Μια ιδιαιτερότητα των φετινών δημοτικών εκλογών είναι ότι οι νέες δημοτικές αρχές της Θεσσαλονίκης και ειδικά του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος θα πρέπει να σχεδιάσουν τις διοικήσεις τους σε νέες βάσεις. Αιτία είναι η λειτουργία του μετρό.
Δεν μπαίνω στη διαδικασία να εξετάσω πότε θα παραδοθεί το συγκεκριμένο έργο, όμως σίγουρα θα λειτουργεί η βασική γραμμή (έστω και χωρίς το σταθμό Βενιζέλου) στην αρχή της νέας δημαρχιακής θητείας, οπότε πολλά θα αλλάξουν στην καθημερινή λειτουργία, τις συνθήκες και τις συνήθειες στην πόλη. Ετοιμότητα γι' αυτή τη ριζική αλλαγή υπάρχει;
Μέχρι σήμερα οι υποψήφιοι αναλώνονται στην κουβέντα για το χρόνο ολοκλήρωσης του μετρό, στην κουβέντα για τις ευθύνες των καθυστερήσεων, στην κουβέντα ακόμη για τις επεκτάσεις, όμως κάποια στιγμή στην προεκλογική τους ατζέντα θα πρέπει να βάλουν και να καταθέσουν στους πολίτες – ψηφοφόρους τις θέσεις τους για τη διαχείριση των νέων δεδομένων από τη λειτουργία του μετρό.
Για να μη φτάσουμε πάλι στο σημείο να ψάχνεται η δημοτική αρχή για τις αποφάσεις των υπουργείων ή της «Αττικό Μετρό», να μην έχει λόγο ή να μην έχει ξεκάθαρες απόψεις για μια σειρά από αλλαγές που θα επέλθουν στην καθημερινή ζωή της πόλης. Για να μη θεωρεί η επόμενη δημοτική αρχή ότι δεν της επιτρέπουν να έχει λόγο ή ακόμη χειρότερα να μην έχει η ίδια λόγο για όσα γίνονται με φορέα το πρώτο μέσο μαζικής μεταφοράς σταθερής τροχιάς στην πόλη.
Τα παραδείγματα απροετοίμαστων δημοτικών αρχών ή ευρύτερα δημοτικών συμβουλίων, που δεν είχαν σχεδιάσει την επόμενη μέρα της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, δυστυχώς είναι πολλά. Και οι συνέπειες είναι επίσης πολλές. Δε χρειάζεται να υπενθυμίσω φαντάζομαι την περιπέτεια με το σταθμό Βενιζέλου... Εξάλλου, δεν είναι το μετρό το μοναδικό παράδειγμα. Σκεφτείτε για πόσα χρόνια αποτελούσαν πρόβλημα οι παράνομες χωματερές και μόνο όταν απειλήθηκαν οι δήμοι με καταλογισμό εξοντωτικών προστίμων άρχισαν να ασχολούνται σοβαρά με το θέμα.
Σήμερα, αν οι υποψήφιοι δήμαρχοι του πολεοδομικού συγκροτήματος θέλουν να είναι χρήσιμοι, οφείλουν να επεξεργαστούν ένα σχέδιο λειτουργίας της πόλης με το μετρό. Κι αυτό μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι. Θα κληθούν οι ίδιοι να πάρουν αποφάσεις για μια σειρά από ζητήματα εξαιτίας του νέου μέσου. Για παράδειγμα τι θα γίνει με τα περιβόητα πάρκινγκ πέριξ των σταθμών του μετρό, που είναι αναγκαία για να χρησιμοποιηθεί το νέο μέσο και να φανούν οι ευεργετικές επιπτώσεις του στο κυκλοφοριακό. Αν κάποιος που έρχεται προς το κέντρο από περιοχή εκτός δικτύου δεν έχει που να παρκάρει το αυτοκίνητό του ή χρειάζεται να πληρώνει για να παρκάρει, τότε αφενός δεν αποτρέπεται η είσοδός του στο κέντρο της πόλης με το ΙΧ, αφετέρου υπονομεύεται το κύριο όφελος του μετρό, που είναι η αύξηση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς. Θα πρέπει οι υποψήφιοι δήμαρχοι να κάνουν πολιτική για τις μετακινήσεις, θα πρέπει να έχουν σχέδιο για την αναδιάρθωση των λεωφορειακών γραμμών του νέου ΟΑΣΘ, όταν μέσα σε λίγους μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων των νέων διοικήσεων η χώρα (και η Θεσσαλονίκη) θα πρέπει να εφαρμόσει την οδηγία για την απελευθέρωση της παροχής συγκοινωνιακού έργου. Θα πρέπει οι υποψήφιοι να μας πουν τι σκέφτονται να κάνουν με την είσοδο ΙΧ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης με μετρό, τι θα κάνουν με τις πιάτσες των ταξί, τι σκέφτονται να κάνουν με τη δημοτική και διαδημοτική συγκοινωνία. Σήμερα ο κόσμος στο κέντρο μοιράζεται όταν το επισκέπτεται. Σκεφτείτε όμως ότι με το μετρό, μεγάλος αριθμός πολιτών (εφόσον πέσουν μέσα στις προβλέψεις τους οι ειδικοί για το ύψος του επιβατικού κοινού που θα μετακινείται με το νέο μέσο) θα αποβιβάζεται και θα επιβιβάζεται σε πολύ συγκεκριμένα σημεία της πόλης. Κατά πόσο θα χρειαστούν παρεμβάσεις και σε ποια έκταση στην περιοχή γύρω από κάθε σταθμό για να εξυπηρετηθεί ο κόσμος; Και υπάρχει ετοιμότητα για να γίνουν εγκαίρως οι παρεμβάσεις ή πάλι θα μπούμε στη διαδικασία της εκπόνησης μελετών από το μηδέν, της αναζήτησης χρηματοδοτήσεων κτλ.;
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με τις βασικές της υποδομές να είναι σχεδόν οι ίδιες εδώ και δεκαετίες. Η είσοδος μιας συγκοινωνιακής υποδομής του μεγέθους του μετρό χρειάζεται αλλαγές και διαχείριση, αλλιώς από ευλογία το πολυαναμενόμενο μετρό μπορεί να αποδειχτεί κατάρα.
Ελπίζω οι υποψήφιοι να καταθέσουν τις απόψεις τους και το σχεδιασμό τους, ώστε να γίνει ένας γόνιμος και ευρύς διάλογος και να γνωρίζουν οι πολίτες τι τους περιμένει αναλόγως υποψηφίου. Περιμέναμε τόσα πολλά χρόνια για το μετρό σ' αυτή την πόλη που θα είναι άδικο να υπονομεύσουμε τη λειτουργία του. Έτσι θα είναι και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη η προεκλογική περίοδος.