Να δοθούν επαρκείς πόροι για τις ανάγκες του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ μετά το 2020 ζήτησε η επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ έχει στηρίξει τα κράτη μέλη σε επιχειρήσεις διάσωσης μετά από σεισμούς, καταιγίδες και πλημμύρες, προσπάθειες κατάσβεσης πυρκαγιών και εκκένωσης περιοχών ή μεταφοράς πολιτών της ΕΕ εν μέσω κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας επιδημίας του κορωνοϊού COVID-19 στην Κίνα, συντονίζοντας και συνδράμοντας προσπάθειες των σχετικών δυνάμεων.
Η έκθεση που εγκρίθηκε σήμερα από την επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του ΕΚ με 60 ψήφους υπέρ έναντι δύο και επτά αποχών, τονίζει την ανάγκη να χρηματοδοτηθεί ο Μηχανισμός από τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 με τουλάχιστον 1,4 δισ. ευρώ, όπως είχε προτείνει αρχικά η Επιτροπή.
Πρόληψη, ετοιμότητα και ανταπόκριση
Για να υπάρξει περισσότερη διαφάνεια σχετικά με τη χρήση πόρων της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν επίσης ότι η κατανομή πόρων μεταξύ των τριών πυλώνων του μηχανισμού (πρόληψη, ετοιμότητα και ανταπόκριση) θα πρέπει να οριστεί με ακρίβεια.
Η επιτροπή τονίζει επίσης ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερο μερίδιο των κονδυλίων στον τομέα της ετοιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς απαραίτητου νέου εξοπλισμού, υλικών και άλλων πόρων για το πρόγραμμα RescEU. Το πρόγραμμα RescEU βοηθά τα κράτη μέλη που πλήττονται από καταστροφές όταν οι σχετικοί εθνικοί πόροι δεν επαρκούν.
Τέλος, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν έτοιμοι να δώσουν μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών στην Επιτροπή για να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες αλλαγές τα επόμενα επτά χρόνια.
Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Νίκος Ανδρουλάκης (Σοσιαλιστές, Ελλάδα) είπε: «Η σημερινή ψηφοφορία δείχνει την πρόθεση του Κοινοβουλίου να εξασφαλίσει την αποτελεσματικότητα του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ. Οι περικοπές του προϋπολογισμού που προτείνουν τα κράτη μέλη, για ένα από τα πιο επιτυχημένα αλλά και αποτελεσματικά από οικονομική άποψη προγράμματα, είναι απαράδεκτες. Πρέπει να στηρίξουμε και να υπερασπιστούμε τα μέσα και τις επιχειρησιακές δυνατότητες του RescEU, τα οποία αντικατοπτρίζουν τις καλύτερες πτυχές της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».
Η έκθεση θα υποβληθεί σε ψηφοφορία σε προσεχή σύνοδο της ολομέλειας του ΕΚ, ενώ μετά την υιοθέτησή της το Κοινοβούλιο θα είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη.
Η ΕΕ σύστησε τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας το 2013 για να συνδράμει τα κράτη μέλη που πλήττονται συχνά από φυσικές καταστροφές. Μέχρι το 2019, αποτελούσε εξ ολοκλήρου εθελοντικό σύστημα, μέσω του οποίου η ΕΕ συντόνιζε τις εθελούσιες συνδρομές των συμμετεχόντων κρατών μελών προς όποια χώρα ζητούσε βοήθεια. Μόνο το 2017, ο Μηχανισμός χρησιμοποιήθηκε 18 φορές για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όσον αφορά δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη. Η Πορτογαλία, η Ιταλία, το Μαυροβούνιο, η Γαλλία και η Αλβανία έλαβαν βοήθεια στο πλαίσιο αυτό.
Μετά το 2019, όταν δημιουργήθηκε το RescEU, η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει απευθείας τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν καταστροφές όταν δεν επαρκούν τα υφιστάμενα μέσα. Το πρόγραμμα θέσπισε μια πανευρωπαϊκή «εφεδρεία» πυροσβεστικών αεροπλάνων και ελικοπτέρων, εξειδικευμένων ιατροφαρμακευτικών προμηθειών και εξοπλισμού, καθώς και άλλων σχετικών πόρων. Ο Μηχανισμός χρησιμοποιήθηκε πρόσφατα για τον επαναπατρισμό πολιτών της ΕΕ από την Wuhan στην Κίνα, μετά το ξέσπασμα της επιδημίας του κορωνοϊού COVID-19.