Το «μπαλάκι» είναι στην αυλή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία πρέπει να κρατήσει σε αναστολή τη λειτουργία του Δουβλίνου και άρα να κρατήσει παγωμένες τις μεταφορές μεταναστών προς την Ελλάδα και ταυτόχρονα να επιταχύνει τις μετεγκαταστάσεις προς τα ευρωπαϊκά κράτη και τις επιστροφές στην Τουρκία, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ευρωβουλευτής της ΝΔ, Ελίζα Βόζεμπεργκ.
Η ευρωβουλευτής μιλάει επίσης για τον νέο κανονισμό που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα ευρωπαϊκά λιμάνια, στην τελευταία του ολομέλεια για το 2016. Η ίδια, ως σκιώδης εισηγήτρια, συνέβαλε στην ψήφισή του, μετά από 15 χρόνια παλινωδιών και πιστεύει ότι πρόκειται για μια ευνοϊκή εξέλιξη για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών λιμανιών, με θετικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, που σοβαρό μέρος των εσόδων της απορρέει από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες.
Η κ. Βόζεμπεργκ κάνει μια συγκρατημένα αισιόδοξη πρόβλεψη για τον επόμενο χρόνο, προσβλέποντας σε μια αλλαγή ευρωπαϊκών πολιτικών, υπό την πίεση των προκλήσεων που θέτει η άνοδος των ακροδεξιών και ευρωφοβικών δυνάμεων, καθώς και το Brexit, ενώ για την Ελλάδα πιστεύει ακράδαντα ότι η ΕΕ αποτελεί ομπρέλα προστασίας και αναγκαιότητα.
Παρακάτω η συνέντευξη:
Ερ: Ποιες είναι οι επιπτώσεις του νέου κανονισμού για τα ευρωπαϊκά λιμάνια;
Στις 14 Δεκεμβρίου, η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε ένα πλαίσιο κανόνων στο οποίο εντάσσονται 25 λιμάνια του διευρωπαϊκού δικτύου. Το νέο αυτό πλαίσιο εξασφαλίζει τη διαφάνεια ως προς τη χρηματοδότηση, καθώς και την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Είναι μια ευνοϊκή εξέλιξη για τη χώρα μας, που είναι ναυτική χώρα, καθώς θα συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα των λιμανιών.
Κάθε κράτος-μέλος θα εξακολουθήσει να έχει την ευθύνη του τρόπου που παρέχει τις υπηρεσίες, αλλά δεν μπορεί να λειτουργεί ανεξέλεγκτα, κατά κύριο λόγο γιατί θα λειτουργεί εντός κανόνων που θα διασφαλίζουν τη διαφάνεια της χρηματοδότησης, τόσο από την ΕΕ, όσο και από εθνικά κονδύλια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ένας κανονισμός που απασχολούσε την ΕΕ 15 χρόνια. Εμείς κάναμε μια εντατική προσπάθεια τα τελευταία δυόμισι χρόνια, εγώ, ως σκιώδης εισηγητής, αλλά και ο εισηγητής ο σοσιαλιστής κ. Φλεγκενστάιν, για να μπορέσουμε να συμφωνήσουμε με την πρόταση του Συμβουλίου.
Τώρα καταφέραμε να ολοκληρώσουμε το νομοθέτημα που έγινε κανονισμός, ο οποίος είναι άμεσα εφαρμοστέος από τα κράτη-μέλη.
Ερ: Πως σχολιάζετε την αντιμετώπιση του προσφυγικού από την Ευρώπη, μετά την πρόταση της Επιτροπής για επαναλειτουργία του Δουβλίνου και επανέναρξη των μεταφορών, αλλά και για πάγωμα των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, ενόψει της επιθετικής της ρητορικής και των αντιδημοκρατικών μέτρων που λαμβάνει ο Ερντογάν;
Στη διαχείριση του μεταναστευτικού έχουμε κάνει υπεράνθρωπες προσπάθειες. Ως Ελλάδα έχουμε ευθύνη για τον τρόπο που άνοιξαν οι πόρτες με την παρούσα κυβέρνηση και δεν μιλάω μικροκομματικά ή μικροπολιτικά, αλλά μιλάω πολιτικά. Όταν υποσχέθηκε η κυβέρνηση ότι δεν θα διώκονται ποινικά όσοι έρχονται ανεξέλεγκτα στη χώρα, ότι θα υπάρχουν μέχρι έξι μήνες κάποιες άδειες κυκλοφορίας και θα ανανεώνονταν μετά, υπήρξε ένα κάλεσμα, το οποίο εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία, γιατί η ευθύνη είναι διπλή και άρχισαν πλέον να έρχονται οι καραβιές με τους ξένους.
Από ένα σημείο και μετά καταλογίζουμε ευθύνες στην ΕΕ, η οποία ούσα ανέτοιμη, δεν μπόρεσε να διαχειριστεί όλο αυτό τον όγκο του προσφυγικού ρεύματος. Πρέπει όμως να αναγνωρίζουμε ότι έγινε φιλότιμη προσπάθεια. Θεσμοθετήσαμε νομοθεσία για τις μετεγκαταστάσεις και για τις επανεγκαταστάσεις απ' ευθείας από την Τουρκία, αν και αυτές υπολειτούργησαν. Από 20 Μαρτίου που ισχύει η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, σταμάτησαν τα ογκώδη ρεύματα, αλλά ακόμη και σήμερα κατά μέσον όρο, 100 άνθρωποι την ημέρα έρχονται στα νησιά.
Τώρα πια το πρόβλημα έγκειται στα εξής σημεία: Αφ ενός η ελληνική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να διαχειριστεί τους ήδη υπάρχοντες ανθρώπους, όταν υποσχέθηκε τον Οκτώβριο του 2015 ότι έχουμε τη δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι τέλος του χρόνου 50.000 ανθρώπων, ενώ δεν είχαμε καθόλου αυτή τη δυνατότητα, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν αυτοί οι άνθρωποι στα νησιά ως υπερ-υπεράριθμοι (οι θέσεις είναι περίπου 8.000 και αυτή τη στιγμή είναι πάνω από 16.000 στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου). Ο κ. Μουζάλας ισχυρίζεται ότι μπορεί να πέσει η συμφωνία αν μεταφερθούν στην ηπειρωτική Ελλάδα, η αλήθεια είναι ότι δεν μπορεί να τους μεταφέρει ελλείψει υποδομών, η συμφωνία δεν το απαγορεύει -το έχω αναδείξει αυτό. Και δεν λέω ότι δεν υπάρχει θέληση, αλλά η αντικειμενική αδυναμία τον οδηγεί να δίνει εσφαλμένη πληροφόρηση. Θέλω να είμαι προσεκτική, τον έχουμε στηρίξει τον κ. Μουζάλα εδώ στην ΕΕ, για το γεγονός ότι έχει κάνει προσωπικές προσπάθειες, αλλά η όλη μεταναστευτική πολιτικής της κυβέρνησης είναι ελλιπέστατη ως ανύπαρκτη και δεν υπάρχει ένα σχέδιο Β αν αυξηθούν πάλι οι ροές.
Αφ ετέρου, καταλογίζουμε ευθύνες και στην ΕΕ, η οποία δεν έχει Σχέδιο Β. Έχουμε καταθέσει δεκάδες ερωτήσεις και πιέζουμε την Επιτροπή να απαντήσει αν υπάρχει σχέδιο Β, νοουμένου ότι οι απειλές είναι σοβαρές και διατυπώνονται από τον Πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος στην προσπάθειά του να περάσει το αίτημα για την άρση της βίζας, και μάλιστα ως το τέλος του έτους, απειλεί να ανοίξει τα ρεύματα και νά' ρθουν χιλιάδες άνθρωποι. Αυτό δεν μας απαντάει η Επιτροπή πώς θα το διαχειριστεί.
Κατηγορούμε επίσης την Επιτροπή, ότι έχει σοβαρές ευθύνες για το γεγονός ότι οι ρυθμοί μετεγκατάστασης είναι μη ικανοποιητικοί. Στην τελευταία εξέλιξη συζητούμε την άρση της αναστολής της λειτουργίας του Δουβλίνου, που σημαίνει ότι θα αρχίσουν να μας έρχονται πίσω μετανάστες από τα κράτη μέλη. Όταν η Επιτροπή, στην τελευταία της έκθεση παραδέχεται ότι περίπου 1.000 μετεγκαθίστανται τον μήνα, ενώ έρχονται 3.000, ποια είναι η απάντηση στη λύση του προβλήματος. Και μιλάμε για τα νησιά μας, τα οποία χωρίς δική τους ευθύνη έχασαν 70% των τουριστικών εσόδων, δηλαδή έχει πληγεί η οικονομία στη χειρότερη οικονομική στιγμή και καλούμε την Επιτροπή να το ξανασκεφτεί.
Καλούμε να συνεχίσει αυτό το πάγωμα, η αναστολή που έχει αποφασιστεί με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Ερ: Υπάρχει το επιχείρημα ότι αν αρχίσουν οι μεταφορές θα επιταχυνθούν και οι μετεγκαταστάσεις.
Αυτό είναι στον αέρα. Γιατί με την πρόταση της Επιτροπής, δίνεται προτεραιότητα στις μεταφορές και όχι στις μετεγκαταστάσεις και εμείς αντιδρούμε σ' αυτό όσο μπορούμε και προσπαθούμε να το αναστείλουμε, γιατί αυτοί οι 3.000 που έρχονται κατά μέσον όρο ανά μήνα τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα, ζητούν όλοι άσυλο και οι διαδικασίες ασύλου είναι βραδύτατες.
Εγώ θα ήθελα να συνεχίσει η αναστολή ως προς το Δουβλίνο και από την άλλη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες μετεγκατάστασης. Διαφορετική διαχείριση αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και με τις απειλές να εκτοξεύονται σε ανώτατο επίπεδο από τον Πρόεδρο Ερντογάν. Είναι δε δεδομένη η αναξιοπιστία της γείτονος και η ΕΕ αναγκάστηκε προς στιγμήν να παγώσει τις συνομιλίες, από την άλλη πλευρά όμως χορηγεί τεράστια κεφάλαια που δίνονται στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας
Ερ: Εσείς είστε υπέρ του παγώματος των ενταξιακών συνομιλιών ή αυτή η τακτική θα καταστήσει τον Ερντογάν ανεξέλεγκτο;
Ο Ερντογάν ευθύς εξ αρχής δεν είναι αξιόπιστος. Το πάγωμα ήταν ένα ηχηρό μήνυμα που έδειξε να περιφρονεί, αλλά από την άλλη συνυπολογίζει και προσμετρά στη συμπεριφορά του τα τεράστια χρηματικά ποσά που παίρνει. Μην ξεχνάτε ότι από τα τρία δισ. που εγκρίθηκαν πέρυσι και πρόπερσι για το προσφυγικό, τα 2,2 τα έχει πάρει. Προσδοκά σε χρήματα και ο λόγος για τον οποίο φιλοξενεί 2,5 ως 3 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, είναι επειδή ωφελείται. Και να θυμίσω, ότι μπορεί να παγώσαμε τις ενταξιακές συνομιλίες, αλλά δεν παγώσαμε τα χρήματα που δίνονται γι' αυτές, την επενδυτική πολιτική. Επομένως, τα υπολογίζει και δεν «τα σπάει», αλλά απειλεί τη χώρα μας, ενώ η Ευρώπη επαναπαύεται από το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί έρχονται στην Ελλάδα λες και δεν την αφορά. Έχουμε πολύ πιέσει εμείς οι Έλληνες -και εγώ σε ό,τι με αφορά, με την προσωπική μου συμβολή- για να αντιληφθούν ότι και η Ελλάδα είναι μια ίσης ταχύτητας χώρα και αν γεωγραφικά δέχεται μεγάλες πιέσεις, δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη απαλλάσσεται από τις ευθύνες της να εφαρμόσει τις αποφάσεις της, και μιλάω για τα κράτη μέλη που δεν δέχονται ούτε έναν πρόσφυγα.
Εμείς περιμένουμε από την Ευρώπη, να συνεχίσει να είναι σε αναστολή το Δουβλίνο, να επιταχυνθούν οι μετεγκαταστάσεις και να επιταχυνθούν και οι επιστροφές από την Ελλάδα.
Έφερα στην Ελλάδα δύο επιτροπές για το μεταναστευτικό, μία από το ΕΛΚ και μία διακομματική, που διαπίστωσαν τον ανθρωπισμό μας, το γεγονός ότι η Ελλάδα βλέπει τον άνθρωπο ως μια οντότητα και όχι ως αριθμό, αλλά η διαχείριση είναι άλλο πράγμα.
Ερ: Τι απολογισμό θα κάνατε της χρονιάς που φεύγει;
Η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλές ευθύνες και με την ανάγκη για αλλαγή πολιτικών που πρέπει να δρομολογήσει για να μπορέσει να κρατηθεί.
Η άποψή μου είναι ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να υπάρχει, αλλά με τις βελτιώσεις που χρειάζονται, τα καμπανάκια τάχει ήδη πάρει και από την άνοδο των ακροδεξιών και ξενοφοβικών από τη μια πλευρά και απ' την έξοδο με το BREXIT, ενώ έχουμε μπροστά μας και πολύ σοβαρές εκλογικές αναμετρήσεις, με πρώτη τη Γαλλία, ως προς τον υπαρκτό κίνδυνο της Μαρίν Λεπέν. Θέλω να πιστεύω ότι ο Φιγιόν θα πάρει τις εκλογές, αλλά σε κάθε περίπτωση, η καταγραφή ποσοστών είναι σημαντικό στοιχείο, όπως έγινε και στην Αυστρία με το 47% του Χόφερ. Επομένως, η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει κινδύνους για τους οποίους πρέπει να επαναπροσδιορίσει την πολιτική της.
Για την Ελλάδα η ΕΕ είναι πάνω απ' όλα μια ομπρέλα προστασίας και μια αναγκαιότητα.