Επί πολλές δεκαετίες, πριν να επικρατήσει στην αγορά η ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών με βάση την προσφορά και τη ζήτηση, τα ζητήματα της διατίμησης απασχολούσαν έντονα τον εμπορικό κόσμο. Συχνά, μάλιστα, υπήρχαν διαφωνίες, αλλά και νομικές και δικαστικές παρεμβάσεις με σοβαρές συνέπειες.
Ακριβώς 99 χρόνια πριν –τον Απρίλιο του 1917- τους εμπόρους της Θεσσαλονίκης απασχολούσε ο νέος νόμος «περί αισχροκέρδειας και υπερβολικού κέρδους», καθώς και ο καθορισμός των τιμών από την Αστυνομία. Έτσι, 50 έμποροι, μέλη του ΕΒΕΘ, ζητούν με αίτηση τους να ασχοληθεί το Επιμελητήριο με το θέμα. Όπως αναφέρεται στην επετειακή έκδοση του ΕΒΕΘ «Ένας αιώνας ΕΒΕΘ – Δεσμοί εμπιστοσύνης», την Πρωτομαγιά του 1917, μετά από πρόσκληση του δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες Νέα Αλήθεια, ΦΩΣ και Intependent, συνέρχεται γενική συνέλευση των εμπόρων – μελών του ΕΒΕΘ «προς μελέτην της καταστάσεως του εμπορίου και των ληπτέων μέτρων προε βελτίωσιν ταύτης». Στην ημερήσια διάταξη υπήρχαν δύο θέματα: Πρώτον, ο νόμος 703 περί αισχροκερδείας και υπερβολικού κέρδους και δεύτερον, κατάρτιση από την κυβέρνηση μόνιμης επιτροπής εμπόρων για τον καθορισμό των αστυνομικών διατιμήσεων.
Κατά τη συνέλευση ο έμπορος Αλέξανδρος Κράλλης εκφράζει παράπονα για τις αυστηρές και αθρόες καταδικαστικές αποφάσεις πολλών εμπόρων ακόμη και για είδη πολυτελείας, οι οποίες τους οδηγούν σε απόγνωση και σκέψεις να παραιτηθούν από κάθε εργασία.
Κατόπιν τον λόγο πήρε ο Μπαρούκ Σαλτιέλ, διευθυντής του αυστριακού πολυκαταστήματος καταστήματος Τίρινγγ (Tiring), το οποίο βρισκόταν επί της οδού Βενιζέλου, μεταξύ της Τσιμισκή και της πλατείας Ελευθερίας. Όπως ανέφερε ο Σαλτιέλ, καταδικάστηκε σε 10ήμερη φυλάκιση και χρηματικό πρόστιμο 9.000 δρχ., διότι πουλούσε ένα ζευγάρι παπούτσια έναντι 60 δρχ. Κι αυτό παρά τη διαβεβαίωση τόσο του ίδιου όσο και του υπαλλήλου που ήταν αρμόδιος για τα βιβλία του μαγαζιού, ότι το κόστος του συγκεκριμένου ζευγαριού ήταν 49,20 δρχ. και το πουλούσαν με ζημία για να προσελκύσουν πελατεία για άλλα είδη.
Στη συνέλευση ο Δημήτρης Μαντσίδης προτείνει τη συγκρότηση μόνιμης επιτροπής, η οποία δύο φορές την εβδομάδα θα ασχολείται με τις διατιμήσεις εμπορευμάτων. Ο Ζουμετίκος συμφωνεί με την πρόταση του Μαντσίδη και παράλληλα ζητά να ανασταλούν οι διώξεις που προκλήθηκαν από τις τελευταίες καταδικαστικές αποφάσεις και επιπλέον η κοστολόγηση να διενεργείται από Επιτροπές που ομόφωνα δέχεται η ολομέλεια των εμπόρων. Οι προτάσεις γίνονται δεκτές και εκλέγεται επιτροπή για τη σύνταξη και επίδοση σχετικού υπομνήματος, το οποίο στις 19 Μαϊου 1917 κατατέθηκε στο πολιτικό γραφείο της Εθνικής κυβέρνησης και ταυτόχρονα κοινοποιήθηκε «προς τους επί των Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας και Δικαιοσύνης Συμβούλους».
Λίγες ημέρες μετά έρχεται η απάντηση του επί των Εσωτερικών Συμβούλου της κυβέρνησης, η οποία δεν ικανοποίησε τα μέλη της διοίκησης του ΕΒΕΘ. Ο σύμβουλος Αθ. Μακρής συνοψίζει την απάντηση ως εξής: «Ουδέν σαφές ορίζει σχετικώς του περί του θεμιτού κέρδους των εμπόρων, αλλά μάλλον αναφανδόν απορρίπτει τα αιτήματα του ΕΒΕΘ». Κατόπιν αυτού το ΔΣ του ΕΒΕΘ αποφασίζει να παρουσιαστεί σύσσωμο ενώπιον του κ. Συμβούλου, προκειμένου να επιμείνει στα αιτήματα και να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Φωτογραφία: Φορτοεκφόρτωση εμπορευμάτων στο λιμάνι της Θεσσαλονλίκης, στις αρχές του 20ου αιώνα. (Πηγή: Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης)