Σήμερα θα περιγράψω μια ιστορία γραφειοκρατικής τρέλας, που πλήττει ένα σημαντικό έργο της παραλιακής ζώνης της Θεσσαλονίκης και τους αλιείς της περιοχής της Καλαμαριάς. Ένα έργο που χρονολογείται ως ιδέα από το 1999 και μέχρι και σήμερα, παρά την ομοθυμία που υπάρχει στην τοπική και κεντρική διοίκηση για την υλοποίησή του, κολλάει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Το αλιευτικό καταφύγιο της Νέας Κρήνης έφτασε σήμερα, έπειτα από τόσα χρόνια να αποτελεί «όνειρο» τόσο για τον τοπικό δήμο, όσο και για τους αλιείς και τους πολίτες. Ένα αλιευτικό καταφύγιο, όχι ένα έργο τύπου μετρό...
Η υλοποίηση του αλιευτικού καταφυγίου προβλέπεται στο αναθεωρημένο σχέδιο του δήμου Καλαμαριάς από το 2015.
«Το λιμενικό αυτό έργο στοχεύει στην εξυπηρέτηση επαγγελματικών σκαφών παράκτιας αλιείας, που αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους αναπτυξιακούς τομείς της Καλαμαριάς, στοχεύοντας στην ενίσχυση μιας δυναμικής παραδοσιακής οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής. Στον δήμο Καλαμαριάς δραστηριοποιείται σημαντικός αριθμός αλιέων που δε διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης και αναγκαστικώς χρησιμοποιεί το χώρο της Μαρίνας Αρετσούς, η οποία εκχωρήθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ, λύση όμως προσωρινή και μη βιώσιμη. Επίσης, ο διασκορπισμός των αλιέων σε λοιπές λιμενικές υποδομές εμφανώς απομακρυσμένες από την περιοχή, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας του κλάδου και πλειάδας ωφέλιμων αποτελεσμάτων για την περιοχή», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δήμος Καλαμαριάς.
Στοιχειοθετώντας τη χρησιμότητα, σκοπιμότητα και αναγκαιότητα του έργου έγιναν στο παρελθόν προσπάθειες για να βρεθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Την προσπάθεια συνέχισε η σημερινή δημοτική αρχή. Ο δήμαρχος, Γιάννης Δαρδαμανέλης, το πάλεψε και συνεχίζει να το παλεύει, όμως συναντά τοίχο από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκε με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη, ο οποίος επίσης συναίνεσε στην υλοποίηση του έργου μέσα από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Αλιεία, όμως κάποιοι υπηρεσιακοί εξαντλούν το γράμμα του νόμου και μαθαίνω επιμένουν να βάζουν εμπόδια, ώστε η χρηματοδότηση να μην εγκριθεί.
Το σημαντικότερο δεν είναι η συμπεριφορά των δημοσίων υπηρεσιών. Έτσι κι αλλιώς έχουν κατοχυρώσει πατέντα. Είναι άσοι στο να δημιουργούν προβλήματα και να βάζουν εμπόδια σε καθετί, παρά να λύνουν ζητήματα.
Το σπουδαιότερο είναι ότι υπάρχουν διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια στο τομεακό πρόγραμμα για την αλιεία κι αν δε δοθούν για το συγκεκριμένο έργο πολύ απλά θα χαθούν. Θα τα επιστρέψει η χώρα στην ΕΕ.
Για ορισμένους δηλαδή έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε ευρωπαϊκούς πόρους. Φαίνεται κάποιοι μπήκαν νωρίτερα στην ανάπτυξη από εμάς τους υπόλοιπους και τους περισσεύουν κιόλας...
Επειδή έχω προσωπική πολυετή πείρα από δημοσίους υπαλλήλους, δεν θέλω να θίξω συνολικά τη δημόσια διοίκηση. Όμως, αυτή η κυρίαρχη νοοτροπία της αποφυγής ανάληψης ευθύνης, η λειτουργία χωρίς κρίση και η αδυναμία κατανόησης του αυτονόητου, λες και λειτουργούν σε αποστειρωμένο περιβάλλον, κάπου έξω ή παράλληλα με την υπόλοιπη κοινωνία, αποτελεί γάγγραινα.
Τον Ιούνιο του 2017 το επιχειρησιακό πρόγραμμα για την αλιεία άνοιξε την πρόσκληση «Αλιευτικοί Λιμένες, τόποι εκφόρτωσης, ιχθυόσκαλες και καταφύγια για έργα χωρίς προπαρασκευαστικές ενέργειες». Το Δεκέμβριο του 2018 υποβλήθηκε η αίτηση για τη χρηματοδότηση του αλιευτικού καταφυγίου της Νέας Κρήνης και τον Ιούνιο του 2019 η πρόταση απορρίφθηκε.
Ακολούθησε ένσταση και τον Ιούλιο δίδεται η απάντηση από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας 2014 – 2020, στην οποία αναφέρεται ότι «...δεν τεκμηριώνεται η αναγκαιότητα χρηματοδότησης της Πράξης από το ΕΠΑΛΘ, διότι από την εξέταση της μελέτης του έργου και των γεωμετρικών στοιχείων αυτού, διαπιστώνεται ότι πρόκειται για κατασκευή αλιευτικού λιμένα με παράλληλη αναβάθμιση – ανάπλαση της παραλιακής ζώνης του Δήμου, όπως αποτυπώνεται στα μεγάλα μήκη κρηπιδωμάτων, επιφάνειας, χερσαίας ζώνης, διαστάσεων μώλων και αριθμού θέσεων ελλιμενισμού...».
Δηλαδή δεν χρηματοδοτούν το αλιευτικό καταφύγιο, γιατί η πρόταση που κατατέθηκε μοιάζει περισσότερο με λιμάνι, παρά με καταφύγιο. Κι αυτό γιατί; Επειδή, όπως με πληροφορούν προβλέπει 160 θέσεις για σκάφη και είναι πολλές. Επίσης, όμως πληροφορούμαι ότι οι ίδιοι άνθρωποι που απορρίπτουν αυτή την πρόταση με αυτό το σκεπτικό έχουν εγκρίνει και χρηματοδοτούν αλλού αλιευτικό καταφύγιο με περισσότερες θέσεις!
Κι όταν ο δήμαρχος το επισημαίνει, του απαντούν με άλλη δικαιολογία ότι θέλει να κάνει παρεμβάσεις σε μεγαλύτερης έκτασης χερσαία ζώνη σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην πρόσκληση.
Είναι προφανές ότι αν κάποιος δημόσιος υπάλληλος, κάποιος διοικητικός, θέλει να βρει προβλήματα για να καθυστερήσει κάτι, να βάλει εμπόδια, ακόμη και να το ακυρώσει, θα το κάνει. Λυπάμαι που το λέω, αλλά έχει γίνει συνείδηση αυτό σε όλους όσοι συναλλάσσονται με τις υπηρεσίες.
Δήμαρχος, υπουργός και όσοι άλλοι προσπαθούν να γίνει το έργο θα πρέπει καλώς ή κακώς να σπάσουν το κεφάλι τους για να βρουν τρόπο να εντάξουν το έργο στο πρόγραμμα, να διασφαλίσουν τη χρηματοδότηση και να το υλοποιήσουν.
Μίλησα με τον κ. Δαρδαμανέλη και τον είδα αποφασισμένο να το κάνει. Και ίσως λίγο σκασμένο από την επιμονή των γραφειοκρατών. Προς το παρόν συγκεντρώνονται τα απαραίτητα έγγραφα, ώστε να τεκμηριώσουν πως το έργο νοείται ως αλιευτικό καταφύγιο κι αφού (και εφόσον) ξεπεράσουν αυτό, να ακολουθήσουν οι νόμιμες διαδικασίες για την προσπάθεια ένταξης του έργου στο πρόγραμμα.
Για μένα δεν αρκούν αυτά. Χρειάζεται και πολιτική παρέμβαση και επιτέλους πυγμή από τους πολιτικούς στην άσκηση των καθηκόντων τους. Αυτοί διοικούν. Και δεν διοικούν επειδή φέρουν τον τίτλο, αλλά επειδή μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη και για τις υπηρεσίες τους και για τους υπαλλήλους τους. Κι εδώ οφείλει να παρέμβει και ο κ. Βορίδης όχι για να μαλώσει και να κάνει ντα τους εμπλεκόμενους υφισταμένους του, αλλά για να σταματήσει ο παραλογισμός και η εγκληματική τυπολατρεία, εφόσον τα πράγματα είναι έτσι που τα λένε στον δήμο Καλαμαριάς (και δεν έχω κανένα λόγο να το αμφισβητήσω).
Για τυπικούς λόγους χάνονται ζωές όχι απλά έργα... Πρέπει να παίρνουμε μαθήματα από τα παθήματα. Και στους τυπικούς λόγους μπορεί να χαθεί ακόμη και το τρένο της ανάπτυξης. Που δεν λες ότι πάει και... τρένο (η ανάπτυξη). Αν την επιβραδύνουμε κιόλας είμαστε άξιοι της μοίρας μας.