Βρίθει προβλημάτων η άτυπη βιομηχανική ζώνη του Καλοχωρίου, παρά τις τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης που διαθέτει και αναγνωρίζονται από όλους και παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας οι μονάδες που λειτουργούν στην περιοχή του Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης παράγουν το 10% - 15% του βιομηχανικού ΑΕΠ της χώρας.
Σε εκδήλωση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Γιουτίκας, έδωσε μια συνολική εικόνα για τις προσπάθειες εξυγίανσης των άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων (το θέμα της εκδήλωσης), αναφερόμενος στο παράδειγμα της ζώνης του Καλοχωρίου.
Ο κ. Γιουτίκας αναφέρθηκε στο αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο και πώς αυτό μπορεί να αποτελέσει το εργαλείο για την εξυγίανση τέτοιων περιοχών.
«Έχουμε τη δυνατότητα να βρισκόμαστε σήμερα εδώ και να συζητούμε σχετικά με τις προοπτικές εξυγίανσης των άτυπων, άναρχων και ανοργάνωτων περιοχών όπου είναι επί δεκαετίες εγκατεστημένες βιομηχανικές, βιοτεχνικές και μεταποιητικές μονάδες, διότι έχουμε πλέον ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στο χέρια μας. Το νέο νόμο 4605/2019, που επέφερε βελτιωτικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης Επιχειρηματικών Πάρκων του προηγούμενου νόμου (Ν.3982/2011). Με το προσφάτως δημοσιευθέν Αναπτυξιακό Πολυνομοσχέδιο, διαμορφώνονται πλέον οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε να μπορούμε να κάνουμε ένα ουσιαστικό, γόνιμο και αποτελεσματικό διάλογο, για τον τρόπο που θα κινηθούμε στο αμέσως επόμενο διάστημα», τόνισε ο κ. Γιουτίκας.
Καλοχώρι
Αναφερόμενος στην περιοχή του Καλοχωρίου ο αντιπεριφερειάρχης επισήμανε ότι «η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει αναγνωρίσει τα σοβαρά περιβαλλοντικά και λειτουργικά προβλήματα, που επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες που έχει, μέσω της εξυγίανσης της, ώστε να συμβάλλει καθοριστικά στην μόχλευση και αναζωογόνηση της τοπικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, οι μονάδες που λειτουργούν στην περιοχή του Καλοχωρίου, παράγουν το 10% - 15% του βιομηχανικού ΑΕΠ της χώρας, ενώ ο χώρος συγκέντρωσης τους βρίσκεται σε στρατηγική θέση σε σχέση με τους υφιστάμενους, αλλά και προγραμματιζόμενους συνδυασμένους κόμβους μεταφορών στην ευρύτερη περιοχή (σε σχετικά μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης, κοντά στον Υπεραστικό Σταθμό ΚΤΕΛ 'Μακεδονία', το λιμάνι και τα τελωνεία, την περιφερειακή οδό και την ΠΑΘΕ)».
Ο κ. Γιουτίκας αναφέρθηκε στο πρόγραμμα TerraMed, που ολοκληρώθηκε το 2016 και το υλοποίησε η Περιφέρεια, προκειμένου να αποκτήσει μια επιστημονικά πλήρη και εμπεριστατωμένη μελέτη, λεπτομερούς καταγραφής της παρούσας κατάστασης στην άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση του Καλοχωρίου, καθώς και των σοβαρών προβλημάτων που υπάρχουν.
«Αυτή η δουλειά μπορεί να αποτελέσει τη βάση της δημόσιας συζήτησης που είναι αναγκαία, όπως και οι 20 προτάσεις που περιλαμβάνει για τη συνολική εξυγίανση, υποστήριξη και αναβάθμιση της περιοχής του Καλοχωρίου, η οποία ας μην το ξεχνούμε, πέραν όλων των άλλων είναι και μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», υπογράμμισε ο κ. Γιουτίκας.
Τι κατέγραψε το TerraMed
-Σε συνολική έκταση περίπου 6.615 στρ. που την αποτελούν τμήματα των Δήμων Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων - Μενεμένης και Δέλτα, καταγράφηκαν 240 επιχειρηματικές μονάδες εκ των οποίων το 70,8% εγκαταστάθηκαν στη συγκεκριμένη περιοχή πριν το 2008 ή κατά τη διάρκεια του 2008, ενώ ποσοστό της τάξεως του 29,2%, δηλαδή ένα σημαντικό ποσοστό, εγκαταστάθηκαν εκεί εν μέσω της κρίσης.
-Το μεγαλύτερο ποσοστό όμως των υπαρχουσών μονάδων (22,1%) ανήκουν στην κατηγορία «χωρίς χρήση/ερείπιο/εγκαταλελειμμένο».
-Ακολουθούν οι εταιρείες μεταφορών (18,3%) και οι εμπορικές δραστηριότητες (19,2%), η βιομηχανία/βιοτεχνία (12,9%), τα συνεργεία/μηχανουργεία (7,5%) και οι αποθήκες και εν γένει αποθηκευτικοί χώροι (5,4%). Οι εταιρείες και τα διυλιστήρια πετρελαιοειδών, που αποτελούν σήμα κατατεθέν για την περιοχή, συνιστούν το 2% περίπου των δραστηριοτήτων.
-Όσον αφορά την κατάσταση λειτουργίας, ποσοστό 77,1% των καταγεγραμμένων επιχειρήσεων και λοιπών χρήσεων γης είναι σήμερα λειτουργούσες (συνολικά 185 επιχειρήσεις). Το 38,2% των επιχειρήσεων είναι Ανώνυμες Εταιρείες (ΑΕ), το 25% ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εταιρική μορφή, 19,1% Ομόρρυθμες Εταιρείες (ΟΕ) και 9,6% Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ).
Προβλήματα
Σύμφωνα με τον κ. Γιουτίκα τα κυριότερα προβλήματα της άτυπης αυτής βιομηχανικής συγκέντρωσης στο Καλοχώρι είναι: «τα ελλιπή δίκτυα απορροής ομβρίων και ακαθάρτων, οι συχνές πλημμύρες λόγω της υψομετρικής θέσης της περιοχής σε σχέση με τη θάλασσα, τα κουνούπια, προβλήματα ασφάλειας και ελλιπούς αστυνόμευσης, η κακή συντήρηση και καθαριότητα του οδικού δικτύου, η ανεπαρκής εξυπηρέτηση από δημόσια συγκοινωνία, η ανεπαρκής αποκομιδή των απορριμμάτων, η δυσκολία πρόσβασης λόγω των έργων οδικής υποδομής που πραγματοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή, όπως και η δυσοσμία.
Επιπλέον η περιοχή είναι περιβαλλοντικά επιβαρυμένη λόγω της ύπαρξης βιομηχανικών εγκαταστάσεων και κυρίως εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών, ενώ και οι εκτός λειτουργίας εγκαταστάσεις αξιολογήθηκαν ως εστίες μεγάλου ρυπαντικού φορτίου.
Αναπόσπαστο κομμάτι της περιβαλλοντικής πίεσης που δέχεται η περιοχή αποτελεί εξάλλου και το ρέμα του Δενδροποτάμου, που είναι ο κεντρικός συλλέκτης όμβριων σχεδόν όλης της δυτικής Θεσσαλονίκης.
Πέραν αυτών, οι σχηματισμοί του εδάφους έχουν χαμηλή αντοχή και υψηλή ικανότητα παραμόρφωσης, με συνέπεια να δημιουργούνται προβλήματα καθιζήσεων. Οπότε κάθε μελλοντικό σχέδιο για την εξυγίανση της περιοχής πρέπει να λάβει υπόψη κι αυτά τα γεωτεχνικά προβλήματα.
Επίσης, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι τα αρνητικά στοιχεία που εντοπίστηκαν στη σχετική μελέτη της Περιφέρειας, έχουν βλαπτικές συνέπειες όχι μόνο στη λειτουργία των εγκατεστημένων επιχειρήσεων, αλλά και στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, καθώς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων των γειτνιαζόντων περιοχών».
Αναβάθμιση
Ο αντιπεριφερειάρχης τόνισε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει κάνει σημαντικά βήματα με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθμιση της Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης Καλοχωρίου.
«Προχωρά ήδη στην υλοποίηση μιας σειράς έργων, μέτρων, και δράσεων, όπως η εξυγίανση των εδαφών, η αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής, η σύνδεση της συγκεκριμένης περιοχής και γενικά της δυτικής Θεσσαλονίκης με τον υπόλοιπο αστικό ιστό που αποσκοπούν στην ταχεία ανάπτυξη της. Στη μελέτη του TerraMed, περιλαμβάνεται και η δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου εξυγίανσης στο Καλοχώρι. Από μέρους μας υπάρχει η βούληση, η αποφασιστικότητα, όπως και η δυνατότητα εξασφάλισης των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων. Θεωρώ όμως ότι πριν από οποιαδήποτε απόφαση και ενέργεια, προέχει ο διάλογος, η συνεννόηση και η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Επιμελητηρίων, των φορέων των Βιομηχάνων και των Εξαγωγέων και του ΤΕΕ/ΤΚΜ», είπε.
Φορέας διαχείρισης
Ο κ. Γιουτίκας επισήμανε ότι είναι αναγκαίος ένας Φορέας Διαχείρισης όπου θα μετέχουν όλοι, στα πρότυπα του αντίστοιχου των Οινοφύτων, όπου όπως είπε προηγήθηκε ένας εξαντλητικός διάλογος με στόχο τη σύμπραξη όλων των εμπλεκόμενων.
«Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι διατεθειμένη να συμβάλλει ουσιαστικά σε μια τέτοια συζήτηση κι αν το θέλετε, αν βοηθήσει, ακόμα και να συντονίσει αυτό το διάλογο. Η σημερινή συνάντηση, μπορεί να είναι η αρχή αυτού του διαλόγου. Χρειάζεται να συζητήσουμε και να καταλήξουμε σε συμφωνίες, ώστε το εγχείρημα της εξυγίανσης στο Καλοχώρι να αποτελέσει ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για την ευρύτερη περιοχή του νομού Θεσσαλονίκης».