Την ερχόμενη Δευτέρα, όταν και το τελευταίο φωτάκι στη Διεθνή Έκθεση θα έχει σβήσει και όταν ο τελευταίος εκθέτης και ο εκτός πόλεως επισκέπτης της φετινής ΔΕΘ θα έχει αναχωρήσει από τη Θεσσαλονίκη φορτωμένος με τσουρέκια και άλλα καλούδια, η πόλη και η ευρύτερη περιοχή θα βρουν τους ρυθμούς τους. Ράθυμους και ασφυκτικούς, βαμμένους με το γκρι αίσθημα της υγρασίας. Σύντομα το μόνο που θα θυμίζει την 85η ΔΕΘ θα είναι το «άρωμα εξουσίας» από το πρώτο Σαββατοκύριακο της διοργάνωσης, με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες και τα μαύρα πολυτελή αυτοκίνητα στους δρόμους του κέντρου. Ίσως -λόγω συγκυρίας- και η χθεσινοβραδινή συναυλία της ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης» με τον Λέκκα, τον Μπάση και την Αντωνοπούλου, που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης, λόγω του πρόσφατου θανάτου του σπουδαίου συνθέτη και μεγάλου Έλληνα.
Περίπου 20 μήνες από την πανδημία τον φετινό χειμώνα η Θεσσαλονίκη θα συνεχίσει να αναζητά τη φυσιογνωμία και συνακόλουθα την ταυτότητα της. Όπως κάνει δεκαετίες τώρα, παραζαλισμένη ανάμεσα στο ένδοξο βαθύ παρελθόν και στο εξαιρετικά στενό πλαίσιο, στο οποίο την έχει «καταδικάσει» η πρόσφατη ιστορία της των τελευταίων 109 χρόνων. Όταν ενσωματώθηκε στην Ελλάδα με εθνικούς και ιστορικούς όρους. Έτσι από σημαίνουσα πόλη του Μακεδονικού Βασιλείου, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατέληξε σε συμπρωτεύουσα της μικρής πλην τίμιας Ελλάδας των 10 έως 11 εκατομμυρίων ψυχών. Αλλά και μέσα στο σύγχρονο ελληνικό κράτος η πορεία της δεν ήταν λαμπρότερη, αφού από πρωτεύουσα των Προσφύγων και πρωτεύουσα των Εβραίων για δεκαετίες, κατέληξε σήμερα πρωτεύουσα της ανεργίας.
Το πρώτο σαββατοκύριακο της ΔΕΘ -της κάθε ΔΕΘ, όχι μόνο της φετινής- αποτελεί για τη Θεσσαλονίκη καθρέφτη στον οποίο βλέπουμε το πολλαπλό της είδωλο. Παρακολουθούμε την ανάγκη των τοπικών παραγόντων να προσεγγίσουν και να προσεταιριστούν έστω για λίγες ώρες την κεντρική -και άρα την πραγματική- εξουσία του τόπου. Βλέπουμε, όμως, και τη δυνητική προοπτική, εάν και όποτε η πόλη αποκτήσει πραγματική επιρροή στις οικονομικές, πολιτικές κοινωνικές και πολιτιστικές καταστάσεις της χώρας. Τότε που περισσότερα μαύρα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού θα κυκλοφορούν στους δρόμους τις καθημερινές και ένα αεράκι κοσμοπολιτισμού θα φυσάει στην Τσιμισκή.
Μέχρι τότε -και με την προϋπόθεση ότι η πανδημία του κορωνοϊού δεν θα φουντώσει και πάλι- η Θεσσαλονίκη επιστρέφει στην καθημερινή της ρουτίνα. Στα ατελείωτα μποτιλιαρίσματα, από τον Περιφερειακό και το κέντρο, μέχρι τις γειτονιές στα ανατολικά, δυτικά και βόρεια του πολεοδομικού συγκροτήματος. Στα πολυσύχναστα νεανικά καφέ και μπαρ του κέντρου, που ετοιμάζονται να υποδεχθούν τους φοιτητές και τα ξενύχτια που έλειψαν τα τελευταία δύο χρόνια. Στις ταβέρνες, στα ουζερί και τα σουβλατζίδικα που άντεξαν και αποτελούν απόδειξη του τρόπου ζωής στη σημερινή Θεσσαλονίκη, ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους. Όπως και οι φούρνοι με τα γνωστά σουσαμένια κουλούρια, που θα παραμείνουν στο μισό ευρώ ότι κι αν γίνει. Στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ, τα οποία ελέω πανδημίας είναι, πλέον, πιο άνετα. Στις χαλαρές βόλτες στην παραλία, στο λιμάνι, στα κάστρα και το εμπορικό κέντρο, που αγωνίζεται να κρατήσει κάτι από την ευρωπαϊκή του λάμψη. Στις βιαστικές διαδρομές προς χάριν των παιδιών ανάμεσα σε σπίτια σχολεία, φροντιστήρια, κολυμβητήρια, γηπεδάκια και άλλους αθλητικούς χώρους.
Στο αεροδρόμιο –πιθανόν μεθαύριο και στον σταθμό των τρένων- για την αυθημερόν αλέ ρε τουρ διαδρομή στην Αθήνα για τις δουλειές. Μια καθημερινότητα όμορφη –θα πουν κάποιοι-, αλλά ελάχιστα παραγωγική επί της ουσίας –θα συμπληρώσουν κάποιοι άλλοι. Δίκιο έχουν και οι μεν και οι δε. Η Θεσσαλονίκη παραμένει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες που το παραγωγικό και αναπτυξιακό της μοντέλο κατέρρευσε μαζί με τη μεταποίηση τις ονειρώξεις για Πρωτεύουσα των Βαλκανίων, και μια πόλη εξαιρετική για ανθρώπους με έτοιμα, αλλά σχεδόν απολύτως άγονη για ανθρώπους με αίτημα. Αυτό το ποιοτικό στοιχείο οφείλει να αποτελέσει μέρος της νέας ταυτότητας της πόλης, που εξακολουθεί να αναζητείται μετά από το… ξεπάγωμα του χρόνου, τον οποίο εν πολλοίς είχε σταματήσει η πανδημία με τις καραντίνες και τα lockdown της. Διότι χωρίς έδαφος για ικανοποίηση αιτημάτων μέλλον δεν υπάρχει…