Το 84σέλιδο κείμενο απολογισμού για τις εκλογικές ήττες του 2019 (32.129 λέξεις!) το οποίο συζητά σήμερα και αύριο η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ περιέχει αρκετές αλήθειες, κάποιες άλλες μισές, ορισμένες αντιφάσεις και ένα μεγάλο κενό. Ας ξεκινήσουμε από τις αλήθειες:
Αλήθεια 1η: Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στα πράγματα έχοντας ένα σχέδιο το οποίο, ασχέτως προθέσεων, απεδείχθη παντελώς ανεδαφικό, αφελέστατο και παρολίγον καταστροφικό για τη χώρα. Μάλιστα, όταν τα επισήμαναν αυτά πολιτικοί αναλυτές, οικονομολόγοι και αντιπολίτευση, ο Αλέξης Τσίπρας και οι συν αυτώ ενοχλούνταν και κολλούσαν στους επικριτές τους τη ρετσινιά του “γερμανοτσολιά”. Τώρα τα αναγνωρίζουν και οι ίδιοι. Τι αναγνωρίζουν για εκείνο το εφιαλτικό πρώτο επτάμηνο της διακυβέρνησής τους;
- Πρώτον, πως ήταν παντελώς εσφαλμένη η ανάλυσή τους ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλο δημόσιο δανεισμό θα επαναστατούσαν μαζί με την Ελλάδα, γεγονός που θα εξανάγκαζε Βερολίνο και Βρυξέλλες να ανακρούσουν πρύμναν.
- Δεύτερον, ότι η προσέγγιση Μόσχας, Πεκίνου, ενδεχομένως και Καράκας, για στήριξη οικονομική και πολιτική της χώρας σε περίπτωση που έφευγε από την ευρωζώνη, απεδείχθη εσφαλμένη. “Ήταν υπέρμετρες οι προσδοκίες για βοήθεια από την Κίνα και τη Ρωσία», αναφέρεται.
- Τρίτον, ότι οι Βρυξέλλες, οι οποίες σύμφωνα με την ανάλυση του ΣΥΡΙΖΑ θα υπέκυπταν στον εκβιασμό της Αθήνας περί αποχώρησης από την ευρωζώνη τελικώς είχαν προετοιμαστεί απόλυτα. «Δεν εκτιμήθηκε επακριβώς ότι, κυρίως μετά το 2012, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ευρωζώνη είχαν προετοιμαστεί αποτελεσματικά για την περίπτωση “πιστωτικού επεισοδίου” σε βάρος της χώρας μας, δηλαδή και τυπικής χρεοκοπίας της. Κατά συνέπεια, ένας “εκβιασμός” που θα επικαλούνταν το κόστος της Ευρώπης από μια άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας και τη συνακόλουθη έξοδό της απο την ευρωζώνη δεν μπορούσε, πέρα από όλα τα άλλα, να αποβεί αποτελεσματικός...».
- Τέταρτον και σπουδαιότερο, ως προς την τακτική του πρώτου επταμήνου, “φάνηκε τότε σαν να υποτιμούσαμε όλοι μαζί την ανάγκη να οικοδομήσουμε συμμαχίες ή γέφυρες με χώρες που ενδεχομένως θα μπορούσαν, λόγω δικών τους προβλημάτων, να συγκλίνουν με δικά μας αιτούμενα, να ανοίγαμε μέτωπα εκεί που δεν χρειάζονταν, να υπερτιμούσαμε την ισχύ σχετικά αφηρημένων ιδεών ή γενικών θεωρητικών σχημάτων έναντι επεξεργασμένων επιχειρημάτων επί πολύ συγκεκριμένων θεμάτων, υποτιμώντας έτσι την ανάγκη για λεπτομερή τεχνική δουλειά...». Μόνον που όλα αυτά τα ωραία τα χρεώνουν στον Γιάνη Βαρουφάκη λέγοντας πως “δεν δικαιούμαστε να μην αποδώσουμε ιδιάζουσα ευθύνη στον τότε υπουργό Οικονομικών. Υπό το φως μιας ειδικού τύπου δικής του υπερεπένδυσης στην επικοινωνία έναντι μιας σχολαστικά επεξεργασμένης διαπραγματευτικής τακτικής...”. Στο πυρ το εξώτερο λοιπόν ο Βαρουφάκης.
- Πέμπτον, όλα τα ανωτέρω οδήγησαν στην υπογραφή του τρίτου μνημονίου, μια υπογραφή η οποία “σφράγισε τη γενική εικόνα: η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια ακόμα 'μνημονιακή κυβέρνηση'. Και ως προς αυτόν τον βασικό πολιτικό χαρακτηρισμό, 'όμοια με τις άλλες'».
Αλήθεια 2η: Ο ΣΥΡΙΖΑ, φαίνεται τώρα να αποδέχεται ότι η ταξική επιλογή του να στραγγίξει τη μεσαία τάξη προκειμένου να ικανοποιήσει την εκλογική πελατεία του, απεδείχθη λαθεμένη. «Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η σχετική ολιγωρία που επιδείξαμε ως προς το τι σημαίνει ειδικά για την Ελλάδα 'μεσαία τάξη', ποια υπήρξε διαχρονικά και ποια είναι σήμερα η θέση της στον κοινωνικό σχηματισμό...”.
Αλήθεια 3η: Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται τώρα να αναγνωρίζει ότι τα έκανε μούσκεμα στη Μάνδρα και στο Μάτι ασχέτως εάν προσπαθεί να το αναγάγει σε επίπεδο εσφαλμένης επικοινωνιακής διαχείρισης λέγοντας ότι “υποτιμήθηκαν, μεταξύ άλλων, οι συνέπειες του επικοινωνιακού μπαράζ στο Μάτι” και πως “ως προς αυτό η επικοινωνιακή πολιτική κόμματος και κυβέρνησης αποδείχτηκαν κατώτερες των περιστάσεων”.
Αλήθεια 4η: Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι το μπαράζ παροχών πριν από τις ευρωεκλογές ήταν τελείως λάθος. «Οι προεκλογικές παροχές, όσο δίκαιες, μετρημένες και δικαιολογημένες κι αν ήταν, δεν προφυλάχθηκαν από το να εκληφθούν από αρκετούς ως οιονεί εξαγορά ψήφων. Θεσμική, βέβαια, και κοινωνικά επιβεβλημένη, αλλά εξαγορά μολαταύτα. Δηλαδή κάτι σαν προσβολή της αξιοπρέπειας ακόμη και πολλών από εκείνους που θα ωφελούνταν. Και όπως έχουμε μάθει από πολύ παλιά, αλλά και όπως διαπιστώσαμε από τις εμπειρίες της διακυβέρνησης, τούτη είναι προσβολή που ο ελληνικός λαός τιμωρεί».
Αλήθεια 5η: Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχεται τώρα ως λάθος τακτική τις τριπλές εκλογές του Μαΐου του 2019, για ευρωβουλή, δήμους και περιφέρειες. «Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ως πολιτικά άστοχη την επιλογή να ταυτιστεί η ημερομηνία διεξαγωγής των τριών εκλογικών αναμετρήσεων».
Αλήθεια 6η: Αναγνωρίζεται ως σφάλμα ότι αγνοήθηκαν οι δημοσκοπήσεις τις οποίες ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήριζε «δημοσκοπήσεις της συμφοράς». Αναφέρεται στο κείμενο πως «είχαμε συλλογικά υποτιμήσει τη συγκρότηση από 'τα κάτω', εν πολλοίς σιωπηλά, του πλατιού αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου. Υποτιμήσαμε αυτή τη συγκρότηση γιατί πραγματικό κίνημα ενάντια στη κυβέρνηση δεν είχε αναπτυχθεί ενώ οι δημοσκοπήσεις που φαίνονταν να υποδεικνύουν την ύπαρξή του είχαν απαξιωθεί στη συνείδησή μας λόγω της μεγάλης αστοχίας τους κατά τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Μορφή αυτάρκειας που αγγίζει την αλαζονεία».
Στο κείμενο απολογισμού περιέχονται και κάποιες μισές αλήθειες για ορισμένες κρίσιμες κυβερνητικές επιλογές όπως ήταν το δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015, το οποίο δήθεν μετρίασε τα βάρη του τρίτου μνημονίου, η συμπόρευση με τους ΑΝΕΛ και βεβαίως η συμφωνία των Πρεσπών.
Υπάρχει επίσης και ένα τεράστιο κενό: ποιος ευθύνεται εν τέλει για όλα αυτά τα τεράστια σφάλματα που λίγο έλειψε να οδηγήσουν τη χώρα στο γκρεμό; Ποιοι σχεδίασαν την λανθασμένη τακτική του πρώτου επταμήνου του 2015 που οδήγησε στο τρίτο μνημόνιο; Ποιος επέλεξε για το κρισιμότερο όλων, υπουργείο Οικονομικών τον Γιάνη Βαρουφάκη; Ποιος έστηνε επικοινωνιακά παιχνίδια πάνω στα αποκαΐδια και στην εκατόμβη θυμάτων στο Μάτι; Ποιος αποφάσισε να πάει σε τριπλές εκλογές τον Μάιο του 2019, αναγορεύοντας μάλιστα τις ευρωεκλογές σε δημοψήφισμα υπέρ της πολιτικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ;
Σε όλα τα ανωτέρω ερωτήματα, όπως και σε πολλά ακόμη, δεν δίνεται καμία απάντηση. Όχι γιατί θεωρείται αυτονόητη, αλλά επειδή ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί να είναι ο αδιαφιλονίκητος κυρίαρχος στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Τέλος, υπάρχει και μια αντίφαση σε όλο αυτό που έχει να κάνει με την τακτική με την οποία αντιπολιτεύεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Τακτική η οποία προσομοιάζει απόλυτα με τον τρόπο που πολιτεύτηκε ως κυβέρνηση, ο οποίος ωστόσο, αποδοκιμάζεται στην πλειονότητα των 84 σελίδων του κειμένου απολογισμού. Για παράδειγμα, στο θέμα της δημόσιας ασφάλειας στο κείμενο αναγνωρίζεται ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κινήθηκε αρκετά χαλαρά, ωστόσο, την ίδια ώρα, ο αρμόδιος τομεάρχης Γιάννης Ραγκούσης δεν χάνει ευκαιρία να κατακεραυνώνει την κυβέρνηση η οποία κινείται προς την αντίθεση κατεύθυνση, στάση με την οποία, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, συμφωνεί και η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ.