Η 9η Νοεμβρίου του 1989 ήταν μια όμορφη μέρα για την 10χρονη τότε Τζόις που έμενε στο Ανατολικό Βερολίνο με τη μητέρα της. Θα περνούσε τη μέρα στο σπίτι της γιαγιάς της, ενώ το απόγευμα θα πήγαιναν στον κινηματογράφο. Αφού τελείωσε η ταινία, γιαγιά και εγγονή πήραν τον δρόμο για το σπίτι. Ωστόσο η εικόνα που έβλεπαν δεν θύμιζε τίποτα από αυτή που γνώριζαν τόσα χρόνια.
Εκατοντάδες άνθρωποι περπατούσαν χαρούμενοι στους δρόμους και κατευθύνονταν προς τα φυλάκια που χώριζαν τον ανατολικό με τον δυτικό τομέα της πόλης.
Η Τζόις και η γιαγιά της δεν έδωσαν σημασία και συνέχισαν τον δρόμο για το σπίτι, άλλωστε δεν υπήρχε χρόνος για καθυστέρηση, αφού την επόμενη μέρα η μικρή είχε σχολείο.
Η επόμενη μέρα ωστόσο ήταν πολύ διαφορετική. Η γιαγιά της Τζόις τήρησε και εκείνο το μαγικό βράδυ της 9ης Νοεμβρίου την υπόσχεση της να μην ανοίξει την τηλεόραση όσο μένει το παιδί σπίτι.
Ωστόσο εμβρόντητες γιαγιά και κόρη διαπιστώνουν το πρωί της 10ης Νοεμβρίου ότι τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Το Τείχος του Βερολίνου έπεσε. Ενθουσιασμένη η Τζόις καλεί την μητέρα της Βερόνικα στο τηλέφωνο: «Μαμά το τείχος έπεσε, μπορώ τώρα να πάρω μπάρμπι;».
Από εκείνη την ημέρα έχουν περάσει πια 32 χρόνια. Η Τζόις μπόρεσε να πάρει λίγες μέρες μετά την πτώση του Τείχους την πολυπόθητη μπάρμπι, ωστόσο πολλά άλλαξαν από τότε.
Εκτός από την αγάπη που έχει η Τζόις Μπέρνιτ για το Βερολίνο που μεγάλωσε και δεν άφησε ποτέ. Η Τζόις είναι σήμερα βασικό στέλεχος ενός αξιοζήλευτου οργανισμού του Visit Berlin, που στόχο έχει την προσέλκυση του τουρισμού στο Βερολίνο. Άλλωστε προ πανδημίας η πρωτεύουσα της Γερμανίας ήταν στους top προορισμούς στην Ευρώπη (30 εκατ. διανυκτερεύσεις το 2019), μετά το Παρίσι και το Λονδίνο. Από τον περασμένο Μάιο η βερολινέζικη τουριστική μηχανή δουλεύει και πάλι στο ζενίθ, έχοντας να διδάξει πολλά στη Θεσσαλονίκη, που μόλις τα τελευταία δέκα χρόνια πασχίζει να μπει στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
Restart και τρίπτυχο επιτυχίας
Βρεθήκαμε στο Βερολίνο στο πλαίσιο του press trip που διοργάνωσε η εταιρεία τουριστικού μάρκετινγκ και προώθησης προορισμών Wise Ram, με επικεφαλής τον πρώην αντιδήμαρχο Τουρισμού Σπύρο Πέγκα.
Εκεί διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι, αυτό που μπορούσαμε να υποθέσουμε: Για μία πόλη όπως το Βερολίνο, η ξαφνική διακοπή οποιασδήποτε τουριστικής κίνησης ήταν πραγματικά ένα σοκ.
«Η πανδημία ουσιαστικά αφαίρεσε ένα μεγάλο κομμάτι εισοδήματος για το Βερολίνο. Από τη στιγμή που επιτρέπονται ελεύθερα τα ταξίδια πρέπει να ξαναχτίσουμε ουσιαστικά από την αρχή τη φήμη της πόλης και να έχουμε την επισκεψιμότητα προ πανδημίας», αναφέρει ο CEO του Visit Berlin Μπούρκχαρντ Κίκερ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό που ουσιαστικά πουλάει το Βερολίνο στους τουρίστες είναι πως δεν πρόκειται για μια τυπική γερμανική πόλη, αλλά για ένα σταυροδρόμι πολιτισμών που παντρεύει αρμονικά κουλτούρες, γεύσεις, μουσικές και εικόνες.
Στην ερώτηση ωστόσο τι μπορεί να μάθει ο νηπιακής ηλικίας τουρισμός της Θεσσαλονίκης, ο επί δέκα χρόνια επικεφαλής του οργανισμού τουριστικής προώθησης του Βερολίνου απαντά πως η επιτυχία στον τουρισμό έρχεται σταδιακά με την ανάπτυξη τριών πυλώνων: Του πολιτισμού, της γαστρονομίας και της νυχτερινής ζωής. Πλέον το «Visit Berlin» έχει υιοθετήσει το δόγμα του «δημιουργικού Βερολίνου», που στόχο έχει να προωθήσει ιδέες και επιχειρήσεις που πηγαίνουν ένα βήμα παραπέρα το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται.
Πέρα από τις μπίρες και τα λουκάνικα
Η γαστρονομία στους τουριστικούς προορισμούς αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ταξιδιωτικής εμπειρίας και αυτό από ό,τι φαίνεται το ξέρουν καλά στο Βερολίνο.
Η Εμίκο Μόργκεν, γεννημένη στο Βερολίνο από Γερμανό πατέρα και Γιαπωνέζα μητέρα είναι ίσως ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα για το τι πρεσβεύει το Βερολίνο στη γαστρονομία.
Η ίδια αν και καλλιτέχνης, ασχολείται και με τις ξεναγήσεις στο Βερολίνο, ενώ ειδικεύεται μεταξύ άλλων και στη γαστρονομία της πόλης.
«Πριν από 15 περίπου χρόνια δεν υπήρχε δυνατή κουλτούρα γαστρονομίας στο Βερολίνο. Ωστόσο η έλευση ανθρώπων που ήρθαν να μείνουν στην πόλη όλα αυτά τα χρόνια έχει αναβαθμίσει και την τοπική κουζίνα. Τούρκοι, Ινδοί, Βιετναμέζοι και τόσες άλλες φυλές έχουν συνεισφέρει όλα αυτά τα χρόνια στην αναμόρφωση της τοπικής κουζίνας», εξηγεί η Εμίκο στην Voria.gr.
Οι Βερολινέζοι έχουν αφήσει πίσω τους το παραδοσιακό «κάριβουρστ» συνοδεία μπύρας και προτιμούν άλλες γεύσεις. Η τάση του «Asian Fusion» κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια στη γαστρονομία της πόλης, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως το περίφημο «ντονέρ κεμπάμπ» που μπορεί να γευτεί κάποιος σε πολλές γωνίες της πόλης γεννήθηκε στο Βερολίνο από τους Τούρκους μετανάστες.
«Κάθε λαός έχει αφήσει το στίγμα του στην κουζίνα της πόλης, κάνοντας την μοναδική στον κόσμο», αναφέρει η Εμίκο Μόργκεν.
Πόλη των καλλιτεχνών
Μετά την πτώση του Τείχους, το Βερολίνο άρχισε και πάλι να μετατρέπεται σε μια πόλη των καλλιτεχνών, όπως ήταν το 1920. Οι εποχές μπορεί να αλλάζουν, ωστόσο η έλευση καλλιτεχνών δίνει πάντα ένα διαφορετικό χρώμα σε μια πόλη. Το Βερολίνο είναι σίγουρα μια πόλη της τέχνης, αφού πάνω από 20.000 καλλιτέχνες από το εξωτερικό ζουν στην πρωτεύουσα της Γερμανίας.
Επιπλέον, πάνω από 400 γκαλερί και δεκάδες μουσεία δημιουργούν μια παλέτα επιλογών για τον επισκέπτη.
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι όλες οι γειτονιές του Βερολίνου που έχουν αναβαθμιστεί, το οφείλουν στο γεγονός ότι φιλοξενούσαν καλλιτέχνες που αναζητούσαν μέρη με φθηνά ενοίκια για να εγκατασταθούν.
Απόδειξη ωστόσο του τι σημαίνει πολιτισμός για το Βερολίνο είναι η περίπτωση του Humboldt Forum. Το άλλοτε ανάκτορο των Πρώσων βασιλέων και Γερμανών αυτοκρατόρων κατεδαφίστηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για να χτιστεί εκεί τη δεκαετία του 1970 το «Παλάτι του λαού» από την κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας. Ωστόσο η ιδέα να επανέλθει το μπαρόκ κτήριο ωρίμασε και από τη θεμελίωσή του το 2013 ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2020 που άνοιξε διαδικτυακά.
«Υπήρξαν πολλές συζητήσεις για το πως θα αξιοποιηθεί το κτήριο. Τελικά αποφασίστηκε να γίνει ένα Mall τέχνης. Στεγάζει το Εθνολογικό Μουσείο του Βερολίνου και το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, περιοδικές εκθέσεις, εκδηλώσεις και παραστάσεις. Ένας χώρος που αντιπροσωπεύει τη ροπή που έχει το Βερολίνο προς την τέχνη», επισημαίνει υπεύθυνος τύπου του Humboldt Forum Μίκαελ Μάτις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι δια ζώσης άνοιξε τις πύλες του τον περασμένο Ιούλιο και μέχρι σήμερα πάνω από 220.000 το έχουν επισκεφθεί, ενώ όταν αναπτυχθεί η πλήρης λειτουργία σε όλους τους χώρους (με τη λειτουργία εστιατορίων κτλ) του η επισκεψιμότητα αναμένεται να εκτοξευθεί.
Η θρυλική νυχτερινή ζωή
«Εάν σε μια πόλη δεν καταφέρεις να κρατήσεις τη νεολαία, αυτή θα φύγει. Και εάν φύγει ο νέος κόσμος από μια πόλη τότε αυτή παύει να είναι παραγωγική. Είσαστε τυχεροί που στη Θεσσαλονίκη έχετε τόσο νέο κόσμο λόγω των πανεπιστημίων και πρέπει να το αξιοποιείτε συνεχώς».
Τα παραπάνω λόγια αποτελούν τον τρόπο σκέψης του ανθρώπου που ουσιαστικά έβαλε τον θεμέλιο λίθο ώστε το Βερολίνο να μετατραπεί σε πρωτεύουσα του underground clubbing σε όλη την Ευρώπη.
Ο 67χρονος πια Ντιμίτρι Χέγκεμαν, λίγο μετά την πτώση του τείχους στο Βερολίνο με μια ομάδα φίλων του δημιούργησε το θρυλικό techno club TRESOR που το 2007 μεταφέρθηκε σε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο ηλεκτρισμού στο κέντρο του Βερολίνου, που πλέον διαθέτει και συναυλιακό χώρο και χώρο περιοδικών εκθέσεων.
«Οι αναξιοποίητοι χώροι ήταν πάρα πολλοι στο ανατολικό Βερολίνο μετά το 1989. Εμείς στον συγκεκριμένο επενδύσαμε συνολικά 7 εκατ. ευρώ για να μπορέσουμε να τον διαμορφώσουμε όπως θέλαμε» λέει στην Voria.gr ο Χέγκεμαν που αποτελεί ουσιαστικά ένα τοτέμ της νυχτερινής ζωής του Βερολίνου.
Ο τρόπος σκέψης του Χέγκεμαν ουσιαστικά δημιούργησε μια έκρηξη δημιουργία underground σκηνών στο Βερολίνο, γεγονός για το οποίο συρρέουν στην πόλη κατά χιλιάδες νέοι από όλη την Ευρώπη.