Για να σωθεί το φετινό καλοκαίρι τουριστικά στη Βόρεια Ελλάδα είναι αναγκαίο, πέρα από την υγειονομική θωράκιση, να ληφθούν μέτρα ενίσχυσης του οδικού τουρισμού άμεσα. Αυτός είναι που θα μπορέσει να στηρίξει τις επιχειρήσεις και να φέρει μέρος του χαμένου εισοδήματος σε έναν κλάδο, ο οποίος είναι από τους βασικούς αναπτυξιακούς πυλώνες, ειδικά στην Κεντρική Μακεδονία.
Όλοι οι τουριστικοί φορείς, αλλά και η αυτοδιοίκηση, είχαν προειδοποιήσει εγκαίρως την κεντρική διοίκηση να λάβει μέτρα, τα οποία θα μπορέσουν να εφαρμοστούν με το άνοιγμα της τουριστικής περιόδου, ώστε να πιάσουμε ένα καλό ποσοστό του τουριστικού ρεύματος του 2019 και να αφήσουμε το καταστροφικό 2020 πίσω μας οριστικά.
Δυστυχώς, ο πρώτος μήνας του καλοκαιριού ουσιαστικά χάθηκε. Η αναπλήρωση των χαμένων εσόδων θα πρέπει να γίνει επί της ουσίας στο δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου και εφόσον βοηθήσει κι ο καιρός, στον μήνα – ερώτημα σε κάθε θερινή τουριστική περίοδο, τον Σεπτέμβριο.
Τα προβλήματα που επρόκειτο να ανακύψουν τα γνωρίζαμε από πέρσι και δυστυχώς τα έχουμε βιώσει και τον φετινό Ιούνιο, παρά το γεγονός ότι αποκομίσαμε εμπειρία, ότι γνωρίζαμε τι πρόκειται να αντιμετωπίσουμε, ότι οι συνθήκες δεν είναι τόσο ευμετάβλητες σε σχέση με ένα χρόνο πριν κι ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες πλέον σε όλη την ΕΕ, που αποτελούν έναν μπούσουλα για τη διαχείριση του τουρισμού.
Η τουριστική καμπάνια στο εξωτερικό ήταν περιορισμένη και φέτος. Υπαρκτή, όμως ανεπαρκής, όπως τουλάχιστον επισημαίνουν τουριστικοί φορείς.
Επίσης, το λόμπινγκ με τις εταιρείες (τουριστικά πρακτορεία κτλ.), αλλά και με τις κυβερνήσεις χωρών από τις οποίες υποδεχόμαστε τους περισσότερους τουρίστες αποδείχτηκε ελλειμματικό. Ακόμη η Βρετανία έχει τη χώρα μας στο «πορτοκαλί», παρότι η πορεία της πανδημίας και των εμβολιασμών δείχνει ότι η Ελλάδα είναι από τους πλέον ασφαλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς. Η τουριστική διπλωματία δεν πήγε πολύ καλά κι όμως είναι βασική παράμετρος για να είναι επιτυχής μια σεζόν.
Το μπάχαλο με τα σύνορα δεν αποφεύχθηκε και φέτος. Οι αρμόδιοι υποστηρίζουν ότι από την 1η Ιουλίου τα πράγματα θα βελτιωθούν και στα οδικά σύνορα, ειδικά στον μεθοριακό σταθμό του Προμαχώνα. Δεν είναι λίγο αργά; Γιατί δεν ενισχύθηκε ο Προμαχώνας και οι άλλες πύλες εισόδου σε προσωπικό, προκειμένου από την επίσημη έναρξη της θερινής τουριστικής περιόδου (από την κυβέρνηση) μετά τα μέσα Μαΐου να υπάρχει η αναγκαία στελέχωση για να μην βλέπουμε ουρές αυτοκινήτων και ταλαιπωρία στα σύνορα;
Βελτίωση στο και... πέντε στον Προμαχώνα – Τρεις νέοι διάδρομοι ελέγχου από εβδομάδα
Αποτέλεσμα της ολιγωρίας είναι οι εικόνες του Σαββατοκύριακου (και των προηγούμενων) στις πύλες εισόδου της χώρας, που οδηγούν τους επισκέπτες στην Κεντρική Μακεδονία και την υπόλοιπη Βόρεια Ελλάδα. Μέσα στον καύσωνα να αναγκάζεις με δική σου ευθύνη τους τουρίστες να περιμένουν επί ώρες να μπουν στη χώρα δεν αποτελεί και την καλύτερη διαχείριση και επιπλέον συνιστά αρνητική διαφήμιση για το υπόλοιπο του καλοκαιριού, ακόμη κι αν από το επόμενο Σαββατοκύριακο κατορθώσεις και βελτιώσεις τελικά τα πράγματα...
Ήδη τουριστικοί παράγοντες της Βόρειας Ελλάδας κάνουν λόγο για ακυρώσεις κρατήσεων από τους Βαλκάνιους. Ακόμη και ως υπερβολή, οφείλει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Διότι καλώς ή κακώς δεν περιμένουμε αεροπορικώς να σώσουμε τη φετινή τουριστική περίοδο στην περιοχή μας. Στον οδικό τουρισμό έχουν στραφεί οι ελπίδες μας για ουσιαστική αύξηση του τουριστικού ρεύματος. Κι αυτόν τον τουρισμό τον αφήσαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα αθωράκιστο.
Στα επιχειρήματα περί αυστηρών ελέγχων ώστε να θωρακιστεί η χώρα υγειονομικά και να παραμείνει ασφαλής τουριστικός προορισμός, κάτι που συνιστά και την καλύτερη διαφήμιση και προσπάθεια προσέλκυσης τουριστών, στην τρέχουσα περίοδο και στις συνθήκες που επικρατούν, η απάντηση είναι οι εικόνες της ταλαιπωρίας.
Μπορούσαμε και έπρεπε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Προφανώς αυτό θα απαιτούσε μεγαλύτερη επένδυση από την πλευρά της Πολιτείας, η οποία όμως δεν έγινε. Τουλάχιστον αυτό δείχνουν τα σημερινά δεδομένα.
Επαναλαμβάνω είναι κρίσιμο να περιοριστούν αυτά τα προβλήματα δραστικά το αμέσως επόμενο διάστημα για να μη χαθεί κι αυτό το καλοκαίρι τουριστικά για τη Βόρεια Ελλάδα. Το πλήγμα ενός τέτοιου απευκταίου ενδεχομένου θα είναι τεράστιο και θα καταγραφεί μεν ως μια από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού, ωστόσο όλοι θα γνωρίζουμε ότι δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα κι ότι τα λάθη έγιναν στην προετοιμασία και την οργάνωση.
Τα προβλήματα στον οδικό τουρισμό δημιουργούν και μια ανισότητα στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας, σε βάρος της Βόρειας Ελλάδας. Οι ίδιοι οι τουριστικοί φορείς επισημαίνουν ότι όλο και περισσότεροι Βαλκάνιοι βλέποντας την κατάσταση που επικρατεί στις πύλες εισόδου της χώρας, αλλάζουν προορισμό διακοπών και κατευθύνονται σε προορισμούς του νότου, όπου μεταβαίνουν αεροπορικώς. Εκεί τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα συγκριτικά με τον οδικό τουρισμό, τόσο σε επίπεδο ελέγχων, όσο και σε επίπεδο εξυπηρέτησης, καθώς οι τουρίστες δεν υφίστανται τη βάσανο της αναμονής μέσα σε ένα αυτοκίνητο και του μαρτυρικού ταξιδιού προς τον τελικό προορισμό.
Δεν είναι θέμα εσωτερικού ανταγωνισμού μεταξύ των τουριστικών προορισμών. Είναι θέμα αντικειμενικών δυσκολιών, που κάποιες περιοχές τις ευνοούν και άλλες τις βλάπτουν.
Το άνοιγμα νέων διόδων, η στελέχωση των τελωνείων, η ενίσχυση της αστυνομίας και των κλιμακίων του ΕΟΔΥ, ως μέτρα που λαμβάνονται συμβάλλουν θετικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Έρχονται όμως αργά, δεδομένου ότι τα συγκεκριμένα μέτρα τα ζητούσε όλη η κοινωνία της Βόρειας Ελλάδας, που ασχολείται με τον τουρισμό ως προαπαιτούμενα για την έναρξη της φετινής σεζόν, κι όχι για τον... Ιούλιο.
Η κορύφωση του τουριστικού ρεύματος αναμένεται εξάλλου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και οι συνθήκες που διαμορφώνονται θα δείξει εάν αυτά τα καθυστερημένα μέτρα είναι επαρκή. Θα το γνωρίζαμε, όπως θα γνωρίζαμε και ποια επιπλέον μέτρα μπορούμε να λάβουμε για να διευκολύνουμε τον οδικό τουρισμό, εφόσον είχαν ήδη εφαρμοστεί από τον Μάιο, που υποτίθεται ότι άνοιξε η σεζόν. Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα πλέον θα το μάθουμε στην πράξη και θα ακολουθήσουμε τις καταστάσεις, αντί να προηγηθούμε αυτών.
Ελπίζω μόνο να μην φτάσουμε να κλαίμε πάνω από τα ερείπια και να υπάρχουν τα περιθώρια να βελτιωθούν τα πράγματα έστω και στο «και πέντε» γιατί το φετινό στοίχημα στον τουρισμό είναι στοίχημα συνολικά για την πορεία της εθνικής, περιφερειακής και τοπικής οικονομίας και όχι μόνο για τη φετινή χρονιά, αλλά και για το μέλλον.