Skip to main content

Εμπορικός Σύλλογος: H πρώτη δοκιμασία από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917

Από Voria.gr
Για τη Θεσσαλονίκη των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 υπήρξε συγκλονιστικό γεγονός, με συνέπειες που φθανουν μέχρι σήμερα.

Δεν είχε καλά καλά συμπληρωθεί ένας χρόνος από τη δημιουργία του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο του 1916, όταν ήρθε το σοκ. Η πρώτη μεγάλη δοκιμασία. Συμφορά κτύπησε την πόλη, τους κατοίκους και την αγορά. Η πιο μεγάλη πυρκαγιά του 20ου αιώνα στην Ελλάδα ξεκίνησε το απόγευμα της 5ης Αυγούστου 1917, ημέρα Παρασκευή, από την Άνω Πόλη.

Με τη βοήθεια του Βαρδάρη, η φωτιά κατέβηκε στην Αγίου Δημητρίου. Από εκεί μέσω της Λέοντος Σοφού έφτασε στην αγορά. Μέχρι το βράδυ της 6ης Αυγούστου έκαψε τα πάντα. Έφθασε σχεδόν μέχρι την Εθνικής Αμύνης. Το 32% της επιφάνειας της πόλης έγινε στάχτη, 120 εκτάρια συνολικά. Δημόσια κτίρια, ναοί (Άγιος Δημήτριος, Άγιος Νικόλαος, Αγία Θεοδώρα), 12 τεμένη, 16 εβραϊκές συναγωγές, 4.096 εμπορικά καταστήματα, περισσότερα από τα μισά που ήταν συνολικά  7.695. Οι ξύλινες κατασκευές δεν μπόρεσαν να αντισταθούν, αντιθέτως λειτούργησαν ενισχυτικά για τη φωτιά. Οι πληγέντες από την πυρκαγιά έφτασαν στις 72.500, εκ των οποίων οι 50.000 ήταν Εβραίοι, οι 12.500 Χριστιανοί και οι 10.000 Μουσουλμάνοι. Το ύψος των υλικών ζημιών υπολογίστηκε σε 8 εκατ. χρυσές λίρες. Σύμφωνα με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης, η πυρκαγιά ξεκίνησε από τυχαία αιτία, από ένα σπίτι στην Άνω Πόλη.

Ελπίδα στις στάχτες

Για την Θεσσαλονίκη των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 υπήρξε συγκλονιστικό γεγονός, με συνέπειες που φτάνουν μέχρι τις ημέρες μας. Το κέντρο της πόλης καταστράφηκε εντελώς και ανοικοδομήθηκε εκ νέου. Τίποτε δεν θα παρέμενε ίδιο. Η Θεσσαλονίκη άλλαξε με βίαιο τρόπο. Όπως είναι φυσικό ο εμπορικός κόσμος της πόλης δέχθηκε καίριο πλήγμα, δεδομένου ότι η περιοχή που καταστράφηκε τελείως περιλάμβανε και την κεντρική αγορά. Η κυβέρνηση απαλλοτρίωσε τα οικόπεδα. Ακολούθησε η εκτίμηση των παλαιών ιδιοκτησιών, η έκδοση κτηματογράφων, ο διαχωρισμός των νέων οικοπέδων, η εκτίμηση των νέων οικοπέδων και η διανομή κερδών και ζημιών. Με πολύ κόπο οι ασφαλιστικές εταιρίες κάλυψαν περίπου το 35% των ζημιών κι αυτό μετά από καιρό.

Το γεγονός είναι ότι η οικονομία της πόλης κατάφερε σχετικά γρήγορα να σηκώσει κεφάλι. Μέσα στην καταστροφή και τις στάχτες γεννήθηκε η ελπίδα, ότι η Θεσσαλονίκη, θα αποκτούσε μια νέα σύγχρονη εμφάνιση. Ειδικότερα το εμπόριο της Θεσσαλονίκης, χάρη στον δυναμισμό του, κατόρθωσε, σε σύντομο χρόνο, να ανασυγκροτηθεί.