Στη σκιά της πανδημίας και των επιπτώσεων που προκάλεσε στη λειτουργία των πανεπιστημίων, αλλά και των κινητοποιήσεων και των καταλήψεων τις οποίες πυροδότησε ο νόμος Κεραμέως – Χρυσοχοΐδη, εξελίσσεται αυτή την περίοδο η διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης των Τμημάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για μία διαδικασία η οποία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2019 και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2021. Αφορά ουσιαστικά την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και την πιστοποίησή της από καθηγητές πανεπιστημίων του εξωτερικού. Οι αξιολογητές επιλέγονται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), είναι στην πλειονότητά τους καθηγητές ελληνικής καταγωγής οι οποίοι διδάσκουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ή και ξένοι καθηγητές που γνωρίζουν όμως την ελληνική γλώσσα και παιδεία.
Οι δείκτες αξιολόγησης
Η πιστοποίηση της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών βασίζεται σε δέκα δείκτες ποιότητας, οι οποίοι σχετίζονται με τις μεθόδους διδασκαλίας και αξιολόγησης των φοιτητών, τον σχεδιασμό και την αποδοχή των μαθημάτων και των γνωστικών αντικειμένων του προγράμματος σπουδών, την ποιότητα του διδακτικού και λοιπού προσωπικού, την υποστήριξη των φοιτητών και τις πηγές μάθησης, το πληροφοριακό σύστημα επικοινωνίας με τους φοιτητές, την ηλεκτρονική γραμματεία, τη σχέση και επικοινωνία με την κοινωνία και την εξωστρέφεια, καθώς και τη συχνή αξιολόγηση του προγράμματος σπουδών.
Η διαδικασία πιστοποίησης
Η διαδικασία πιστοποίησης γίνεται με ευθύνη της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ) του ΑΠΘ, σε συνεργασία με τα επιμέρους Τμήματα και την ΕΘΑΑΕ. Προβλέπονται δέκα συνεδρίες, μία για κάθε δείκτη αξιολόγησης, διάρκειας μίας έως δύο ωρών η κάθε μία. Σε αυτές οι αξιολογητές συνομιλούν κατά περίπτωση με τις πρυτανικές αρχές, με τη διοίκηση του τμήματος, του καθηγητές, τους φοιτητές, το διοικητικό προσωπικό.
Συνομιλούν επίσης με εκπροσώπους αποφοίτων του κάθε τμήματος οι οποίοι διατυπώνουν τις θέσεις τους βάσει της εμπειρίας τους κατά τη διάρκεια των σπουδών, αλλά και μετέπειτα, όταν δοκιμάστηκαν στην «αγορά». Οι αξιολογητές συνομιλούν επίσης και με εργοδότες οι οποίοι απασχολούν αποφοίτους του υπό αξιολόγηση Τμήματος προκειμένου να διαπιστώσουν τα εφόδια ή και τις αδυναμίες που έχουν οι απόφοιτοι όταν εξέλθουν προς αναζήτηση εργασίας.
Η διαδικασία αξιολόγησης προβλέπει και επίσκεψη των αξιολογητών στις εγκαταστάσεις του κάθε Τμήματος. Ωστόσο, τον τελευταίο χρόνο αυτό είναι αδύνατον, εξ αιτίας της πανδημίας γι' αυτό και η εικόνα των αξιολογητών όσον αφορά τις εγκαταστάσεις, προκύπτει από βίντεο τα οποία τους αποστέλλονται.
Οι αξιολογητές είναι τέσσερις, ενώ σε κάποια από τα Τμήματα τα οποία συνδέονται με Επιμελητήρια, όπως για παράδειγμα τα Τμήματα του Πολυτεχνείου ή της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, στην ομάδα αξιολόγησης συμμετέχει και εκπρόσωπος του αρμόδιου Επιμελητηρίου.
Οι έως τώρα βαθμολογίες
Η βαθμολόγηση γίνεται με βάση τέσσερις κλίμακες, a, b, c, d, βαθμολογείται ο κάθε επιμέρους δείκτης και εν συνεχεία προκύπτει ο συνολικός βαθμός του Τμήματος. Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών των Τμημάτων Ιατρικής και Ιατρικής Ξενόγλωσσο, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πολιτικών Μηχανικών, Πληροφορικής, Μηχανολόγων Μηχανικών και Χημικών Μηχανικών, Βιολογίας, Οικονομικών, Μαθηματικών. Τα αποτελέσματα σε όλα αυτά τα Τμήματα είναι άριστα, δηλαδή η ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών τους αξιολογήθηκε (πιστοποιήθηκε) στην τετραβάθμια κλίμακα, με a. Μάλιστα τα Τμήματα Ιατρικής και Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών έλαβαν την υψηλότερη βαθμολογία (a) και στους δέκα επιμέρους δείκτες αξιολόγησης.
Η διαδικασία πιστοποίησης έχει επίσης ολοκληρωθεί και αναμένονται τα τελικά αποτελέσματα για τα Τμήματα Γεωπονίας, Φυσικής, Αρχιτεκτόνων, Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Μουσικών Σπουδών, Ιστορίας και Αρχαιολογίας και Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας.
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Κωβαίο, αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας «μέχρι το τέλος του έτους θα έχει ολοκληρωθεί η πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών και των υπόλοιπων Τμημάτων του ΑΠΘ». Όπως τονίζει ο κ. Κωβαίος «φιλοδοξία μας είναι το ΑΠΘ να αποτελέσει το πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο, στο οποίο όλα τα Τμήματά του, να πιστοποιηθούν ως έχοντα άριστα ποιοτικά προγράμματα σπουδών. Η υπερβολική αυτή αισιοδοξία μας βασίζεται στο γεγονός ότι, παρά τις δυσκολίες και την περιορισμένη δημόσια χρηματοδότηση, όλη η πανεπιστημιακή κοινότητα, καθηγητές, ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό, καθώς και κάθε άλλο προσωπικό, προσπαθούν με κάθε τρόπο να διατηρήσουν ένα άριστο και ποιοτικό επίπεδο σπουδών, σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο, με μακρόχρονη ιστορία και με επίκεντρο τον φοιτητή».