντά στους πολίτες, με ταυτόχρονη πρόσβαση στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η γνώση των αναπτυξιακών ζητημάτων του τόπου μας και η οικοδομημένη σταθερή σχέση εμπιστοσύνης με τους εταίρους μας, θα είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα για την επιτυχημένη υλοποίηση των δράσεων. Και όπως κάθε φορά, αυτό που κάνουμε είναι να αθροίζουμε δυνάμεις, αλλά αυτή τη φορά το κάνουμε ακόμα πιο γρήγορα, ακόμα πιο αποτελεσματικά. Γιατί η συγκυρία το απαιτεί, γιατί η κοινωνία το έχει ανάγκη. Γιατί συνεχίζουμε με μεθοδικότητα και πολλή δουλειά να χτίζουμε τη Μακεδονία του 2030. Τη σύγχρονη, έξυπνη, πράσινη και ανθρώπινη Περιφέρεια, που αντανακλά των καλύτερό μας εαυτό".
Δύο προκλήσεις
Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη δυο επιπλέον προκλήσεις στο νέο ΕΣΠΑ, πέρα από τις παγκόσμιες προκλήσεις και κινδύνους που είναι σε εξέλιξη είναι:
1.Η αυξημένη χρηματοδότηση του Περιφερειακού Προγράμματος, όπου γι' ακόμα μία φορά θα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο όλους τους πόρους για να πιάσει τόπο, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο ευρώ.
2.Η τυπολογία των δράσεων σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Περιφέρειας, που φροντίσαμε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και τα ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου μας. Γιατί ακριβώς αυτός είναι ο ρόλος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, να μετατρέπει τους απρόσωπους ευρωπαϊκούς πόρους σε μετρήσιμο έργο για όλους τους πολίτες. Η μακρά διαβούλευση που προηγήθηκε της έγκρισης των Περιφερειακών Προγραμμάτων μάς έδωσε τη δυνατότητα της σαφούς περιγραφής του 'ποιος κάνει τι' σε σχέση και με τα Τομεακά Προγράμματα, πάντα σε εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές πολιτικές όλων των Τομέων και το Κανονιστικό Πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων.
Αυστηρή προειδοποίηση
Ο κ. Τζιτζικώστας επίσης απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση ότι όποιος φορέας υλοποιεί έργα και δράσεις που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας υποχρεούται βάσει των κανόνων της ΕΕ να το αναφέρει ρητά και να το δημοσιοποιεί.
Σε άλλη περίπτωση οι κανόνες της ΕΕ προβλέπουν ακόμη και αποδέσμευση των πόρων από τα συγκεκριμένα έργα και δράσεις.
Άξονες Προτεραιότητας
Αναλύοντας τους άξονες προτεραιότητας του Προγράμματος, ο κ. Τζιτζικώστας έδωσε τα εξής στοιχεία:
ΑΞΟΝΑΣ 1: Παραγωγικός ανταγωνιστικός μετασχηματισμός της οικονομίας, με δράσεις που θα αγγίξουν τα 183 εκατομμύρια ευρώ, για:
-Την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας.
-Την αξιοποίηση των νέων προηγμένων τεχνολογιών.
-Την ανάπτυξη της ψηφιοποίησης προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.
-Την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
-Την εξειδίκευση σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στο πλαίσιο της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης.
ΑΞΟΝΑΣ 2: Η στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης, με δράσεις που θα ξεπεράσουν τα 290 εκατομμύρια ευρώ, για:
-Την προώθηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
-Την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ενίσχυσης της ενεργειακής αυτονομίας σε κτιριακές εγκαταστάσεις και υποδομές.
-Την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την πρόληψη των κινδύνων.
-Την προστασία και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και των πράσινων υποδομών, με μείωση της ρύπανσης.
-Τη βιώσιμη διαχείριση και την πρόσβαση στο νερό.
-Τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία.
ΑΞΟΝΑΣ 3: Η εξασφάλιση της διασυνδεσιμότητας της Κεντρικής Μακεδονίας, με δράσεις προϋπολογισμού 105,5 εκατομμυρίων ευρώ, που ενισχύουν τη βιώσιμη, έξυπνη και ασφαλή κινητικότητα σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
ΑΞΟΝΑΣ 4: Η στήριξη της κοινωνικής συνοχής: Αφενός με δράσεις ύψους 211 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, για νέα σχολεία, εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων, ενίσχυση της κοινωνικής πρόνοιας, επέκταση των πολιτιστικών και τουριστικών υποδομών. Και αφετέρου με δράσεις ύψους 365,4 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, για την ισότιμη πρόσβαση στην απασχόληση και την εκπαίδευση, την κατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων και τη στήριξη των ευάλωτων συμπολιτών μας.
ΑΞΟΝΑΣ 5: Η Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη, με τους συνολικούς πόρους να αγγίζουν τα 258 εκατομμύρια ευρώ και δράσεις για την κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική ανάπτυξη, με έμφαση στην ασφάλεια, τη φυσική κληρονομιά, τον τουρισμό και τον πολιτισμό.
