Καλαθάκια που κρύβουν μια προσεκτική επιλογή από βιολογικά λαχανικά και φρούτα εποχής φτάνουν τους τελευταίους μήνες στην πόρτα Θεσσαλονικέων μέσω του εγχειρήματος «ΒΙΟκοφινάκι».
Το ΒΙΟκοφινάκι είναι ένα καλάθι με φρέσκα προϊόντα τα οποία καλλιεργούνται στα 3,5 στρέμματα του αγροκτήματος της ΑΡΓΩ, της πρώτης Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Ένταξης για απεξαρτημένα άτομα που βρίσκεται στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης στη Σταυρούπολη. Την καλλιέργεια έχουν αναλάβει άτομα που έχουν απεξαρτηθεί, γονείς απεξαρτημένων ατόμων και εργαζόμενοι στο Πρόγραμμα Απεξάρτησης ΑΡΓΩ και στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κάθε καλαθάκι κοστίζει περίπου 10 ευρώ, ανάλογα και με το βάρος των προϊόντων και διανέμεται σε καταναλωτές, οι οποίοι μπορούν να επιλέξουν τη συχνότητα που θα το παραλαμβάνουν (εβδομαδιαία, ανά 15 ημέρες, μηνιαία).
Στόχος του εγχειρήματος είναι η επαγγελματική αποκατάσταση πολιτών που έχουν απεξαρτηθεί. Με το σκεπτικό αυτό, το ΒΙΟκοφινάκι άρχισε να λειτουργεί πριν από περίπου ενάμιση χρόνο. Ξεκίνησε με δέκα και πλέον έχει φτάσει τους πενήντα πελάτες, οι οποίοι παραλαμβάνουν στην πόρτα τους φρέσκα και βιολογικά προϊόντα της εποχής.
Όπως εξηγεί ο Στέλιος Γκιουζέπας, πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής της ΚοινΣΕπ ΑΡΓΩ, το ΒΙΟκοφινάκι στηρίζεται στη λογική της διάθεσης με βάση την παραγωγή και όχι με βάση τη ζήτηση, δηλαδή δεν παίρνεις κάτι που έχεις επιλέξει από πριν αλλά το πιο φρέσκο προϊόν στο χωράφι. «Στο ΒΙΟκοφινάκι παρέχουμε τα εποχιακά λαχανικά που έχουμε μόλις συλλέξει» αναφέρει χαρακτηριστικά. Αντίστοιχα, το ΒΙΟκοφινάκι προσαρμόζεται και στην παραγωγή κάθε περιόδου του έτους. Τώρα μοιράζονται τα τελευταία χειμερινά προϊόντα και σε περίπου 15 ημέρες θα ξεκινήσουν να διανέμονται τα καλοκαιρινά λαχανικά, όπως ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκυθάκια και φρούτα, όπως πεπόνι και καρπούζι.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Γκιουζέπας, βασικός στόχος του προγράμματος αυτού είναι να καταπολεμήσει τη βασική αιτία υποτροπής των απεξαρτημένων ατόμων, την έλλειψη εργασίας και οικονομικής αυτοτέλειας. Μέσα από το πρόγραμμα, ηδη δύο άτομα που έχουν απεξαρτηθεί έχουν πλέον εργασία.
«Μαγεία να φτιάχνεις κάτι από το μηδέν»
«Περιμένω να ξημερώσει για να πάω στο αγρόκτημα», αναφέρει ο Νίκος Γεωργιάδης, ένας εκ των δύο εργαζομένων. Ο 56χρονος άνδρας, ο οποίος είναι αγρότης στο επάγγελμα, λέει πως στο αγρόκτημα βρίσκει την ισορροπία του αφού μπορεί να ασχοληθεί με τη γη που αγαπάει και παράλληλα μαθαίνει συνεχώς καινούργιες πρακτικές γύρω από τις μεθόδος της βιολογικής καλλιέργιας. Άλλωστε ο ίδιος, για να συντηρεί το αγρόκτημα, βρίσκεται εκεί «κάθε μέρα, όλο τον χρόνο». Ο κ. Γεωργιάδης, ο οποίος ήταν εξαρτημένος επί 30 χρόνια, έχει δεθεί τόσο πολύ με το εγχείρημα που λέει ότι παρότι εργάζεται μόνο δέκα μήνες στο αγρόκτημα, ήδη ξέρει ότι θέλει να συνταξιοδοτηθεί από τη δουλειά αυτή.
«Είναι μαγεία να φτιάχνεις κάτι από το μηδέν. Να βλέπεις από έναν μικρό σπόρο, να γεννιέται ένα φυτό το οποίο μετά μπορεί να σου δώσει κάτι για να τραφείς», αναφέρει με τη σειρά του ο 46χρονος Δημήτρης. Ο άντρας ασχολούνταν μέχρι πριν από λίγο καιρό μόνο ερασιτεχνικά με τη γεωργία αλλά σήμερα αυτό είναι πλέον το κυρίως επάγγελμα του στο ΒΙΟφινάκι όπυ ασχολείται τόσο με τη γεωργία όσο και με τις αποστολές των προϊόντων. Ο Δημήτρης, που έχει απεξαρτηθεί εδώ και αρκετά χρόνια επισημαίνει ότι αυτό που του αρέσει στο πρόγραμμα δεν είναι μόνο το αντικείμενο της εργασίας αλλά και ο τρόπος. «Δεν υπάρχει αφεντικό. Είμαστε ένα. Είπαμε να το ξεκινήσουμε και το κάνουμε. Αυτό που θέλω είναι σε λίγο να έχουμε άλλα πέντε παιδιά στο αγρόκτημα να δουλεύουν μαζί μας. Το ότι έχουμε ξεκινήσει κάτι, το οποίο μπορεί να δώσει δουλειά και σε άλλα απεξαρτημένα άτομα μου δίνει κουράγιο για να συνεχίσει», περιγράφει ο ίδιος.
Η σημασία της επαγγελματικής αποκατάστασης
Πράγματι, ο κ. Γκιουζέπας αναφέρει πως στόχος είναι εφόσον πλέον το πρόγραμμα είναι βιώσιμο, να «μεγαλώσει» και να μπορέσει να προσφέρει σταθερή εργασία και σε άλλα άτομα. Όπως χαρακτηριστικά λέει, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετώπισε, πλην του να κάνει το ΒΙΟκοφινάκι βιώσιμο, ήταν να αλλάξει η οπτική της ομάδας και να αντιληφθεί ότι η εργασιακή απασχόληση των απεξαρτημένων ατόμων πρέπει να είναι κυρίαρχος στόχος γιατί αυτή παίζει καθοριστικό ρόλο στην ένταξη τους.
Το αγρόκτημα της ΑΡΓΩ είναι εντός του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Τα πρώτα επτά χρόνια χρησιμοποιήθηκε μόνο για εργοθεραπεία και έπειτα άρχισε να χρησιμοποιείται και για το ΒΙΟκοφινάκι. Το αγρόκτημα είναι σε διαδικασία πιστοποίησης από τη ΒΙΟΕΛΛΑΣ ενώ τα τελευταία επτά χρόνια στον χώρο γίνεται μόνο βιολογική καλλιέργεια. Ο κ. Γιουζέπας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, για την κάλυψη των πρώτων εξόδων, την ΑΡΣΙΣ για την κάλυψη των θέσεων εργασίας με την ένταξή τους σε πρόγραμμα μέχρι το ΒΙΟκοφινάκι να γίνει βιώσιμο και τέλος τα 38 μέλη της ΚοινΣΕπ.
Όπως σημειώνει ο κ. Γκιουζέπας, στόχος είναι η ΚοινΣΕπ να συνεχίσει στην ίδια λογική. Συγκεκριμένα, η ΑΡΓΩ κάνει προσπάθειες προκειμένου την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, στις 26 Ιουνίου, να εγκαινιαστεί ένα μαγαζί επανάχρησης και ανακύκλωσης ρούχων και αντικειμένων. Επόμενοι στόχοι είναι η δραστηριοποίηση σε νέους τομείς, όπως η εστίαση, προκειμένου όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα που έχουν απεξαρτηθεί να μπορέσουν να βρουν εργασία.
Στην «ΑΡΓΩ ΚοινΣΕπ» συμμετέχουν 39 μέλη:
35 Φυσικά Πρόσωπα:
Δεκαεφτά (17) απόφοιτοι, απεξαρτημένα άτομα του Π.Ε.Θ.Ε.Α. «ΑΡΓΩ» και ωφελούμενοι (χρήστες ψυχικής υγείας) του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης
Δέκα (10) εργαζόμενοι του Π.Ε.Θ.Ε.Α. «ΑΡΓΩ» και άλλων μονάδων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης
Οκτώ (8) γονείς απεξαρτημένων ατόμων, ενεργοί πολίτες
4 Νομικά Πρόσωπα:
Γ.Ν.Θ.»Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» – Οργανική Μονάδα Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης (απόφαση Δ.Σ. 6η/13-04-2018, θέμα 56ο)
Σύλλογος Φίλων «ΑΡΓΩ»
Σύλλογος Φίλων Ψυχιατρείου
Σύλλογος Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία Θεσσαλονίκης
Όποιος θέλει να επικοινωνήσει για να παραλαμβάνει το ΒΙΟκοφινάκι, μπορεί να στείλε μήνυμα στη σελίδα στο facebook ή να πάρει τηλέφωνο στο 6980571038.