Εάν περάσει ως εθνική θέση η πρόταση για πιστοποίηση του γύρου ως προϊόν ΕΠΙΠ θα χάσουμε οριστικά το προϊόν και θα μπει ταφόπλακα στην ελληνική χοιροτροφία, νομιμοποιώντας ουσιαστικά τις αθρόες ελληνοποιήσεις.
Αυτό είναι το μήνυμα που έστειλαν τα μέλη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κρέατος (ΕΔΟΚ), κατά την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα στο πλαίσιο της 11ης Zootechnia.
Υπενθυμίζεται ότι από το τέλος του 2018 ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος (ΣΕΒΕΚ) κατέθεσε φάκελο, ο οποίος βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 26 Μαρτίου, για την κατοχύρωση της παραδοσιακής συνταγής του ελληνικού γύρου. Αντίθετη πρόταση κατέθεσε η ΕΔΟΚ, η οποία βρίσκεται σε φάση ετοιμασίας φακέλου για την πιστοποίηση του ελληνικού γύρου ως προϊόν ΠΓΕ, που θέτει ως κυρίαρχο στοιχείο την προέλευση της πρώτης ύλης, εν προκειμένω του ελληνικού χοίρου (δείτε περισσότερα εδώ).
Η ΕΔΟΚ, προκειμένου να «μπλοκάρει» την υιοθέτηση της θέσης του ΣΕΒΕΚ προσανατολίζεται στο να καταθέσει ένσταση, στηριζόμενη σε θέματα που έχουν να κάνουν με τη χρήση καρυκευμάτων στο τελικό προϊόν, που μπορεί να αλλάξει τον χαρακτηρισμό του από παρασκεύασμα κρέατος (που είναι ο γύρος) σε προϊόν με βάση το κρέας.
Η ελληνική αγορά του γύρου εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περίπου 500 εκατ. ευρώ ετησίως, με το μεγαλύτερο μέρος των σχετικών προϊόντων που πωλούνται να εισάγονται τυποποιημένα, κυρίως από Ολλανδία και Ισπανία, καθώς η παραγωγή προϊόντων χοίρου στη χώρα μας ικανοποιεί σήμερα μόλις το 25% της ζήτησης, με τάσεις μείωσης της αυτάρκειας.
«Το σήμα ΕΠΙΠ αφορά τη συνταγή και δεν κατοχυρώνει το trademark και το brand. Εάν εγκριθεί η συγκεκριμένη πρόταση δεν θα μπορούμε να απαγορεύσουμε στους ξένους να χρησιμοποιούν το όνομα “ελληνικός γύρος”. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα δεν έχουμε κανένα προϊόν ΕΠΙΠ στην Ελλάδα, όταν υπάρχουν περίπου 100 ΠΓΕ και ΠΟΠ, που είναι και η γενικότερη τάση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η κατοχύρωση πρέπει να συσχετιστεί με το ελληνικό κρέας», τόνισε, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο Στέλιος Δρυς, διευθύνων σύμβουλος της Foodstandard AE, ο οποίος έχει αναλάβει τη σύνταξη του φακέλου της ΕΔΟΚ.
Ο ίδιος διερωτήθηκε πώς και γιατί ο φάκελος του ΣΕΒΕΚ εγκρίθηκε από το υπουργείο σε μόλις 1,5 μήνα και ενώ υπήρχαν περισσότεροι από 20 φάκελοι προς έγκριση που είχαν κατατεθεί νωρίτερα.
Ο γενικός γραμματέας της ΕΔΟΚ, χοιροτρόφος, Γιώργος Διδάγγελος, χαρακτήρισε τις ελληνοποιήσεις ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής χοιροτροφίας. «Υπάρχει διαθέσιμο καταναλωτικό κοινό που ζητά το ελληνικό προϊόν και αυτό εκμεταλλεύονται οι επιτήδειοι ελληνοποιητές. Ο γύρος πρέπει να κατοχυρωθεί ως προϊόν με πρώτη ύλη το ελληνικό γουρούνι, καθώς στην περίπτωση που πάρει σήμα ΕΠΙΠ ακόμη και στην Τανζανία να παραχθεί θα μπορεί να λέγεται “ελληνικός γύρος”. Τα ελληνικά κρέατα είναι σαφώς ποιοτικότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Δεν υπάρχει άλλη χώρα όπου οι χοίροι να τρέφονται κατά 70% με δημητριακούς καρπούς και οι χοιρομάνες να αυλίζονται», σημείωσε.
Ο κτηνίατρος και μικροβιολόγος τροφίμων Νίκος Κασαλιάς τόνισε πως ο ελληνικός γύρος έχει τα ελάχιστα δυνατά καρυκεύματα και χαμηλά ποσοστά λιποπεριεκτικότητας. Αυτά τα χαρακτηριστικά, όπως είπε, δεν καθορίζονται ξεκάθαρα στον φάκελο του ΣΕΒΕΚ, όπου γίνεται αναφορά σε μαρινάρισμα, το οποίο αλλοιώνει την οξύτητα του κρέατος και καθιστά το τελικό προϊόν σε προϊόν με βάση το κρέας και όχι κρεατικό παρασκεύασμα. Επεσήμανε ακόμη πως είναι σημαντικό να αποκτήσει ο γύρος ένα εθνικό αφήγημα ότι είναι κάτι ξεχωριστό σε σχέση με άλλα αντίστοιχα προϊόντα, όπως το τουρκικό ντονέρ κεμπάπ.
Στην ιστορία του ελληνικού γύρου στάθηκε ο γεωπόνος επιστήμονας τροφίμων και συγγραφέας, Σπύρος Τσιάπος, ο οποίος παρουσίασε, μεταξύ άλλων, αναφορές στον Όμηρο, τον Ηρόδοτο, τους Δειπνοσοφιστές και τον Αριστοτέλη για να αποδείξει ότι ο γύρος, που είναι εξέλιξη της σούβλας ή του «όβελου», είναι στενά συνδεδεμένος με την αρχαία Ελλάδα, έχοντας μάλιστα ιερό χαρακτήρα.
Να αναφέρουμε ότι μόλις ολοκληρωθεί η εγχώρια διαβούλευσης επί του φακέλου του ΣΕΒΕΚ, αυτός θα σταλεί στις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να τεθεί σε πανευρωπαϊκή διαβούλευση σε ένα διάστημα 6 μηνών, ενώ η τελική απόφαση εκτιμάται πως θα εκδοθεί 6-12 μήνες μετά την ολοκλήρωσή της.